Sử dụng đường phố và các hoạt động khác trên đường phố

1. Căn cứ pháp lý

Điều 36, Chương V, Luật giao thông đường bộ số 23/2008/QH12 ngày 13/11/2008 ngày 13/11/2008 quy định sử dụng đường phố và các hoạt động khác trên đường phố như sau:

“ Điều 36. Sử dụng đường phố và các hoạt động khác trên đường phố

1. Lòng đường và hè phố chỉ được sử dụng cho mục đích giao thông.

2. Các hoạt động khác trên đường phố phải thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 35 của Luật này, trường hợp đặc biệt, việc sử dụng tạm thời một phần lòng đường, hè phố vào mục đích khác do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định nhưng không được làm ảnh hưởng đến trật tự, an toàn giao thông.

3. Không được thực hiện các hành vi sau đây:

a) Các hành vi quy định tại khoản 2 Điều 35 của Luật này;

b) Đổ rác hoặc phế thải không đúng nơi quy định;

c) Xây, đặt bục, bệ trái phép trên đường.”

2. Nội dung quy định

2.1. Quy định sử dụng lòng đường và hè phố

- Căn cứ Khoản 1, Điều 36, Luật giao thông đường bộ năm 2008, quy định sử dụng lòng đường và hè phố:

Lòng đường và hè phố chỉ được sử dụng cho mục đích giao thông. Lòng đường là phần giữa hai bên lề đường, đây là phần đường dành cho phương tiện cơ giới khi tham gia giao thông. Lề đường là phần đường dành cho người đi bộ và được bố trí xây dựng một số công trình đô thi (hệ thống cung cấp điện, nước, điện thoại, biển báo hiệu giao thông,…). Giao thông là hệ thống di chuyển, đi lại của mọi người, bao gồm những người tham gia giao thông dưới các hình thức đi bộ, đi xe đạp, xe máy, ô tô hay các phương tiện giao thông khác.

Lòng đường, lề đường, hè phố là do Nhà nước quản lý. Nghiêm cấm tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm hoặc gây hư hại đến lòng đường, lề đường. Mọi tổ chức, cá nhân trong trường hợp cần thiết sử dụng thì đều phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền và phải nộp lệ phí sử dụng.

Tổ chức, cá nhân sau khi hết thời hạn được phép sử dụng tạm thời lòng, lề đường hè phố thì phải tự giải tỏa chướng ngại vật, phải sửa chữa, khôi phục ngay nguyên hiện trạng phần hư hại(nếu có).

2.2. Quy định các hoạt động không phải mục đích giao thông sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố

- Căn cứ Khoản 2, Điều 36, Luật giao thông đường bộ năm 2008, quy định các hoạt động không phải mục đích giao thông sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố:

Các hoạt động khác trên đường phố sử dụng tạm thời không vào mục đích giao thông:

Tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Thời gian sử dụng tạm thời hè phố không quá 30 ngày; trường hợp thời gian sử dụng tạm thời lớn hơn 30 ngày phải được Bộ Giao thông vận tải (đối với quốc lộ) hoặc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (đối với các hệ thống đường địa phương) chấp thuận.

Tổ chức đám tang và điểm trông, giữ xe phục vụ đám tang của hộ gia đình; thời gian sử dụng tạm thời hè phố không quá 48 giờ, trường hợp đặc biệt không được quá 72 giờ.

Tổ chức đám cưới và điểm trông, giữ xe phục vụ đám cưới của hộ gia đình; thời gian sử dụng tạm thời hè phố không quá 48 giờ.

Điểm trông, giữ xe phục vụ hoạt động văn hóa, thể thao, diễu hành, lễ hội; thời gian sử dụng tạm thời hè phố không quá thời gian tổ chức hoạt động văn hóa đó.

Điểm trung chuyển vật liệu, phế thải xây dựng để phục vụ thi công công trình của hộ gia đình; thời gian sử dụng từ 22 giờ đêm ngày hôm trước đến 6 giờ sáng ngày hôm sau.

Việc sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố không vào mục đích giao thông phải đảm bảo trật tự, an toàn giao thông do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định đó là:

Cơ quan, tổ chức có nhu cầu sử dụng đường bộ để tiến hành hoạt động văn hóa, thể thao, diễu hành, lễ hội phải được cơ quan quản lý đường bộ có thẩm quyền thống nhất bằng văn bản về phương án bảo đảm giao thông trước khi xin phép tổ chức các hoạt động trên theo quy định của pháp luật;

Trường hợp cần hạn chế giao thông hoặc cấm đường thì cơ quan quản lý đường bộ phải ra thông báo phương án phân luồng giao thông; cơ quan, tổ chức có nhu cầu sử dụng đường bộ quy định tại điểm a khoản 1 Điều này phải thực hiện việc đăng tải thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng và thực hiện các biện pháp bảo đảm trật tự, an toàn cho người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ;

Ủy ban nhân dân nơi tổ chức hoạt động văn hóa, thể thao, diễu hành, lễ hội có trách nhiệm chỉ đạo cơ quan chức năng của địa phương tổ chức việc phân luồng, bảo đảm giao thông tại khu vực diễn ra hoạt động văn hóa, thể thao, diễu hành, lễ hội.

2.3. Các hành vi không được phép thực hiện đối với lòng đường, hè phố

- Căn cứ Khoản 3, Điều 36, Luật giao thông đường bộ năm 2008 quy định các hành vi không được phép thực hiện đối với lòng đường, hè phố:

Các hành vi không được phép đó là: Họp chợ, mua, bán hàng hóa trên đường bộ; tụ tập đông người trái phép trên đường bộ; thả rông súc vật trên đường bộ; phơi thóc, lúa, rơm rạ, nông sản hoặc để vật khác trên đường bộ; đặt biển quảng cáo trên đất của đường bộ; lắp đặt biển hiệu, biển quảng cáo hoặc thiết bị khác làm giảm sự chú ý, gây nhầm lẫn nội dung biển báo hiệu hoặc gây cản trở người tham gia giao thông; che khuất biển báo hiệu, đèn tín hiệu giao thông; sử dụng bàn trượt, pa-tanh, các thiết bị tương tự trên phần đường xe chạy; hành vi khác gây cản trở giao thông; đổ rác hoặc phế thải không đúng nơi quy định; xây dựng, đặt bục, bệ trái phép trên đường.

Họp chợ, mua, bán hàng hóa trên đường bộ là việc người dân đem các sản phẩm như rau, củ, quả, động vật sống,… ra lề đường, vỉa hè để bày bán gây mất trật tự an toàn giao thông đường phố. Người dân phơi thóc, lúa, rơm trên lòng đường, hè phố lấn chiếm diện tích, không có chỗ đi lại cho người dân. Để các biển quảng cán sản phẩm, quảng cáo quán ăn, quần áo che chắn hết các biển báo hiệu, làm giảm sự chú ý khi tham gia giao thông của người đi đường. Hay các hành vi đổ rác, vứt rác ra ngoài lề đường, hè phố làm ảnh hưởng đến quá trình di chuyển của người tham gia giao thông.

3. Xử phạt các hành vi vi phạm trong việc sử dụng lòng đường, hè phố

- Căn cứ Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30 tháng 12 năm 2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đối với các trường hợp:

Bán hàng rong hoặc bán hàng nhỏ lẻ trên lòng đường đô thị, trên vỉa hè các tuyến phố có quy định cấm bán hàng; phơi thóc, lúa, rơm, rạ, nông, lâm, hải sản trên đường bộ sẽ bị phạt tiền từ 100.000 – 200.000 đồng đối với cá nhân; đối với tổ chức sẽ bị phạt tiền từ 200.000 – 400.000 đồng.

Sử dụng đường bộ trái quy định để tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, diễu hành, lễ hội; reo băng rôn, biểu ngữ trái phép trong phạm vi đất dành cho đường bộ gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông đường bộ; đặt, treo biển hiệu, biển quảng cáo trên đất của đường bộ sẽ bị phạt tiền từ 500.000 – 1.000.000 đồng đối với cá nhân; đối với tổ chức sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000 -2.000.000 đồng.

Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với cá nhân, từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với tổ chức thực hiện hành vi đổ rác ra đường bộ không đúng nơi quy định.

Sử dụng trái phép lòng đường đô thị, hè phố để: Họp chợ; kinh doanh dịch vụ ăn uống; bày, bán hàng hóa; sửa chữa phương tiện, máy móc, thiết bị; rửa xe; đặt, treo biển hiệu, biển quảng cáo; xây, đặt bục bệ; làm mái che hoặc thực hiện các hoạt động khác gây cản trở giao thông; chiếm dụng lòng đường đô thị hoặc hè phố dưới 05 m2 làm nơi trông, giữ xe; chiếm dụng phần đường xe chạy hoặc lề đường của đường ngoài đô thị dưới 20 m2 làm nơi trông, giữ xe sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 – 3.000.000 đồng đối với cá nhân vi phạm; đối với tổ chức vi phạm sẽ phạt tiền từ 4.000.000-6.000.000 đồng.

Bài viết trên đây, Luật Hoàng Anh đã trình bày những quy định về việc sử dụng đường phố và các hoạt động khác trên đường phố. Và việc xử phạt các hành vi vi phạm quy định của pháp luật.

Luật Hoàng Anh