Thế chấp tàu bay là gì?

Những năm qua, Hàng không dân dụng Việt Nam đã lập nên truyền thống vẻ vang rất đáng tự hào; phát triển từ nhỏ đến lớn, từ thô sơ đến hiện đại, từ chưa hoàn thiện đến hoàn thiện. Ra đời từ lực lượng vũ trang nhân dân, Hàng không dân dụng Việt Nam luôn giữ vững bản chất cách mạng, trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc, với Nhân dân. Hoạt động hàng không dân dụng không chỉ mang tính chất kinh tế đơn thuần mà còn liên quan chặt chẽ đến quốc phòng, an ninh, kinh tế đối ngoại chứ không chỉ mang tính chất kinh tế đơn thuần. Chính vì vậy, Nhà nước đã đưa ra những quy định pháp luật cụ thể nhằm quản lý hoạt động hàng không dân dụng một cách thống nhất và đồng bộ. Trong phạm vi bài viết này, Luật Hoàng Anh sẽ làm rõ các nội dung về thế chấp tàu bay.

Cơ sở pháp lý

- Luật Hàng không dân dụng Việt Nam số 66/2006/QH11 ngày 29 tháng 06 năm 2006 của Quốc hội có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2007, được sửa đổi, bổ sung bởi:

1. Luật Đất đai số 45/2013/QH13 ngày 29 tháng 11 năm 2013 của Quốc hội, có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2014;

2. Luật số 61/2014/QH13 ngày 21 tháng 11 năm 2014 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam, có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2015.

Khái quát

Tàu bay là thiết bị được nâng giữ trong khí quyển nhờ tác động tương hỗ với không khí, bao gồm máy bay, trực thăng, tàu lượn, khí cầu và các thiết bị bay khác, trừ thiết bị được nâng giữ trong khí quyển nhờ tác động tương hỗ với không khí phản lại từ bề mặt trái đất.

Trong pháp luật dân sự, thế chấp là biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ bằng tài sản, theo đó, bên có nghĩa vụ dùng tài sản thuộc quyền sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ đối với bên có quyền.

Theo đó, thế chấp đối với tàu bay cũng có thể hiểu tương tự là việc chủ tàu bay thế chấp tàu bay thuộc sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ, tuy nhiên không phải bất cứ tàu bay nào cũng có thể là đối tượng thế chấp. Tàu bay là đối tượng thế chấp theo quy định pháp luật Việt Nam là tàu bay mang quốc tịch Việt Nam, không phụ thuộc chủ sở hữu tàu bay đó là tổ chức, cá nhân trong nước hay nước ngoài.

Đăng ký thế chấp

Người thế chấp tàu bay giữ bản chính Giấy chứng nhận đăng ký quốc tịch tàu bay của tàu bay thế chấp.

Thế chấp tàu bay thuộc sở hữu chung phải được sự đồng ý bằng văn bản của tất cả các đồng chủ sở hữu, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Trong trường hợp một tàu bay là tài sản thế chấp cho nhiều chủ nợ thì thứ tự thế chấp được xác định theo thời gian đăng ký thế chấp.

Sau khi các khoản nợ ưu tiên đã được thanh toán, những chủ nợ đã được đăng ký thế chấp được trả nợ theo thứ tự đăng ký.

Tàu bay đang thế chấp không được chuyển quyền sở hữu, trừ trường hợp có sự đồng ý của người nhận thế chấp.

Xóa đăng ký thế chấp tàu bay

Đăng ký thế chấp tàu bay bị xóa trong các trường hợp sau đây:

- Nghĩa vụ được bảo đảm đã chấm dứt;

- Hợp đồng thế chấp tàu bay bị hủy bỏ;

- Tàu bay là tài sản thế chấp đã được xử lý;

- Có bản án, quyết định của Tòa án hoặc quyết định của Trọng tài đã có hiệu lực pháp luật về việc hủy bỏ thế chấp tàu bay hoặc tuyên bố hợp đồng thế chấp tàu bay vô hiệu;

- Theo đề nghị của người nhận thế chấp tàu bay.

Bảo hiểm tàu bay

Trong trường hợp tàu bay thế chấp bị mất tích hoặc hư hỏng đã được bảo hiểm thì người nhận thế chấp đã đăng ký thế chấp được hưởng số tiền bảo hiểm đó.

Các loại bảo hiểm đối với tàu bay như:

- Bảo hiểm vật chất

• Bảo hiểm thân tàu bay (kể cả đối với các rủi ro chiến tranh và không tặc)
• Bảo hiểm phụ tùng
• Bảo hiểm các tài sản và trang thiết bị lắp thêm lên tàu bay

- Bảo hiểm trách nhiệm

• Bảo hiểm trách nhiệm chủ sân bay và người điều hành sân bay
• Bảo hiểm trách nhiệm người điều hành bay
• Bảo hiểm trách nhiệm đối với hành khách, hàng lý, hàng hóa, hàng bưu chính
• Bảo hiểm trách nhiệm đối với bên thứ ba (của chủ nhà để máy bay, công ty cung ứng xăng dầu hàng không, công ty cung cấp dịch vụ bảo dưỡng máy bay, dịch vụ hàng hóa, suất ăn và các dịch vụ khác trong lĩnh vực hàng không…)

- Bảo hiểm trách nhiệm sản phẩm

• Các sản phẩm bảo hiểm khác
• Bảo hiểm tai nạn nhân viên tổ bay
• Bảo hiểm mất khả năng sử dụng tàu bay
• Các loại hình bảo hiểm khác