Trường hợp nào người sử dụng đất được nhận quyền sử dụng đất? (p1)

Bên cạnh các quyền chung, người sử dụng đất còn có quyền được nhận quyền sử dụng đất trong một số trường hợp cụ thể. Vậy các trường hợp đó là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Điều 169, Luật đất đai số 45/2013/QH13 ngày 29/11/2013 (sau đây gọi tắt là Luật đất đai 2013) quy định cụ thể về các trường hợp người sử dụng đất nhận quyền sử dụng đất như sau:

1. Nhận quyền sử dụng đất thông qua chuyển đổi quyền sử dụng đất (quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 169, Luật đất đai 2013)

Đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp được Nhà nước giao trong hạn mức; đất được Nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê, được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất; đất nhận chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho, nhận thừa kế thì hộ gia đình, cá nhân đó được nhận chuyển quyền sử dụng đất thông qua chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp trong cùng một xã, phường, thị trấn với hộ gia đình, cá nhân khác.

2. Nhận chuyển quyền sử dụng đất thông qua nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất (quy định tại Điểm b, Khoản 1, Điều 169, Luật đất đai 2013, được hướng dẫn tại Điều 39, Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ và Điều 13, Thông tư 02/2015/TT-BTNMT ngày 27/01/2015 của Bộ tài nguyên và môi trường)

a. Các trường hợp nhận chuyển quyền sử dụng thông qua nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất 

i, Tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân được nhận chuyển quyền sử dụng đất thông qua nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, trừ trường hợp quy định tại Điều 191 của Luật này; 

ii, Người Việt Nam định cư ở nước ngoài được nhận chuyển quyền sử dụng đất thông qua nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế. 

iii, Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được nhận chuyển nhượng vốn đầu tư là giá trị quyền sử dụng đất của doanh nghiệp đang sử dụng đất có nguồn gốc được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê mà giá trị quyền sử dụng đất đã được vốn hóa vào vốn của doanh nghiệp, trừ trường hợp chuyển nhượng vốn đầu tư là giá trị quyền sử dụng đất sản xuất nông nghiệp, đất lâm nghiệp.

Doanh nghiệp, các thành viên là chủ sở hữu doanh nghiệp khi chuyển nhượng vốn đầu tư phải xác định phần vốn là giá trị quyền sử dụng đất trong tổng giá trị vốn chuyển nhượng và phải thực hiện nghĩa vụ thuế, phí, lệ phí theo quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài sử dụng đất do nhận chuyển nhượng vốn đầu tư là giá trị quyền sử dụng đất theo quy định này thì có quyền và nghĩa vụ quy định tại khoản 3 Điều 183 của Luật đất đai 2013.

b. Về trình tự, thủ tục chuyển nhượng giá trị quyền sử dụng đất 

i, Người sử dụng đất nộp 01 bộ hồ sơ thực hiện quyền của người sử dụng đất. 

Trường hợp chuyển nhượng giá trị quyền sử dụng đất đối với một phần thửa đất thì đề nghị Văn phòng đăng ký đất đai đo đạc tách thửa đối với phần diện tích cần thực hiện quyền của người sử dụng đất trước khi nộp hồ sơ thực hiện quyền của người sử dụng đất. 

ii, Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ, nếu đủ điều kiện thực hiện việc chuyển nhượng giá trị quyền sử dụng đất theo quy định thì tiến hành: gửi thông tin địa chính đến cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính đối với trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ tài chính; xác nhận nội dung biến động vào Giấy chứng nhận đã cấp theo quy định. Trường hợp phải cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thì lập hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận cho người sử dụng đất. Bên cạnh đó, văn phòng đất đai còn chỉnh lý, cập nhật biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai và trao Giấy chứng nhận cho người sử dụng đất. 

iii, Hồ sơ thực hiện thủ tục này bao gồm: Văn bản về chuyển nhượng vốn đầu tư là giá trị quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật; trích đo địa chính thửa đất đối với trường hợp chuyển nhượng giá trị quyền sử dụng đất của một phần thửa đất và bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp.

3. Nhận quyền sử dụng đất thông qua nhận tặng cho quyền sử dụng đất (quy định tại Khoản c, Điều 169, Luật đất đai 2013)

Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư được nhận chuyển quyền sử dụng đất thông qua nhận tặng cho quyền sử dụng đất trong trường hợp tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước; tặng cho quyền sử dụng đất cho cộng đồng dân cư để xây dựng các công trình phục vụ lợi ích chung của cộng đồng; tặng cho nhà tình nghĩa gắn liền với đất theo quy định của pháp luật và tặng cho quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân hoặc người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc các đối tượng có quyền sở hữu nhà ở tại Việt Nam, trừ trường hợp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất quy định tại Điều 191 của Luật đất đai 2013. 

4. Việc nhận chuyển quyền sử dụng đất thông qua nhận thừa kế quyền sử dụng đất (quy định tại Khoản d, Điều 169, Luật đất đai 2013)

Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư được nhận chuyển quyền sử dụng đất thông qua nhận thừa kế quyền sử dụng đất.

Trên đây là 04 trường hợp về việc nhận quyền sử dụng đất của người sử dụng đất. Điều 169, Luật đất đai 2013 còn quy định thêm về 05 trường hợp khác, chúng tôi xin phép trình bày trong bài viết tiếp theo.

Luật Hoàng Anh