Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động chữ thập đỏ là gì?

Hội Chữ thập đỏ Việt Nam là tổ chức xã hội quần chúng, thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, thành viên của Phong trào Chữ thập đỏ – Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế. Đây là tổ chức với các hoạt động nhân đạo đưa vào cộng đồng, thực hiện về cứu trợ khẩn cấp và trợ giúp nhân đạo; chăm sóc sức khỏe; sơ cứu ban đầu; hiến máu nhân đạo, hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác; tìm kiếm tin tức thân nhân thất lạc do chiến tranh, thiên tai, thảm họa; tuyên truyền các giá trị nhân đạo; tham gia phòng ngừa, ứng phó thảm họa. Theo đó, để quản lý các hoạt động này một cách đồng bộ và thống nhất thì cần thiết phải có các quy phạm pháp luật điều chỉnh.

Trong phạm vi bài viết này, Luật Hoàng Anh sẽ làm rõ các nội dung về các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động chữ thập đỏ theo Điều 6 Luật Hoạt động chữ thập đỏ số 11/2008/QH12 ngày 03 tháng 06 năm 2008 (Sau đây được gọi tắt là Luật Hoạt động chữ thập đỏ năm 2008).

Khái quát

Dựa theo Điều 2 Luật Hoạt động chữ thập đỏ năm 2008 thì Hoạt động chữ thập đỏ là hoạt động nhân đạo dựa vào cộng đồng do Hội Chữ thập đỏ thực hiện hoặc phối hợp với tổ chức, cá nhân thực hiện về các hoạt động sau:

- Cứu trợ khẩn cấp: là hoạt động hỗ trợ kịp thời, trực tiếp cho nạn nhân chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn, tai nạn giao thông và các tai nạn, thảm họa khác như: Cứu trợ bằng tiền, hiện vật và giúp đỡ khắc phục khó khăn ban đầu; động viên tinh thần, hỗ trợ tâm lý;

- Hỗ trợ nhân đạo: Hoạt động trợ giúp nhân đạo là hoạt động trợ giúp cho người khuyết tật, người già không nơi nương tựa, trẻ em mồ côi, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn khác như: Trợ giúp tiền, phương tiện, công sức; trợ giúp kinh phí học nghề, tạoa việc làm; trợ giúp kinh phí khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng. Đối tượng được nhận tiền, hiện vật được xác định trên cơ sở bình xét công khai, dân chủ của cộng đồng và xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc cơ sở bảo trợ xã hội nơi đối tượng đang được nuôi dưỡng.

- Chăm sóc sức khoẻ: là hoạt động góp phần bảo vệ và nâng cao sức khoẻ nhân dân, tham gia phòng, chống dịch bệnh bao gồm: Tuyên truyền, phổ biến kiến thức về chăm sóc sức khỏe, vận động, hướng dẫn và hỗ trợ nhân dân thực hiện biện pháp chăm sóc sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng; tham gia phòng, chống dịch bệnh;

- Sơ cấp cứu ban đầu: là hoạt động sơ cấp cứu đối với nạn nhân chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh, hoả hoạn, tai nạn giao thông và các tai nạn, thảm họa khác, thể hiện ở những hoạt động cụ thể: Tổ chức sơ cấp cứu tại chỗ, kịp thời đưa nạn nhân đến cơ sở y tế và báo tin cho gia đình, cơ quan, tổ chức nơi nạn nhân làm việc hoặc Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi nạn nhân cư trú;

- Hiến máu nhân đạo: là hoạt động góp phần đáp ứng nhu cầu máu phục vụ chữa bệnh như: Tuyên truyền, vận động hiến máu; tổ chức hiến máu;

Ngoài ra còn có các hình thức hoạt động khác như hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác; tìm kiếm tin tức thân nhân thất lạc do chiến tranh, thiên tai, thảm họa; tuyên truyền các giá trị nhân đạo; tham gia phòng ngừa, ứng phó thảm họa.

Các hành vi bị nghiêm cấm

• Cản trở hoặc ép buộc tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động chữ thập đỏ.

Hoạt động chữ thập đỏ là hoạt động nhân đạo. Nhân đạo là một truyền thống quý báu của dân tộc ta, được trao truyền từ đời này qua đời khác. Nhân đạo là đạo đức thể hiện sự yêu thương, quý trọng và bảo vệ con người; là sự trợ giúp đầy tình người về vật chất, tinh thần, sức khỏe, trí tuệ cho những người kém may mắn trong xã hội; là chỉ số, thước đo của văn minh và sự tiến bộ xã hội. Giá trị của nhân đạo là giá trị về đạo đức của con người, về sự yêu thương, quý trọng và bảo vệ con người, giá trị của sự cảm thông, chia sẻ, nâng niu, trân trọng, đề cao phẩm giá con người.

Vì vậy, không được ép buộc bất kỳ ai tham gia hoạt động chữ thập đỏ. Đây là hoạt động tình nguyện, tôn trọng mọi quyết định của người dân. Đồng thời, không ai được phép cản trở tinh thần tham gia hoạt động chữ thập đỏ.

• Sử dụng, cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ không bảo đảm chất lượng gây tổn hại đến sức khỏe, tính mạng con người trong hoạt động chữ thập đỏ.
• Báo cáo sai sự thật, gian lận, chiếm đoạt, sử dụng trái phép tiền, hiện vật do tổ chức, cá nhân tài trợ, đóng góp cho hoạt động chữ thập đỏ.
• Lợi dụng hoạt động chữ thập đỏ nhằm mục đích xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
• Lợi dụng hoạt động chữ thập đỏ để vụ lợi.
• Yêu cầu người được cứu trợ, trợ giúp trả chi phí cho việc tiếp nhận, vận chuyển, phân phối tiền, hiện vật trong hoạt động chữ thập đỏ.
• Sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ trái pháp luật.

Hiện nay, biểu tưởng của Chữ thập đỏ là hình chữ thập có màu đỏ, trên nền trắng. Đây là biểu tượng được tôn trọng và được pháp luật bảo hộ.