2
Tư vấn mở chuỗi kinh doanh nhượng quyền thương mại
MỤC LỤC
Quyền hưởng dụng là quyền của chủ thể được khai thác công dụng và hưởng hoa lợi, lợi tức đối với tài sản thuộc quyền sở hữu của chủ thể khác trong một thời hạn nhất định. Chủ thể có quyền hưởng dụng tài sản theo quy định của pháp luật. Bài viết này sẽ làm rõ vấn đề về quyền của người hưởng dụng theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015.
Quyền của người hưởng dụng có thể hiểu là việc chủ thể bằng hành vi, ý chí của mình tự do tác động lên tài sản hưởng dụng nhằm thỏa mãn mục đích của bản thân. Điều 261 Bộ luật dân sự 2015 quy định cụ thể người hưởng dụng được hưởng những quyền sau đây:
"Điều 261. Quyền của người hưởng dụng
1. Tự mình hoặc cho phép người khác khai thác, sử dụng, thu hoa lợi, lợi tức từ đối tượng của quyền hưởng dụng.
2. Yêu cầu chủ sở hữu tài sản thực hiện nghĩa vụ sửa chữa đối với tài sản theo quy định tại khoản 4 Điều 263 của Bộ luật này; trường hợp thực hiện nghĩa vụ thay cho chủ sở hữu tài sản thì có quyền yêu cầu chủ sở hữu tài sản hoàn trả chi phí.
3. Cho thuê quyền hưởng dụng đối với tài sản"
Kể từ thời điểm quyền hưởng dụng có hiệu lực, chủ thể được chủ sở hữu chuyển giao tài sản có quyền khai thác, sử dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản (đó là các quyền hưởng lợi ích vật chất từ tài sản). Chủ thể có toàn quyền thực hiện quyền hưởng lợi ích từ tài sản. Mặt khác khi chủ sở hữu đã chuyển giao quyền hưởng dụng cho chủ thể khác, thì chủ thể đó được toàn quyền quyết định việc thực hiện quyền hưởng dụng của mình như thế nào; vì vậy họ được chuyển giao quyền khai thác, sử dụng tài sản cho người khác mà không cẩn phải được sự đồng ý của chủ sở hữu. Ví dụ: con cái được bố mẹ trao quyền hưởng dụng chiếc xe máy, khi đó người con có thể trực tiếp sử dụng chiếc xe đó hoặc cho người khác sử dụng theo ý chí của mình mà không cần có sự đồng ý của bố mẹ.
Khi nhận tài sản được chuyển giao từ chủ sở hữu nếu người hưởng dụng xét thấy tài sản bị hư hỏng, không có khả năng khai thác hết công dụng. Thì người hưởng dụng có quyền yêu cầu chủ sở hữu thực hiện sửa chữa tài sản để bảo đảm không bị suy giảm đáng kể dẫn tới tài sản không thể sử dụng được hoặc mất toàn bộ công dụng, giá trị của tài sản. Xuất phát từ bản chất của việc chuyển giao tài sản là nhằm để các chủ thể khai thác, hưởng lợi ích vật chất từ tài sản, nên tài sản chuyển giao phải đảm bảo có khả năng để tạo ra hoa lợi, lợi tức khi được sử dụng, nếu tài sản hư hỏng thì ngay từ đầu đã không đáp ứng nhu cầu cũng như mục đích của việc chuyển giao. Tuy nhiên không phải trong mọi trường hợp chủ sở hữu cũng là người trực tiếp sửa chữa tài sản, người hưởng dụng có thể sửa chữa tài sản và yêu cầu chủ sở hữu thanh toán các chi phí phát sinh.
Như đã trình bày ở trên quyền hưởng dụng là quyền của chính người hưởng dụng, được pháp luật ghi nhận và bảo hộ, việc thực hiện quyền không phụ thuộc vào ý chí của chủ sở hữu, nên người hưởng dụng có thể cho thuê quyền hưởng dụng tài sản. Thực chất việc cho thuê quyền hưởng dụng của tài sản cũng chính là một cách mà người hưởng dụng khai thác, sử dụng, hưởng lợi từ tài sản. Người hưởng dụng được hưởng lợi tức từ tiền cho thuê. Việc cho thuê quyền hưởng dụng đi kèm với cho thuê chính tài sản đó, vì vậy người được cho thuê quyền hưởng dụng có quyền khai thác, sử dụng tài sản theo ý muốn của bản thân. Ví dụ: A được B chuyển giao quyền sử dụng một căn hộ, A có quyền cho C thuê quyền hưởng dụng căn hộ mà không cần sự đồng ý của B.
Như vậy quyền hưởng dụng của chủ thể là quyền độc lập với ý chí của chủ sở hữu, chủ thể có quyền hưởng dụng đối với tài sản nhưng phải đảm bảo mục đích khai thác tài sản không vi phạm pháp luật. Trên đây là những quy định của pháp luật về quyền của người hưởng dụng.
Luật Hoàng Anh
Để nhận tin tức và quà tặng từ Luật Hoàng Anh