Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của Luật phòng, chống khủng bố ?

Luật phòng, chống khủng bố được xây dựng trên cơ sở thể chế hóa quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng về bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội trong thời kỳ đổi mới, hội nhập; kiên quyết đấu tranh với các âm mưu, hoạt động chống phá Việt Nam, hoạt động khủng bố và tài trợ khủng bố. Việc xây dựng luật cũng bảo đảm phù hợp với quy định của Hiến pháp, sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, phù hợp với chính sách đối nội, đối ngoại của nước ta.

Quá trình soạn thảo Luật phòng, chống khủng bố đã tổng kết đầy đủ, toàn diện công tác phòng chống khủng bố ở nước ta, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm các nước. Bên cạnh đó, việc xây dựng luật sẽ góp phần tạo khuôn khổ pháp lý đầy đủ, vững chắc cho công tác phòng chống khủng bố và tài trợ cho khủng bố, bảo đảm phù hợp với thực tiễn Việt Nam và có tính khả thi.

Căn cứ Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết số 51/2001/QH10; Ngày 12 tháng 06 năm 2013 Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII, tại kỳ họp thứ 5 đã thông qua Luật phòng, chống khủng bố số 28/2013/QH13, có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 10 năm 2013.

Phạm vi điều chỉnh

Căn cứ theo Điều 1 của Luật phòng, chống khủng bố số 28/2013/QH13 ngày 12 tháng 06 năm 2013 (gọi tắt là Luật phòng, chống khủng bố năm 2013), Quốc hội quy định phạm vi điều chỉnh của Luật phòng, chống khủng bố như sau:

“Điều 1. Phạm vi điều chỉnh

Luật này quy định về nguyên tắc, chính sách, biện pháp, lực lượng phòng, chống khủng bố; hợp tác quốc tế và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng, chống khủng bố.”

Từ quy định trên, có thể thấy Luật phòng, chống khủng bố điều chỉnh về nguyên tắc phòng, chống khủng bố; chính sách phòng, chống khủng bố; các biện pháp phòng, chống khủng bố; lực lượng phòng, chống khủng bố; Ngoài ra còn điều chỉnh về lĩnh vực hợp tác quốc tế trong việc phòng, chống khủng bố và quy định về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng, chống khủng bố.

Đối tượng áp dụng

Căn cứ theo Điều 2 của Luật phòng, chống khủng bố số 28/2013/QH13 ngày 12 tháng 06 năm 2013 (gọi tắt là Luật phòng, chống khủng bố năm 2013), Quốc hội quy định đối tượng áp dụng của Luật phòng, chống khủng bố như sau:

“Điều 2. Đối tượng áp dụng

Luật này áp dụng đối với công dân, cơ quan, tổ chức Việt Nam; tổ chức quốc tế, tổ chức nước ngoài, người nước ngoài cư trú, hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam, trừ trường hợp điều ước quốc tế mà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác.”

Từ quy định trên, có thể thấy đối tượng áp dụng của Luật phòng, chống khủng bố được bao quát và mở rộng, không chỉ áp dụng đối với công dân, cơ quan, tổ chức Việt Nam, mà còn áp dụng đối với cả tổ chức quốc tế, tổ chức nước ngoài, người nước ngoài cư trú, hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam. Tuy nhiên, trên cơ sở hợp tác quốc tế phòng, chống khủng bố vẫn có ngoại lệ là trừ trường hợp điều ước quốc tế mà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác.

Nội dung cơ bản của Luật phòng, chống khủng bố

Luật Phòng chống khủng bố gồm 8 chương, 51 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10/2013.

Chương I (từ Điều 1 đến Điều 11) gồm những quy định chung, trong đó nêu rõ: Luật quy định về nguyên tắc, chính sách, biện pháp, lực lượng phòng chống khủng bố, hợp tác quốc tế và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng chống khủng bố. Luật được áp dụng cho các đối tượng gồm công dân, cơ quan, tổ chức Việt Nam; tổ chức quốc tế, tổ chức nước ngoài, người nước ngoài cư trú, hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam. Chương I cũng quy định các nhóm chính sách sẽ được thực hiện để bảo đảm hiệu quả công tác phòng chống khủng bố như nâng cao năng lực, sức mạnh của các lực lượng chức năng; khuyến khích, huy động sự tham gia của các tổ chức, cá nhân; nghiêm trị các đối tượng thực hiện hành vi khủng bố, tài trợ khủng bố…

Chương II (từ Điều 12 đến Điều 18) quy định về tổ chức, hoạt động phòng, chống khủng bố, gồm nhiệm vụ, quyền hạn của Ban chỉ đạo phòng chống khủng bố; lực lượng chống khủng bố; người chỉ huy chống khủng bố; trang bị, vũ khí sử dụng, công cụ, phương tiện chống khủng bố…

Chương III (từ Điều 19 đến Điều 27) quy định một số biện pháp cơ bản để phòng ngừa khủng bố và tài trợ khủng bố. Đó là thông tin, tuyên truyền, giáo dục về phòng chống khủng bố; quản lý hành chính về an ninh, trật tự; kiểm soát hoạt động giao thông - vận tải; kiểm soát giao dịch tiền, tài sản; kiểm soát phương tiện, hàng hóa xuất - nhập khẩu, quá cảnh; kiểm soát hoạt động xuất bản, báo chí, bưu chính, viễn thông và kiểm soát các hoạt động bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, thuốc phòng bệnh, chữa bệnh…

Chương IV (từ Điều 28 đến Điều 32) đề cập đến vấn đề chống khủng bố, phát hiện khủng bố; tiếp nhận, xử lý tin báo, tố giác về khủng bố; biện pháp chống khủng bố; chống khủng bố tại trụ sở cơ quan ngoại giao, cơ quan đại diện lãnh sự nước ngoài, cơ quan đại diện tổ chức quốc tế và chỗ ở của thành viên cơ quan này; chống khủng bố đối với cơ quan, tổ chức, công dân Việt Nam ở nước ngoài.

Chương V (từ Điều 33 đến Điều 35) quy định về chống tài trợ khủng bố, tiếp nhận, xử lý tin báo, tố giác về tài trợ khủng bố; nhận biết, cập nhật thông tin khách hàng và áp dụng biện pháp tạm thời; kiểm soát vận chuyển tiền mặt, kim khí quý, đá quý và công cụ chuyển nhượng qua biên giới.

Chương VI (từ Điều 36 đến Điều 38) quy định cụ thể về nguyên tắc, nội dung, trách nhiệm hợp tác quốc tế trong phòng chống khủng bố.

Chương VII (từ Điều 39 đến Điều 49) quy định về trách nhiệm của cơ quan Nhà nước trong phòng chống khủng bố. Theo đó, Chính phủ thống nhất quản lý Nhà nước về phòng chống khủng bố; Bộ Công an chịu trách nhiệm trước Chính phủ, chủ trì, phối hợp với Bộ Quốc phòng, các bộ, ngành liên quan; UBND các cấp trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm thực hiện quản lý Nhà nước về phòng chống khủng bố.

Bộ Công an là cơ quan chủ trì giúp Chính phủ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai thi hành luật này. Một số công việc trọng tâm là tổ chức phổ biến, tuyên truyền, quán triệt nội dung của luật; xây dựng Nghị định để quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật.

Chương VIII gồm 02 Điều (Điều 50 và Điều 51) quy định về điều khoản thi hành của Luật phòng, chống khủng bố.

Luật Hoàng Anh