2
Tư vấn mở chuỗi kinh doanh nhượng quyền thương mại
MỤC LỤC
Trong quan hệ hợp đồng song vụ, nếu một bên chủ thể không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ thì bên còn lại có quyền nắm giữ tài sản là đối tượng của hợp đồng, pháp luật quy định đó là hình thức bảo đảm cầm giữ tài sản. Điều 346 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về cầm giữ tài sản như sau:
“Điều 346. Cầm giữ tài sản
Cầm giữ tài sản là việc bên có quyền (sau đây gọi là bên cầm giữ) đang nắm giữ hợp pháp tài sản là đối tượng của hợp đồng song vụ được chiếm giữ tài sản trong trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ”
Cầm giữ tài sản là biện pháp bảo đảm áp dụng với hợp đồng song vụ. Theo đó, hợp đồng song vụ là hợp đồng mà các bên đều có quyền và nghĩa vụ với nhau. Ví dụ: A và B thỏa thuận mua bán xe máy, A có nghĩa vụ giao tiền còn B có nghĩa vụ giao xe. Căn cứ vào quy định trên, đối tượng của hợp đồng song vụ là tài sản của bên có nghĩa vụ, khi bên có quyền nắm giữ tài sản khiến cho bên có nghĩa vụ không thể khai thác, sử dụng tài sản một cách trọn vẹn được. Vì vậy, mà biện pháp cầm giữ tạo sức ép lên bên có nghĩa vụ, để họ muốn sử dụng, khai thác tài sản phải thực đúng, đầy đủ nghĩa vụ của mình để bên cầm giữ giao tài sản.
Cầm giữ tài sản có những đặc điểm sau:
-Một là: Đây là biện pháp bảo đảm áp dụng mà không dựa trên thỏa thuận của các bên. Vì đây là biện pháp tự vệ nhằm bảo đảm lợi ích chính đáng của bên có quyền, được pháp luật công nhận và bảo vệ. Trong quan hệ hợp đồng song vụ, nếu một bên đã thực hiện nghĩa vụ của mình, mà bên kia vẫn không chịu thực hiện nghĩa vụ đáp trả, sẽ ảnh hưởng đến lợi ích chính đáng của bên còn lại nếu trước đó các bên không thỏa thuận xác lập biện pháp bảo đảm. Ví dụ: A đem xe đến cửa hàng của B để sửa. Đến ngày lấy xe, A không có tiền thanh toán. Trong trường hợp này nếu B vẫn giao xe cho A thì sẽ dẫn đến tình trạng A trốn tránh thực hiện nghĩa vụ, vì A đã nhận được đầy đủ lợi ích, cũng không bị ràng buộc thực hiện nghĩa vụ với A. Do đó, A có thể giữ xe của B cho đến khi B thanh toán tiền sửa xe đầy đủ.
-Hai là: Quyền cầm giữ tài sản được thực hiện khi bên cầm giữ đang nắm giữ tài sản là đối tượng của hợp đồng song vụ, tài sản đó là của bên có nghĩa vụ. Tức bên bên cầm giữ là bên có nghĩa vụ chuyển giao tài sản cho bên có nghĩa vụ hoặc bên thứ ba. Khi đó, quyền lợi của bên có nghĩa vụ được xác định là phát sinh trực tiếp từ tài sản cầm giữ, như vậy mới có thể tạo áp lực ép buộc bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ của mình. Ví dụ: Cũng là hợp đồng song vụ, nhưng đối với hợp đồng mua bán tài sản, tài sản vẫn chưa thuộc sở hữu của bên mua, vì vậy bên mua có thể thực hiện hoặc không thực hiện nghĩa vụ trả tiền tùy ý, mà không bị áp lực bắt buộc phải thanh toán. Tuy nhiên, với hợp đồng sửa chữa tài sản như ví dụ trên, thì bên có tài sản sẽ bắt buộc phải thanh toán tiền nếu muốn nhận lại tài sản của mình.
Nhìn chung, cầm giữ tài sản là biện pháp dự phòng rủi ro khi một bên không thực hiện đúng nghĩa vụ với bên còn lại. Đây là phương án tự bảo vệ lợi ích mà pháp luật trao cho bất kỳ chủ thể nào trong quan hệ hợp đồng song vụ, mà không cần thiết phải xác lập từ trước.
Luật Hoàng Anh
Để nhận tin tức và quà tặng từ Luật Hoàng Anh