Tạm hoãn thực hiện hợp đồng theo Bộ luật lao động năm 2019 được quy định thế nào?

Khi thực hiện hợp đồng lao động, có các trường hợp phải tạm hoãn thực hiện hợp đồng. Vậy tạm hoãn thực hiện hợp đồng được quy định như thế nào? Nếu tạm hoãn hợp đồng người lao động có được hưởng quyền lợi gì không?

I. Các trường hợp tạm hoãn thực hiện hợp đồng

Tại Khoản 1 Điều 30 Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019, có 08 trường hợp tạm hoãn thực hiện hợp đồng:

● Người lao động thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ: Theo Khoản 2 Điều 4 Luật nghĩa vụ quân sự số 78/2015/QH13 ngày 19/06/2015 và Điều 8 Luật Dân quân tự vệ số 48/2019/QH14 ngày 22/11/2019, đây là các nghĩa vụ bắt buộc đối với quốc gia của công dân, những người được gọi đi thực hiện nghĩa vụ quân sự hoặc tham gia Dân quân tự vệ không được trốn tránh, lùi thời gian thực hiện các nghĩa vụ này, do đó không thể tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động trong quãng thời gian thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ.

● Người lao động bị tạm giữ, tạm giam theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự: Người bị tạm giữ là người bị bắt trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt trong trường hợp quả tang, người phạm tội tự thú, đầu thú hoặc bị bắt theo lệnh truy nã. Người bị tạm giam là bị can, bị cáo bị áp dụng tạm giam vì tội rất nghiêm trọng, tội đặc biệt nghiêm trọng. Trong thời gian bị tạm giữ, tạm giam, người bị tạm giữ, tạm giam không thể thực hiện các công việc như trong hợp đồng lao động đã quy định. Tuy nhiên, những người này chưa bị kết án là có tội, nên vẫn có thể sau khi kết thúc tạm giam, tạm giữ họ có thể tiếp tục thực hiện công việc của mình nếu không bị kết án.

● Người lao động phải chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện bắt buộc hoặc cơ sở giáo dục bắt buộc: Các chủ thể này chủ yếu là trẻ vị thành niên, học sinh, người nghiện ma túy. Khi phải chấp hành các biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện bắt buộc hoặc cơ sở giáo dục bắt buộc thì không thể thực hiện các công việc theo hợp đồng lao động do chịu sự giám sát nghiêm ngặt của trường giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện, cơ sở giáo dục bắt buộc. Sau khi hoàn thành xong việc chấp hành, những chủ thể này có thể tiếp tục thực hiện công việc theo hợp đồng lao động.

● Lao động nữ mang thai theo quy định tại Điều 138 của Bộ luật lao động năm 2019: Người phụ nữ đang mang thai nếu có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về việc tiếp tục làm việc sẽ ảnh hưởng xấu tới thai nhi thì có hoặc tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động. Thời gian tạm hoãn tối thiểu phải bằng thời gian do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền chỉ định tạm nghỉ. Nếu không có chỉ định tạm nghỉ của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thì hai bên thỏa thuận về thời gian tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động. Đây là một quy định hỗ trợ cho lao động nữ mang thai, do sức khỏe của phụ nữ khi mang thai có thể không đáp ứng được các yêu cầu của công việc, đồng thời nếu gặp tình trạng nguy hiểm người phụ nữ có thể bị sảy thai hoặc chết khi đang làm việc.

● Người lao động được bổ nhiệm làm người quản lý doanh nghiệp của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ: Người quản lý doanh nghiệp của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ bao gồm Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty, Thành viên Hội đồng thành viên, Kiểm soát viên, Tổng giám đốc, Phó Tổng giám đốc, Giám đốc, Phó Giám đốc, Kế toán trưởng. Các chức vụ này đều là các chức vụ quan trọng và không được phân tâm trong quá trình làm việc, vì vậy không thể cùng một lúc vừa là người quản lý doanh nghiệp của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ vừa là thực hiện công việc khác theo hợp đồng lao động.

● Người lao động được ủy quyền để thực hiện quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu nhà nước đối với phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Tương tự với trường hợp trên, người lao động được ủy quyền để thực hiện quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu nhà nước đối với phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp có trách nhiệm rất lớn đối với tài sản nhà nước, để tránh vụ lợi, phân tâm trong quá trình công tác, các chủ thể này không thể thực hiện công việc theo hợp đồng lao động khác ngoài công việc được ủy quyền từ đại diện chủ sở hữu.

● Người lao động được ủy quyền để thực hiện quyền, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với phần vốn của doanh nghiệp đầu tư tại doanh nghiệp khác: Tương tự hai trường hợp trên.

● Trường hợp khác do hai bên thỏa thuận: Các trường hợp này do người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận, khi người lao động có lý do chính đáng để tạm thời không thể tiếp tục công việc và người sử dụng lao động đồng ý với lý do đó.

II. Vấn đề quyền lợi của người lao động khi tạm hoãn thực hiện hợp đồng

Theo Khoản 2 Điều 30 Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019, trong thời gian tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, người lao động không được hưởng lương và quyền, lợi ích đã giao kết trong hợp đồng lao động, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định khác. Quy định này là hợp lý, vì người sử dụng người lao động khi tạm hoãn thực hiện hợp đồng nghĩa là tạm hoãn thực hiện nghĩa vụ của mình trong quan hệ lao động. Khi không thực hiện nghĩa vụ, người lao động cũng đương nhiên không thể nhận các quyền tương ứng (như nhận lương, được đóng bảo hiểm xã hội,…) nếu không có sự thỏa thuận với người sử dụng lao động hoặc trường hợp đặc biệt do pháp luật quy định.

Như vậy, Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019 có các quy định chi tiết về các trường hợp hoãn thực hiện hợp đồng lao động cũng như giải đáp về quyền lợi của người lao động khi tạm hoãn thực hiện hợp đồng. Phần lớn các trường hợp hoãn thực hiện hợp đồng đều là các trường hợp trong hoàn cảnh bắt buộc không thể thực hiện được hợp đồng trong một thời gian nhất định, do đó có thể coi việc hoãn thực hiện hợp đồng không phải là điều mà người sử dụng lao động, người lao động và nhà làm luật mong muốn.

Luật Hoàng Anh