Thành lập hội đồng giám định tư pháp trong lĩnh vực văn hóa ?

Giám định tư pháp là việc người giám định tư pháp sử dụng kiến thức, phương tiện, phương pháp khoa học, kỹ thuật, nghiệp vụ để kết luận về chuyên môn những vấn đề có liên quan đến hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự, giải quyết vụ việc dân sự, vụ án hành chính theo trưng cầu của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng hoặc theo yêu cầu của người yêu cầu giám định theo quy định của Luật Giám định tư pháp.

Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ quy định chi tiết các tiêu chuẩn đối với giám định viên tư pháp ở lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý sau khi thống nhất ý kiến với Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Phạm vi giám định tư pháp trong lĩnh vực văn hóa

Căn cứ theo Điều 3 của Thông tư số 04/2021/TT-BVHTTDL ngày 08 tháng 6 năm 2021 quy định một số nội dung về giám định tư pháp trong lĩnh vực văn hóa, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định phạm vi giám định tư pháp trong lĩnh vực văn hóa bao gồm:

1. Giám định tư pháp đối với di vật, cổ vật.

Theo quy định tại Điều 4 Luật di sản văn hoá (sửa đổi, bổ sung năm 2009) thì di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia được hiểu như sau:

Di vật là hiện vật được lưu truyền lại, có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học.

Cổ vật là hiện vật được lưu truyền lại, có giá trị tiêu biểu về lịch sử, văn hoá, khoa học, có từ một trăm năm tuổi trở lên.

2. Giám định tư pháp đối với sản phẩm văn hóa.

Các sản phẩm có giá trị văn hoá chủ yếu dưới dạng thức vật thể, là kết quả của quá trình sáng tạo của văn nghệ sĩ nhằm đáp ứng các nhu cầu văn hoá: băng catxet, sách, tranh, tượng, ...

Sản phẩm văn hóa mang trong nó những giá trị văn hoá tinh thần (tính tư tưởng - thẩm mĩ, tính dân tộc, tính lịch sử...), đồng thời nó là dạng thương phẩm đặc biệt, có giá trị và giá trị sử dụng đặc thù. Trong nguyên mẫu, sản phẩm văn hóa là sản phẩm của quá trình lao động sáng tạo riêng của cá nhân người sáng tạo, nó mang tính độc đáo, ít lặp lại, in đậm phong cách riêng của người sáng tạo về cách nhìn thế giới. Trong thời đại công nghiệp, bên cạnh các sản phẩm văn hóa là các nguyên mẫu, có các sản phẩm văn hóa hàng loạt - con đẻ của nền công nghiệp văn hoá - với tính cách là các giá trị văn hoá có tính phổ cập rộng rãi trong công chúng.

Được sáng tạo theo quy luật cái đẹp, sản phẩm văn hóa nhằm đáp ứng nhu cầu có tính chất tinh thần, ngoài ra, nó còn là dạng hàng hoá đặc biệt, nhất là trong quá trình trao đổi - lưu thông trên thị trường văn hoá nghệ thuật.

3. Giám định tư pháp về quyền tác giả, quyền liên quan.

Quyền tác giả được ghi nhận cho các tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học như sách, bài giảng, tác phẩm âm nhạc, tác phẩm sân khấu, tác phẩm điện ảnh, tác phẩm tạo hình và mỹ thuật ứng dụng, tác phẩm nhiếp ảnh, tác phẩm kiến trúc, phần mềm máy tính. Quyền tác giả tự động phát sinh từ thời điểm tác phẩm được định hình dưới một hình thức vật chất nhất định, bất kể tác phẩm đã công bố hay chưa công bố, đã đăng ký hay chưa đăng ký.

Quyền liên quan là quyền của tổ chức, cá nhân đối với cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.

4. Giám định tư pháp về nội dung khác thuộc phạm vi quản lý về văn hóa theo quy định của pháp luật.

Thành lập hội đồng giám định tư pháp trong lĩnh vực văn hóa

Căn cứ theo Điều 10 của Thông tư số 04/2021/TT-BVHTTDL ngày 08 tháng 6 năm 2021 quy định một số nội dung về giám định tư pháp trong lĩnh vực văn hóa, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định như sau:

1. Điều kiện thành lập hội đồng giám định

a) Hội đồng giám định trong lĩnh vực văn hóa được thành lập trong các trường hợp quy định tại Điều 30 Luật giám định tư pháp;

“Điều 30. Hội đồng giám định

1. Trong trường hợp có sự khác nhau giữa kết luận giám định lần đầu và kết luận giám định lại về cùng một nội dung giám định thì việc giám định lại lần thứ hai do người trưng cầu giám định quyết định. Việc giám định lại lần thứ hai phải do Hội đồng giám định thực hiện.

Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ quản lý về lĩnh vực cần giám định quyết định thành lập Hội đồng để thực hiện giám định lại lần thứ hai. Hội đồng giám định gồm có ít nhất 03 thành viên là những người có chuyên môn cao và có uy tín trong lĩnh vực cần giám định. Hội đồng giám định hoạt động theo cơ chế giám định tập thể quy định tại khoản 3 Điều 28 của Luật này.

2. Trong trường hợp đặc biệt, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao quyết định việc giám định lại sau khi đã có kết luận của Hội đồng giám định.”

b) Hội đồng giám định trong lĩnh vực văn hóa do Bộ trưởng quyết định thành lập.

2. Thành lập hội đồng giám định:

a) Vụ Pháp chế chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ có liên quan lựa chọn giám định viên, người giám định tư pháp theo vụ việc phù hợp với nội dung trưng cầu giám định, hoàn thiện hồ sơ trình Bộ trưởng quyết định thành lập hội đồng;

b) Thành phần, số lượng thành viên và cơ chế hoạt động của hội đồng giám định thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật Giám định tư pháp.

“ Điều 30. Hội đồng giám định

1. Trong trường hợp có sự khác nhau giữa kết luận giám định lần đầu và kết luận giám định lại về cùng một nội dung giám định thì việc giám định lại lần thứ hai do người trưng cầu giám định quyết định. Việc giám định lại lần thứ hai phải do Hội đồng giám định thực hiện.

Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ quản lý về lĩnh vực cần giám định quyết định thành lập Hội đồng để thực hiện giám định lại lần thứ hai. Hội đồng giám định gồm có ít nhất 03 thành viên là những người có chuyên môn cao và có uy tín trong lĩnh vực cần giám định. Hội đồng giám định hoạt động theo cơ chế giám định tập thể quy định tại khoản 3 Điều 28 của Luật này.

2. Trong trường hợp đặc biệt, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao quyết định việc giám định lại sau khi đã có kết luận của Hội đồng giám định.”