Hồ sơ hải quan là gì?

Hồ sơ hải quan gồm tờ khai hải quan, các chứng từ phải nộp hoặc xuất trình cho cơ quan hải quan theo quy định của Luật Hải quan. Vậy cụ thể hồ sơ hải quan bao gồm những giấy tờ gì?

Hồ sơ hải quan được quy định cụ thể tại Điều 24 Luật Hải quan 2014 như sau:

Hồ sơ hải quan

Theo Khoản 1 Điều 24 Luật Hải quan 2014 quy định:

“1. Hồ sơ hải quan bao gồm:

a) Tờ khai hải quan hoặc chứng từ thay thế tờ khai hải quan;

b) Chứng từ có liên quan.

Tùy từng trường hợp, người khai hải quan phải nộp hoặc xuất trình hợp đồng mua bán hàng hóa, hóa đơn thương mại, chứng từ vận tải, chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa, giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu, văn bản thông báo kết quả kiểm tra hoặc miễn kiểm tra chuyên ngành, các chứng từ liên quan đến hàng hóa theo quy định của pháp luật có liên quan.”

Trong đó, chứng từ thuộc hồ sơ hải quan là chứng từ giấy hoặc chứng từ điện tử. Chứng từ điện tử phải bảo đảm tính toàn vẹn và khuôn dạng theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử.

Cụ thể như sau:

+ Tờ khai hải quan

Người đại diện cho doanh nghiệp làm thủ tục khai hải quan phải nộp 2 bản chính của tờ khai hải quan, được in theo mẫu HQ/2015/NK. Đây là chính sách áp dụng với trường hợp khai hải quan giấy, đã được quy định rõ tại Khoản 2 điều 25 Nghị định số 08/2015/NĐ-CP, đã được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 12 Điều 1 thuộc Nghị định ô 59/2018/NĐ-CP.

+ Hóa đơn thương mại

Những chứng từ hoặc hóa đơn thương mại có giá trị tương đương trong trường hợp người mua cần phải thanh toán cho người bán là 01 bản chụp. Trong trường hợp chủ hàng từ người bán tại Việt Nam nhưng được người bán chỉ định nhần hàng từ nước ngoài thì cơ quan hải quan chấp nhận hóa đơn do người bán tại Việt Nam phát hành cho chủ hàng.

Trong đó, với người khai báo hải quan không cần nộp hóa đơn thương mại trong những trường hợp sau:

Hàng hóa nhập khẩu để thực hiện hợp đồng gia công cho thương nhân nước ngoài.

Hàng hóa nhập khẩu không có hóa đơn và người mua không phải thanh toán cho người bán, người khai hải quan trị giá hải quan theo quy định tại Thông tư số 39/2015/TT-BTC ngày 25 tháng 3 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định về trị giá hải quan với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

+ Vận đơn hoặc những chứng từ vận tải khác: Với vận đơn hoặc những chứng từ vận tải hàng hóa khác có giá trị tương đương với trường hợp hàng hóa vận chuyển bằng đường biển, đường hàng không, đường sắt, vận tải đa phương thức theo quy định của pháp luật là 01 bản chụp, chỉ có những hàng hóa nhập khẩu qua cửa khẩu biên giới đường bộ, hàng hóa mua bán giữa khu phi thuế quan và nội địa, hàng hóa nhập khẩu do người nhập cảnh mang theo đường hành lý.

+ Bản kê lâm sản với gỗ nguyên liệu nhập khẩu: Quy định của bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn về bản kê lâm sản với gỗ nguyên liệu nhập khẩu cần in ra 01 bản chính;

+ Giấy phép nhập khẩu hoặc văn bản cho phép nhập khẩu

Giấy phép nhập khẩu hoặc văn bản cho phép nhập khẩu của các cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về ngoại thương và thương mại với hàng hóa cần phải có giấy phép nhập khẩu; giấy phép nhập khẩu theo hạn ngạch hoặc văn bản thông báo quyền sử dụng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu. Nếu nhập khẩu 01 lần cần 01 bản chính; Nếu nhập khẩu nhiều lần: cần 01 bản chính khi nhập khẩu lần đầu.

+ Giấy chứng nhận kiểm tra chuyên ngành

Trường hợp pháp luật chuyên ngành quy định nộp bản chụp hoặc không quy định cụ thể bản chính hay bản chụp thì người khai hải quan được nộp bản chụp.

Trường hợp Giấy chứng nhận kiểm tra chuyên ngành được sử dụng nhiều lần trong thời hạn hiệu lực của Giấy chứng nhận kiểm tra chuyên ngành thì người khai hải quan chỉ nộp 01 lần cho Chi cục Hải quan nơi làm thủ tục nhập khẩu lô hàng đầu tiên.

+ Chứng từ chứng minh tổ chức, cá nhân: Chứng từ chứng minh tổ chức, cá nhân đủ điều kiện nhập khẩu hàng hóa theo quy định của pháp luật về đầu tư: nộp 01 bản chụp khi làm thủ tục nhập khẩu lô hàng đầu tiên.

+ Tờ khai trị giá: Người khai hải quan khai tờ khai trị giá theo mẫu, gửi đến Hệ thống dưới dạng dữ liệu điện tử hoặc nộp cho cơ quan hải quan 02 bản chính đối với trường hợp khai trên tờ khai hải quan giấy. Các trường hợp phải khai tờ khai trị giá và mẫu tờ khai trị giá thực hiện theo quy định tại Thông tư số 39/2015/TT-BTC.

+ Chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa: Chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa theo quy định tại Thông tư của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định về xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

+ Danh mục máy móc, thiết bị: Danh mục máy móc, thiết bị trong trường hợp phân loại máy liên hợp hoặc tổ hợp máy thuộc các Chương 84, Chương 85 và Chương 90 của Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam hoặc phân loại máy móc, thiết bị ở dạng chưa lắp ráp hoặc tháo rời: 01 bản chụp và xuất trình bản chính Danh mục máy móc, thiết bị để đối chiếu kèm theo Phiếu theo dõi trừ lùi theo quy định tại Thông tư số 14/2015/TT-BTC trong trường hợp nhập khẩu nhiều lần.

+ Hợp đồng ủy thác: Nếu như doanh nghiệp được uỷ thác nhập khẩu các mặt hàng có tên trong danh mục hàng phải xin giấy phép thì người đại diện khai hải quan phải trình lên 1 bản sao.

+ Hợp đồng bán hàng cho viện nghiên cứu, trường học: Với hợp đồng bán hàng cho trường học, viên nghiên cứu, người khai hải quan phải trình lên một bản sao.

Nộp, xuất trình hồ sơ hải quan

Theo Khoản 3 Điều 24 Luật Hải quan 2014 quy định việc nộp, xuất trình hồ sơ hải quan như sau:

“3. Hồ sơ hải quan được nộp, xuất trình cho cơ quan hải quan tại trụ sở cơ quan hải quan.”

Trường hợp áp dụng cơ chế một cửa quốc gia, cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành gửi giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu, văn bản thông báo kết quả kiểm tra, miễn kiểm tra chuyên ngành dưới dạng điện tử thông qua hệ thống thông tin tích hợp.

Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định mẫu tờ khai hải quan, việc sử dụng tờ khai hải quan và chứng từ thay thế tờ khai hải quan, các trường hợp phải nộp, xuất trình chứng từ có liên quan.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Hải quan 2014.

Luật Hoàng Anh