Hoạt động mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước ?

Ngày 26 tháng 11 năm 2011, tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII đã thông qua Luật Cơ yếu. Ngày 07 tháng 12 năm 2011 Chủ tịch nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký Lệnh số 14/2011/L-CTN công bố Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 02 năm 2012. Luật quy định về hoạt động cơ yếu; nhiệm vụ, quyền hạn, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của lực lượng cơ yếu; chế độ, chính sách đối với người làm việc trong tổ chức cơ yếu; quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động cơ yếu.

Mật mã là những quy tắc, quy ước riêng dùng để thay đổi hình thức biểu hiện thông tin nhằm bảo đảm bí mật, xác thực, toàn vẹn của nội dung thông tin.

Bí mật nhà nước là thông tin có nội dung quan trọng do người đứng đầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xác định căn cứ vào quy định của Luật Bảo vệ bí mật nhà nước, chưa công khai, nếu bị lộ, bị mất có thể gây nguy hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc.

Hình thức chứa bí mật nhà nước bao gồm tài liệu, vật, địa điểm, lời nói, hoạt động hoặc các dạng khác.

Hoạt động khoa học và công nghệ mật mã, chuyển giao công nghệ mật mã

Căn cứ theo Điều 12 Luật Cơ yếu số 05/2011/QH13 ngày 26 tháng 11 năm 2011 (Gọi tắt là Luật Cơ yếu năm 2011), Luật quy định về Hoạt động khoa học và công nghệ mật mã, chuyển giao công nghệ mật mã như sau:

+ Hoạt động khoa học và công nghệ mật mã, chuyển giao công nghệ mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước phải tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước.

+ Tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện, năng lực được đăng ký, tham gia làm thành viên, cộng tác viên của đề tài, dự án nghiên cứu khoa học và công nghệ mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước.

Khi cần thiết, Chính phủ huy động tiềm lực khoa học và công nghệ của cơ quan, tổ chức, cá nhân phục vụ cho hoạt động nghiên cứu, sản xuất, sử dụng mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước.

+ Nhà nước thống nhất quản lý và tổ chức hoạt động khoa học và công nghệ mật mã, chuyển giao công nghệ mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước.

Sản xuất và cung cấp sản phẩm mật mã

Sản phẩm mật mã là các tài liệu, trang thiết bị kỹ thuật và nghiệp vụ mật mã để bảo vệ thông tin.

Theo Điều 13 Luật Cơ yếu số 05/2011/QH13 ngày 26 tháng 11 năm 2011 (Gọi tắt là Luật Cơ yếu năm 2011), Luật quy định về việc Sản xuất và cung cấp sản phẩm mật mã như sau:

+ Nhà nước độc quyền sản xuất và cung cấp sản phẩm mật mã cho các cơ quan, tổ chức để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước.

+ Ban Cơ yếu Chính phủ xây dựng kế hoạch, tổ chức sản xuất, cung cấp sản phẩm mật mã và trực tiếp quản lý các cơ sở sản xuất mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước.

Nhập khẩu trang thiết bị, công nghệ phục vụ nghiên cứu, sản xuất sản phẩm mật mã

Theo Điều 14 Luật Cơ yếu số 05/2011/QH13 ngày 26 tháng 11 năm 2011 (Gọi tắt là Luật Cơ yếu năm 2011), Luật quy định về việc Nhập khẩu trang thiết bị, công nghệ phục vụ nghiên cứu, sản xuất sản phẩm mật mã như sau:

+ Nhà nước có chính sách ưu tiên nhập khẩu trang thiết bị, công nghệ phục vụ hoạt động nghiên cứu, sản xuất sản phẩm mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước mà trong nước chưa đáp ứng được.

+ Thủ tướng Chính phủ quy định cơ chế nhập khẩu trang thiết bị, công nghệ phục vụ hoạt động nghiên cứu, sản xuất sản phẩm mật mã.

Quy chuẩn kỹ thuật, kiểm định, đánh giá sản phẩm mật mã

Theo Điều 15 Luật Cơ yếu số 05/2011/QH13 ngày 26 tháng 11 năm 2011 (Gọi tắt là Luật Cơ yếu năm 2011), Luật quy định về Quy chuẩn kỹ thuật, kiểm định, đánh giá sản phẩm mật mã như sau:

+ Sản phẩm mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước phải áp dụng quy chuẩn kỹ thuật và được kiểm định, đánh giá trước khi đưa vào sử dụng.

+ Chính phủ quy định việc xây dựng, thẩm định, ban hành quy chuẩn kỹ thuật đối với sản phẩm mật mã; quy định việc quản lý hoạt động kiểm định, đánh giá sản phẩm mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước.

Quản lý, sử dụng sản phẩm mật mã

Theo Điều 16 Luật Cơ yếu số 05/2011/QH13 ngày 26 tháng 11 năm 2011 (Gọi tắt là Luật Cơ yếu năm 2011), Luật quy định về việc quản lý, sử dụng sản phẩm mật mã như sau:

+ Sản phẩm mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước phải được quản lý thống nhất, chặt chẽ.

+ Việc sử dụng sản phẩm mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước phải tuân thủ các quy định về nghiệp vụ và quy trình sử dụng đối với từng loại sản phẩm mật mã.

+ Cơ quan, tổ chức sử dụng sản phẩm mật mã chịu trách nhiệm bảo đảm nhân lực, trang bị phương tiện và điều kiện cần thiết để sẵn sàng phục vụ, bảo đảm an ninh, an toàn mật mã.

Triển khai, giải thể mạng liên lạc cơ yếu

Theo Điều 17 Luật Cơ yếu số 05/2011/QH13 ngày 26 tháng 11 năm 2011 (Gọi tắt là Luật Cơ yếu năm 2011), Luật quy định về việc triển khai, giải thể mạng liên lạc cơ yếu như sau:

+ Mạng liên lạc cơ yếu được triển khai khi có nhu cầu bảo vệ thông tin bí mật nhà nước bằng mật mã; có đủ điều kiện về nhân lực, kỹ thuật và bảo đảm an ninh, an toàn.

+ Việc triển khai, giải thể mạng liên lạc cơ yếu do người đứng đầu cơ quan, tổ chức sử dụng cơ yếu có thẩm quyền quyết định sau khi có sự thống nhất về chuyên môn, nghiệp vụ bằng văn bản của Ban Cơ yếu Chính phủ.

+ Trường hợp cấp thiết cần triển khai, giải thể mạng liên lạc cơ yếu, người đứng đầu cơ quan, tổ chức sử dụng cơ yếu có thẩm quyền quyết định và kịp thời thông báo bằng văn bản cho Ban Cơ yếu Chính phủ.

+ Chính phủ quy định chi tiết điều kiện, thẩm quyền, trình tự, thủ tục triển khai, giải thể mạng liên lạc cơ yếu phù hợp với nhiệm vụ của từng hệ thống tổ chức cơ yếu.

Triển khai sản phẩm mật mã bảo vệ thông tin bí mật nhà nước lưu giữ trong các thiết bị điện tử, tin học và trên mạng viễn thông

Theo Điều 18 Luật Cơ yếu số 05/2011/QH13 ngày 26 tháng 11 năm 2011 (Gọi tắt là Luật Cơ yếu năm 2011), Luật quy định về việc triển khai sản phẩm mật mã bảo vệ thông tin bí mật nhà nước lưu giữ trong các thiết bị điện tử, tin học và trên mạng viễn thông như sau:

+ Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thông tin bí mật nhà nước lưu giữ trong các thiết bị điện tử, tin học và trên mạng viễn thông phải có văn bản yêu cầu triển khai sản phẩm mật mã gửi tổ chức cơ yếu có thẩm quyền.

+ Tổ chức cơ yếu có thẩm quyền có trách nhiệm triển khai sản phẩm mật mã bảo vệ thông tin bí mật nhà nước lưu giữ trong các thiết bị điện tử, tin học và trên mạng viễn thông theo quy định của Chính phủ.

Bảo đảm an toàn mật mã trong trường hợp khẩn cấp, nguy hiểm

Theo Điều 19 Luật Cơ yếu số 05/2011/QH13 ngày 26 tháng 11 năm 2011 (Gọi tắt là Luật Cơ yếu năm 2011), Luật quy định Trường hợp khẩn cấp, nguy hiểm mà không còn biện pháp nào khác để bảo đảm an toàn mật mã thì cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng sản phẩm mật mã phải thực hiện ngay biện pháp tiêu hủy, sau đó kịp thời báo cáo với người có thẩm quyền.

Luật Hoàng Anh