Đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm là gì?

Đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm là một trong các loại đất thuộc nhóm đất phi nông nghiệp. Điều 154, Luật đất đai số 45/2013/QH13 ngày 29/11/2013 (sau đây gọi tắt là Luật đất đai 2013) đã quy định rõ về việc sử dụng đất trong việc sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm, cụ thể như sau:

1. Khái niệm đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm 

Khoản 1, Điều 154, Luật đất đai 2013 quy định về khái niệm loại đất này như sau:

"1. Đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm bao gồm đất, đất có mặt nước để khai thác nguyên liệu và đất làm mặt bằng để chế biến, sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm".

Như vậy, Luật đất đai 2013 quan niệm đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm bao gồm đất để khai thác nguyên liệu và đất làm mặt bằng để chế biến, sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm. Hiện nay, các cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng, đồ gốm ở nước ta đang hoạt động với quy mô khác nhau. Ngoài các doanh nghiệp của Nhà nước, có rất nhiều cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng, cơ sở làm gốm khác nhau của các hợp tác xã, các tổ chức kinh tế tư nhân và cá nhân. Điều này đòi hỏi Nhà nước cần phải có những quy định chặt chẽ để quản lí đất một cách hiệu quả, tránh tình trạng tuỳ tiện chuyển mục đích sử dụng đất.

2. Nguyên tắc khi sử dụng đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm (quy định tại Khoản 1, Luật đất đai 2013)

Việc sử dụng đất để khai thác nguyên liệu cho sản xuất gạch ngói, làm đồ gốm phải tận dụng các loại đất đồi, gò không canh tác, đất bãi hoang, đất lòng sông hoặc ao, hồ cần khơi sâu, đất ven sông ngòi không sản xuất nông nghiệp, đất đê bối không còn sử dụng, đất do cải tạo đồng ruộng.

Việc tận dụng đất như vậy góp phần tránh lãng phí tài nguyên đất, đồng thời, khai thác tối đa tiềm năng đất.

3. Hình thức sử dụng đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm (quy định tại Khoản 3, Điều 154, Luật đất đai 2013)

Đối với hộ gia đình, cá nhân được phép khai thác nguyên liệu để sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm, đối với tổ chức kinh tế, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được phép thực hiện dự án đầu tư khai thác nguyên liệu để sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm: được Nhà nước cho thuê đất, đất có mặt nước để khai thác nguyên liệu

Đất để làm mặt bằng sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm thuộc loại đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp có chế độ sử dụng đất như đất thương mại, dịch vụ, đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp quy định tại Điều 153 của Luật đất đai 2013.

4. Các điều kiện khi sử dụng đất để sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm (quy định tại Khoản 3, Điều 154, Luật đất đai 2013)

Việc sử dụng đất để sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm phải tuân thủ 03 điều kiện sau đây:

a) Có quyết định cho thuê đất vào mục đích khai thác nguyên liệu, chế biến, sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;

b) Thực hiện các biện pháp cần thiết để không gây thiệt hại cho sản xuất, đời sống và ảnh hưởng xấu đến môi trường, dòng chảy, giao thông;

c) Người sử dụng đất có trách nhiệm trả lại đất đúng với tiến độ khai thác nguyên liệu và trạng thái mặt đất được quy định trong hợp đồng thuê đất.

5. Các trường hợp bị cấm (quy định tại Khoản 4, Điều 154, Luật đất đai 2013)

Nhà nước nghiêm cấm sử dụng đất có di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng hoặc được Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định bảo vệ; đất nằm trong phạm vi hành lang bảo vệ an toàn công trình để khai thác làm nguyên liệu cho sản xuất gạch ngói, làm đồ gốm

6. Sử dụng đất kết hợp với khoa học, kĩ thuật (quy định tại Khoản 4, Điều 154, Luật đất đai 2013)

Trong quá trình sử dụng đất để khai thác nguyên liệu cho sản xuất gạch ngói, làm đồ gốm, người sử dụng đất phải áp dụng các biện pháp công nghệ thích hợp để khai thác, sử dụng đất hợp lý, tiết kiệm; phải thực hiện các biện pháp cần thiết để không gây thiệt hại cho sản xuất, đời sống của những người sử dụng đất xung quanh và không ảnh hưởng xấu đến môi trường.

Luật Hoàng Anh