Phân loại hàng hóa là gì?

Trong thời kỳ hội nhập quốc tế, lượng hàng hóa xuất nhập khẩu ngày càng tăng trưởng mạnh mẽ. Với số lượng lớn như vậy thì việc phân loại hàng hóa là rất cần thiết, giúp doanh nghiệp thuận lợi hơn trong quá trình vận chuyển và đảm bảo tuân thủ pháp luật.

Vậy phân loại hàng hóa là gì? Việc phân loại hàng hóa được thực hiện theo nguyên tắc nào? Hãy tham khảo bài viết dưới đây hoặc GỌI NGAY tới hotline 0908 308 123 để được Luật sư TƯ VẤN MIỄN PHÍ.

Căn cứ pháp lý

- Luật Hải quan số 54/2014/QH13 được Quốc hội thông qua ngày 23 tháng 6 năm 2014 (sau đây được gọi là Luật Hải quan năm 2014).

- Thông tư số 14/2015/TT-BTC ngày 30/01/2015 của Bộ Tài chính hướng dẫn về phân loại hàng hóa, phân tích để phân loại hàng hóa; phân tích để kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

Hàng hóa là gì?

Hàng hóa được hiểu là sản phẩm của lao động, có giá trị có thể thỏa mãn nhu cầu của con người thông qua trao đổi hoặc buôn bán và được lưu thông trên thị trường.

Hàng hóa có thể là hữu hình như sắt thép, quyển sách hay ở dạng vô hình như sức lao động.

Theo quy định của Luật Thương mại hiện nay thì hàng hóa bao gồm:

- Tất cả các loại động sản, kể cả động sản hình thành trong tương lai;

- Những vật gắn liền với đất đai.

Phân loại hàng hóa là gì?

Căn cứ theo khoản 16 Luật Hải quan năm 2014 ghi nhận như sau:

“16. Phân loại hàng hóa là việc căn cứ vào đặc điểm, thành phần, cấu tạo, tính chất lý, hóa, công dụng, quy cách đóng gói và các thuộc tính khác của hàng hóa để xác định tên gọi, mã số của hàng hóa theo Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam.”

Có thể thấy, hàng hóa xuất nhập khẩu được quản lý nghiêm ngặt theo quy trình phân loại đã được pháp luật quy định. Việc này nhằm đảm bảo an toàn cho quá trình vận chuyển hàng hóa ra vào tại Việt Nam, đồng thời quản lý và kiểm soát chặt chẽ hệ thống xuất nhập khẩu, tạo điều kiện cho hoạt động hàng hải chuyên nghiệp và hiệu quả hơn.

Tại sao cần phân loại hàng hóa?

Theo Khoản 1 Điều 26 Luật Hải quan 2014 quy định như sau:

“1. Phân loại hàng hóa để xác định mã số hàng hóa làm cơ sở tính thuế và thực hiện chính sách quản lý hàng hóa. Khi phân loại hàng hóa phải căn cứ hồ sơ hải quan, tài liệu kỹ thuật và các thông tin khác có liên quan đến hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu để xác định tên gọi, mã số của hàng hóa theo Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam.”

Như vậy, phân loại hàng hóa để xác định tên gọi, mã số hàng hóa theo Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam. Việc phân loại hàng hóa căn cứ vào hồ sơ hải quan, tài liệu kỹ thuật và các thông tin về thành phần, tính chất lý, hóa, tính năng, công dụng của hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Qua đó, mang lại những ý nghĩa quan trọng như:

• Sắp xếp hàng hóa dễ dàng hơn, dễ kiểm soát số lượng và chủng loại hàng hóa.
• Hạn chế tối đa ảnh hưởng chất lượng và giá trị hàng hóa nhờ việc phân loại hàng hóa dễ bị tác động hay dễ tác động đến hàng hóa khác.
• Doanh nghiệp có thể dễ dàng trong việc lựa chọn phương tiện vận chuyển phù hợp, tiết kiệm chi phí và bảo đảm chất lượng cho hàng hóa.

Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam là gì?

Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam gồm mã số, tên gọi, mô tả hàng hóa, đơn vị tính và các nội dung giải thích kèm theo. Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam được xây dựng trên cơ sở áp dụng đầy đủ Công ước quốc tế về hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa.

Khi tiến hành kiểm tra hải quan, cơ quan hải quan xác định mã số hàng hóa căn cứ hồ sơ hải quan, kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa hoặc kết quả phân tích, giám định hàng hóa.

Trong trường hợp không chấp nhận mã số hàng hóa do người khai hải quan khai, cơ quan hải quan có quyền lấy mẫu hàng hóa với sự chứng kiến của người khai hải quan để phân tích, trưng cầu giám định và quyết định mã số đối với hàng hóa đó; nếu người khai hải quan không đồng ý với kết quả phân loại của cơ quan hải quan thì có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện theo quy định của pháp luật.

Nguyên tắc phân loại hàng hóa

Điều 4 Thông tư 14/2015/NĐ-CP ngày 30/1/2015 thì nguyên tắc phân loại hàng hóa được thực hiện như sau:

Thứ nhất, Một mặt hàng chỉ có một mã số duy nhất theo Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam.

Mã số là một dãy con số được ký hiệu bằng những chữ số dưới dạng mã vạch dùng để phân định hàng hoá, chứng minh về nơi xuất xứ, phân biệt hàng hóa của các nhà sản xuất khác nhau. Được áp dụng trong quá trình luân chuyển hàng hóa từ người sản xuất, qua bán buôn, lưu kho, phân phối, bán lẻ tới khi đến tận tay người tiêu dùng.

Mỗi một loại hàng hóa sẽ được gắn với một dãy số duy nhất, được xem là một sự phân biệt hàng hóa trên từng vùng, từng quốc gia khác nhau. Tuy nhiên mã số của hàng hóa không liên quan đến đặc điểm của hàng hoá, nó cũng không phải là số có tác dụng phân loại hay đánh giá chất lượng của hàng hoá.

Thứ hai, khi phân loại hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, phải căn cứ vào hồ sơ hải quan, tài liệu kỹ thuật và các thông tin khác có liên quan đến hàng hóa xuất nhập khẩu để xác định tên gọi, mã số của hàng hóa, làm cơ sở tính thuế và thực hiện các chính sách quản lý hàng hóa.

Sử dụng kết quả phân loại

Kết quả phân loại hàng hóa được sử dụng để áp dụng chính sách quản lý hàng hóa trên cơ sở thực hiện quy định về điều kiện, thủ tục, hồ sơ áp dụng tại:

• Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, tạm ngừng xuất khẩu;
• Danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu, tạm ngừng nhập khẩu;
• Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
• Danh mục hàng hóa thuộc đối tượng kiểm tra chuyên ngành có hiệu lực tại thời điểm đăng ký tờ khai.

Ngoài ra, kết quả phân loại hàng hóa còn được sử dụng để áp dụng mức thuế đối với một mặt hàng trên cơ sở thực hiện quy định tại các Biểu thuế áp dụng đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu có hiệu lực tại thời điểm đăng ký tờ khai và điều kiện, thủ tục, hồ sơ để được áp dụng mức thuế quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật về thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.