Nhà nước bồi thường như thế nào khi thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân?

Nước ta là đất nước thuần nông với phần lớn người dân lao động, sản xuất nông nghiệp. Vì vậy, khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân đã ảnh hưởng không nhỏ tới cuộc sống cuả người dân. Trong trường hợp này, pháp luật đất đai quy định như thế nào về việc bồi thường? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây. 

1. Khái niệm chi phí đầu tư vào đất còn lại 

Căn cứ tại Khoản 12, 13, Điều 03, Luật đất đai 45/2013/QH13 ngày 29/11/2013( sau đây gọi tắt là Luật đất đai  năm 2013) chi phí đầu tư vào đất còn lại bao gồm chi phí san lấp mặt bằng và chi phí khác liên quan trực tiếp có căn cứ chứng minh đã đầu tư vào đất mà đến thời điểm Nhà nước thu hồi đất còn chưa thu hồi được. 

Bồi thường về đất là việc Nhà nước trả lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất thu hồi cho người sử dụng đất. 

Khi tiến hành thu hồi đất nông nghiệp, Nhà nước sẽ bồi thường về đất và các chi phí đầu tư vào đất còn lại cho hộ gia đình, cá nhân.

2. Quy định về việc bồi thường đối với hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất

Căn cứ tại Khoản 1, Điều 77, Luật đất đai năm 2013 việc bồi thường về đất, chi phí đầu tư vào đất còn lại khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được quy định như sau: 

a. Quy định về diện tích đất nông nghiệp được bồi thường

Diện tích đất nông nghiệp được bồi thường bao gồm diện tích đất trong hạn mức và diện tích đất do được nhận thừa kế.

Xem thêm: 

Hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được quy định như thế nào?

Khái niệm hạn mức đất nông nghiệp? Các quy định về hạn mức đất nông nghiệp theo quy định Luật đất đai 2013?

b. Bồi thường với diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức

Với diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức thì không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại;

c. Bồi thường với diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức do nhận chuyển quyền sử dụng đất trước ngày 01/07/2014 

Căn cứ tại Điều 4, Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ, việc bồi thường với diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức do nhận chuyển quyền sử dụng đất trước ngày 01/07/2014 được quy định như sau: 

+ Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp vượt hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất trước ngày 01/07/2014 do được thừa kế, tặng cho, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ người khác theo quy định của pháp luật mà đủ điều kiện được bồi thường thì được bồi thường, hỗ trợ theo diện tích thực tế mà Nhà nước thu hồi.

+ Đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp vượt hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất trước ngày 01/7/2014 do được thừa kế, tặng cho, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ người khác nhưng không có Giấy chứng nhận hoặc không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận thì chỉ được bồi thường đối với diện tích đất trong hạn mức giao đất nông nghiệp. 

Đối với phần diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức giao đất nông nghiệp thì không được bồi thường về đất nhưng căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quyết định biện pháp hỗ trợ khác để bảo đảm có chỗ ở, ổn định đời sống, sản xuất và công bằng đối với người có đất thu hồi; trường hợp đặc biệt trình Thủ tướng Chính phủ quyết định.

+ Thời hạn sử dụng đất để tính bồi thường đối với đất nông nghiệp do hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng có nguồn gốc được Nhà nước giao đất để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai, được áp dụng như đối với trường hợp đất được Nhà nước giao sử dụng ổn định lâu dài.

3. Quy định về việc bồi thường đối với hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp trước ngày 01/07/2004 khi Nhà nước thu hồi đất.

Khoản 2, Điều 77, Luật đất đai năm 2013 quy định đối với hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất sử dụng đất nông nghiệp trước ngày 01/07/2004 không có Giấy chứng nhận hoặc không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận thì được bồi thường đối với diện tích đất thực tế đang sử dụng, diện tích được bồi thường không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp.

Hay nói cách khác, trong trường hợp này, dù người sử dụng đất không có Giấy chứng nhận hoặc không đủ điều kiện để cấp Giấy chứng nhận, tuy nhiên, Nhà nước vẫn căn cứ vào việc người sử dụng đất nông nghiệp sử dụng đất trước ngày 01/7/ 2004 để tiến hành bồi thường. Nhưng việc bồi thường ấy không được quá hạn mức giao đất nông nghiệp đã được quy định trong Luật đất đai năm 2013.

Xem thêm: Khái niệm hạn mức đất nông nghiệp? Các quy định về hạn mức đất nông nghiệp theo quy định Luật đất đai 2013?

Trên đây là những quy định của pháp luật hiện hành về bồi thường về đất, chi phí đầu tư vào đất còn lại khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân. Với những quy định trên đã giúp người sử dụng đất, đặc biệt là cá nhân, hộ gia đình sản xuất nông nghiệp an tâm lao động sản xuất sau khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp.

Luật Hoàng Anh