Việc quản lý lý lịch tư pháp nhằm mục đích gì?

Lý lịch tư pháp có ý nghĩa quan trọng trong đời sống dân sự của công dân, cũng như trong quản lý nhân sự và hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự. Trong bài viết này, Luật Hoàng Anh sẽ trình bày về mục đích của việc quản lý lý lịch tư pháp.

Khái quát chung

Lý lịch tư pháp là lý lịch về án tích của người bị kết án bằng bản án, quyết định hình sự của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, tình trạng thi hành án và về việc cấm cá nhân đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.

Quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp có thể hiểu là quá trình các cơ quan nhà nước có thẩm quyền sử dụng quyền lực của mình tác động có tổ chức và điều chỉnh các quan hệ phát sinh trong hoạt động cung cấp, tiếp nhận, cập nhật thông tin lý lịch tư pháp, lập lý lịch tư pháp, tổ chức và quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp; cấp phiếu lý lịch tư pháp theo nguyên tắc nhất định nhằm đạt được mục tiêu của quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp.

Mục đích quản lý lý lịch tư pháp

Căn cứ theo Điều 3 Luật lý lịch tư pháp 2009 quy định quản lý lý lịch tư pháp nhằm những mục địch sau:

Thứ nhất: Đáp ứng yêu cầu cần chứng minh cá nhân có hay không có án tích, có bị cấm hay không bị cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.

+ Án tích là hậu quả pháp lý của việc phạm tội và là một trong những hình thức thực hiện trách nhiệm hình sự. Án tích tồn tại trong suốt quá trình người phạm tội bị kết án về một tội phạm cho đến khi được xóa án.

+ Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh.

+ Hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 07 thành viên tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên, trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý hợp tác xã.

+ Tuyên bố phá sản là phán quyết của toà án có thẩm quyền về việc xoá bỏ một doanh nghiệp bị thua lỗ đến mức không thể thanh toán được các khoản nợ đến hạn mặc dù đã sử dụng các biện pháp cần thiết mà vẫn không thể khắc phục được và từ đó đưa ra các biện pháp xử lý tài sản thích hợp.

Theo đó, mục đích đầu tiên của việc quản lý lý lịch tư pháp là đáp ứng yêu cầu của cá nhân cần chứng minh bản thân có hay không có án tích, hoặc có các vấn đề về pháp lý hình sự trong việc đảm nhận các chức vụ, điều kiện thành lập và quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã.

Thứ hai: Ghi nhận việc xoá án tích, tạo điều kiện cho người đã bị kết án tái hoà nhập cộng đồng.

Xoá án tích là việc xoá đi các dấu tích, vết tích về việc người đó đã bị kết án. Quản lý lý lịch tư pháp nhằm mục đích ghi nhận việc xóa án tích, tạo điều kiện cho người đã bị kết án có thể nhận thức lại, tiếp thu chuyển hóa các giá trị, chuẩn mực pháp lý, văn hóa ứng xử và đạo đức xã hội, từ đó phục hồi và phát triển chính con người công dân, con người xã hội của mình.

Thứ ba: Hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự và thống kê tư pháp hình sự.

Tố tụng hình sự là cách thức, trình tự tiến hành các hoạt động của các cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng, của các cơ quan nhà nước khác và các tổ chức xã hội góp phần vào việc giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự.

Thống kê tư pháp hình sự có thể hiểu là hoạt động diễn tả hình thái tội phạm hoặc trạng thái của tội phạm, đóng vai trì hữu ích trong nhìn nhận, đánh giá một cách toàn diện về vi phạm pháp luật hình sự hay tội phạm tồn tại trong xã hội.

Ví dụ như dựa vào lý lịch tư pháp sẽ là căn cứ áp dụng trong hoạt động tố tụng để xem xét người phạm tội đó đã từng có phạm tội hay chưa nhằm đưa ra hình thức xử phạt phù hợp.

Thứ tư: Hỗ trợ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã.

Quản lý nhân sự là vị trí quản lý nguồn nhân lực, đội ngũ nhân sự, quản lý con người tại các công ty, doanh nghiệp nhằm giúp các hoạt động trong tổ chức được vận hành thuận lợi và mang đến hiệu quả cao.  Doanh nghiệp, hợp tác xã là nền móng cho sự phát triển kinh tế chung của đất nước. Vì vậy, quản lý lý lịch tư pháp nhằm mục đích hỗ trợ quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã nhằm nâng cao giá trị, chất lượng của con người trong doanh nghiệp, hợp tác xã đó.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật lý lịch tư pháp

Luật Hoàng Anh