Phân biệt tái phạm hành chính và tái phạm hình sự

Vi phạm hành chính là loại vi phạm xảy ra khá phổ biến trong đời sống xã hội. Mặc dù, tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi thấp hơn tội phạm quy định trong Bộ Luật hình sự nhưng vi phạm hành chính vẫn gây thiệt hại hoặc đe dọa lớn đến lợi ích của Nhà nước, tập thể, lợi ích của cá nhân cũng như lợi ích chung của toàn thể cộng đồng, là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng phạm tội nảy sinh trên các lĩnh vực của đời sống xã hội nếu không được ngăn chạy, xử lý kịp thời. Do đó, Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012 được ra đời với nhiệm vụ chính là giúp nhà nước quản lý đời sống xã hội một cách hiệu quả với việc định ra các nguyên tắc đặc thù.

Cả Luật xử lý vi phạm hành chính và Bộ luật hình sự hiện hành đều quy định khái niệm “tái phạm”. Vậy, dưới góc độ của pháp luật hành chính và góc độ của pháp luật hình sự khác nhau như thế nào. Bài viết dưới đây, Luật Hoàng Anh sẽ giải đáp cho các bạn!

1. Về căn cứ pháp lý

- Tái phạm hành chính: Khoản 5, Điều 2, Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012, được sửa đổi, bổ sung theo quy định tại khoản 1 Điều 1 của Luật số 67/2020/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính

- Tái phạm hình sự: Khoản 1, Điều 53, Bộ Luật hình sự năm 2015

2. Về khái niệm “tái phạm”

- Tái phạm hành chính:

• Tái phạm là việc cá nhân, tổ chức đã bị ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính nhưng chưa hết thời hạn được coi là chưa bị xử phạt vi phạm hành chính mà lại thực hiện hành vi vi phạm hành chính đã bị xử phạt; cá nhân đã bị ra quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính nhưng chưa hết thời hạn được coi là chưa bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính mà lại thực hiện hành vi thuộc đối tượng bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đó.

- Tái phạm hình sự:

• Tái phạm là trường hợp đã bị kết án, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cố ý hoặc thực hiện hành vi phạm tội về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do vô ý.

3. Về phạm vi áp dụng

- Tái phạm hành chính:

Luật hành chính hành vi đó chỉ cần trong “cùng lĩnh vực” với hành vi đã bị xử phạt

• Điều này bắt nguồn từ tính chất, mức độ nguy hiểm “không đáng kể” cho xã hội của vi phạm hành chính, nên pháp luật chỉ coi là tái phạm đối với những hành vi vi phạm trong cùng lĩnh vực quản lý nhà nước. Điều đó có nghĩa chỉ bị coi là tái phạm hành chính khi hành vi vi phạm hành chính với hành vi vi phạm đã bị xử phạt hành chính trước đây là “cùng lĩnh vực” (có thể là cùng lĩnh vực Y tế, Giao thông vận tải).

- Tái phạm hình sự:

Hành vi tái phạm hành chính trong Luật hình sự đòi hỏi phải “cùng loại” với hành vi đã bị xử phạt hành chính

• Đối với điều luật quy định một tội (tội đơn): đây là trường hợp một người trước đó đã bị xử phạt hành chính về một trong các hành vi được liệt kê trong tội đó bằng một trong các hình thức xử phạt theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, mà lại thực hiện một trong những hành vi được liệt kê trong tội đó.
• Đối với điều luật quy định nhiều tội khác nhau (tội ghép): đây là trường hợp một người trước đó đã bị xử phạt hành chính về một trong các hành vi được liệt kê trong một tội tại điều luật đó bằng một trong các hình thức xử phạt theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, mà lại thực hiện một trong những hành vi được liệt kê trong tội đó (không bao gồm các hành vi được liệt kê trong tội khác cũng tại điều luật đó)

4. Về tính chất nguy hiểm của hành vi:

- Tái phạm hành chính: Tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi thấp hơn

- Tái phạm hình sự: Tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi cao hơn

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về pháp luật xử lý vi phạm hành chính

Luật Hoàng Anh