Quyền của người lao động liên quan đến bảo hiểm xã hội như thế nào? (Phần 2)

Quyền của người lao động liên quan đến bảo hiểm xã hội như thế nào? (Phần 1) đã trình bày về 03 trong tổng số 08 quyền của người lao động liên quan đến bảo hiểm xã hội. Sau đây Luật Hoàng Anh xin trình bày về 05 quyền còn lại của người lao động.

4. Hưởng bảo hiểm y tế

Theo Khoản 4 Điều 18 Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014, người lao động được hưởng bảo hiểm y tế trong các trường hợp sau đây:

a. Đang hưởng lương hưu

Người lao động đang hưởng lương hưu, tức người lao động đã nghỉ hưu và nhận lương hưu định kỳ (không nhận lương hưu một lần), được cấp thẻ bảo hiểm y tế. Mức hưởng bảo hiểm y tế được quy định theo Luật bảo hiểm y tế năm 2008, sửa đổi năm 2014 và các văn bản liên quan.

b. Trong thời gian nghỉ việc hưởng trợ cấp thai sản khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi

Người lao động đang hưởng trợ cấp thai sản khi sinh con hoặc nhận nuôi con dưới 06 tháng tuổi được cấp thẻ bảo hiểm y tế. Mức hưởng bảo hiểm y tế được quy định theo Luật bảo hiểm y tế năm 2008, sửa đổi năm 2014 và các văn bản liên quan.

c. Nghỉ việc hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng

Người lao động nghỉ việc hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp do đang chữa trị, phục hồi từ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp được cấp thẻ bảo hiểm y tế. Mức hưởng bảo hiểm y tế được quy định theo Luật bảo hiểm y tế năm 2008, sửa đổi năm 2014 và các văn bản liên quan.

- Đang hưởng trợ cấp ốm đau đối với người lao động mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày do Bộ Y tế ban hành

Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày được ban hành kèm Thông tư số 46/2016/TT-BYT ngày 30/12/2016 của Bộ Y tế. Người đang hưởng trợ cấp ốm đau đối thuộc một trong các trường hợp được quy định tại Danh mục này được hưởng bảo hiểm y tế theo quy định của Luật bảo hiểm y tế năm 2008, sửa đổi năm 2014 và các văn bản liên quan.

5. Được chủ động đi khám giám định mức suy giảm khả năng lao động nếu thuộc trường hợp được khám giám định tổng hợp mức suy giảm khả năng lao động và đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội; được thanh toán phí giám định y khoa nếu đủ điều kiện để hưởng bảo hiểm xã hội

Các trường hợp người lao động được khám tổng hợp giám định mức suy giảm khả năng lao động tổng hợp, theo Khoản 2 Điều 45 Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/Qh13 ngày 20/11/2014, bao gồm:

- Vừa bị tai nạn lao động vừa bị bệnh nghề nghiệp

- Bị tai nạn lao động nhiều lần

- Bị nhiều bệnh nghề nghiệp

Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội được bảo hiểm xã hội chi trả toàn bộ số tiền phí khám định y khoa bởi bảo hiểm xã hội nếu đang trong thời gian bảo lưu bảo hiểm do không thể làm việc vì tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

6. Ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội

Người lao động có thể làm giấy ủy quyền hoặc hợp đồng ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội cho mình mà không cần trình bày lý do ủy quyền nhưng phải thực hiện thủ tục ủy quyền theo quy định của pháp luật. Thủ tục này được quy định tại Quyết định số 166/QĐ-BHXH ngày 31/01/2019 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.

7. Được người sử dụng lao động cung cấp thông tin về đóng bảo hiểm xã hội, xác nhận việc đóng bảo hiểm xã hội, được yêu cầu người sử dụng lao động và cơ quan bảo hiểm xã hội cung cấp thông tin về việc đóng, hưởng bảo hiểm

Người sử dụng lao động có trách nhiệm cung cấp thông tin về đóng, hưởng bảo hiểm xã hội cho người lao động để người lao động có các hiểu biết cơ bản về quyền, nghĩa vụ của mình liên quan đến bảo hiểm xã hội cũng như các quyền lợi của mình có được đáp ứng đúng với nghĩa vụ của mình không.

Theo Khoản 7 Điều 18 18 Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014:

- Người sử dụng lao động có trách nhiệm cung cấp thông tin về đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động của mình định kỳ 06 tháng một lần

- Cơ quan bảo hiểm có trách nhiệm xác nhận việc đóng bảo hiểm xã hội cho người sử dụng lao động và người lao động định kỳ hằng năm

- Người lao động được quyền yêu cầu người sử dụng lao động và cơ quan bảo hiểm xã hội cung cấp thông tin về việc đóng, hưởng bảo hiểm. Các chủ thể này có trách nhiệm cung cấp thông tin cho người lao động, nếu vẫn không cung cấp thông tin hoặc không cung cấp đầy đủ thông tin cho người lao động thì Công đoàn có quyền yêu cầu cung cấp thông tin. Nếu người sử dụng lao động không cung cấp thông tin thì có thể bị xử lý vi phạm hành chính.

8. Khiếu nại, tố cáo và khởi kiện về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật

Khi phát hiện ra các dấu hiệu vi phạm pháp luật của người sử dụng lao động, cơ quan, cá nhân quản lý bảo hiểm thì người lao động có quyền khiếu nại, tố cáo và khởi kiện theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo, khởi kiện (tố tụng dân sự, hành chính, hình sự).

Luật Hoàng Anh