Ngày nay, trong quá trình phát triển đất nước, công tác đo đạc bản đồ có vai trò quan trọng, phục vụ cho các ngành, các cấp trong phát triển kinh tế - xã hội, quản lý lãnh thổ, điều tra cơ bản, quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu. Có thể thấy, đo đạc và bản đồ là hoạt động điều tra cơ bản nhằm bảo đảm thông tin, số liệu đo đạc mặt đất, cơ sở dữ liệu và bản đồ địa hình cho nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, quản lý tài nguyên thiên nhiên và môi trường, phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn. Hiện nay, việc xây dựng công trình hạ tầng đo đạc cũng là một trong những nội dung được Nhà nước chú trọng đầu tư bằng ngân sách nhà nước và phải được thực hiện theo kế hoạch, nhiệm vụ đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và quy định của pháp luật.

Trong phạm vi bài viết này, Luật Hoàng Anh sẽ làm rõ nội dung về xây dựng, vận hành, bảo trì công trình hạ tầng đo đạc theo Điều 36 Luật Đo đạc và bản đồ số 27/2018/QH14 ngày 14 tháng 6 năm 2018 (sau đây được gọi là Luật Đo đạc và bản đồ năm 2018).

Xây dựng công trình hạ tầng đo đạc

Căn cứ khoản 1 và khoản 2 Điều 36 Luật Đo đạc và bản đồ năm 2018 quy định như sau:

“1. Việc xây dựng công trình hạ tầng đo đạc bằng ngân sách nhà nước phải thực hiện theo kế hoạch, nhiệm vụ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và quy định của pháp luật.

2. Nhà nước giao đất, cho thuê đất để tổ chức, cá nhân xây dựng công trình hạ tầng đo đạc theo quy định của pháp luật về đất đai.”

Đo đạc là việc thu nhận, xử lý thông tin, dữ liệu để xác định vị trí, hình dạng, kích thước và thông tin thuộc tính của đối tượng địa lý.

Như vậy, công trình hạ tầng đo đạc là những cơ sở hạ tầng được dựng nên, tạo ra nhằm phục vụ công tác đo đạc, bản đồ. Công trình hạ tầng đo đạc gồm có công trình hạ tầng đo đạc cơ bản và công trình hạ tầng đo đạc chuyên ngành.

Theo đó, nguồn kinh phí cho xây dựng công trình hạ tầng đo đạc là ngân sách nhà nước và xây dựng trên đất mà Nhà nước đã giao hoặc cho thuê theo quy định của pháp luật.

Vận hành công trình hạ tầng đo đạc

Công trình hạ tầng đo đạc phải xây dựng quy trình vận hành bao gồm:

- Trạm định vị vệ tinh quốc gia;

- Trạm thu dữ liệu viễn thám quốc gia;

- Trạm định vị vệ tinh chuyên ngành;

- Trạm thu dữ liệu viễn thám chuyên ngành.

Theo đó, chủ đầu tư xây dựng công trình hạ tầng đo đạc phải lập quy trình vận hành trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt trước khi đưa vào khai thác, sử dụng. Đối với công trình hạ tầng đo đạc đang khai thác, sử dụng mà chưa có quy trình vận hành thì tổ chức được giao vận hành công trình hạ tầng đo đạc có trách nhiệm lập quy trình vận hành trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Bảo trì công trình hạ tầng đo đạc

Bảo trì công trình hạ tầng đo đạc là tập hợp các công việc nhằm bảo đảm và duy trì sự hoạt động bình thường, an toàn của công trình theo quy định của thiết kế trong quá trình khai thác, sử dụng. Nội dung bảo trì công trình hạ tầng đo đạc bao gồm một hoặc một số hoặc toàn bộ các công việc gồm kiểm tra, quan trắc, kiểm định chất lượng, bảo dưỡng và sửa chữa công trình.

Mỗi loại công trình hạ tầng đo đạc phải có quy trình bảo trì quy định về trình tự, nội dung và chỉ dẫn thực hiện các công việc bảo trì; quy trình bảo trì đảm bảo phù hợp và được tích hợp với quy trình vận hành công trình hạ tầng đo đạc do cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Quy định của Chính phủ

Khoản 8 Điều 36 Luật Đo đạc và bản đồ năm 2018 quy định Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

Ví dụ: Nghị định số 27/2019/NĐ-CP ngày 13 tháng 03 năm 2019 của Chính phủ về Quy định chi tiết một số điều của Luật Đo đạc và bản đồ.

Theo đó, công trình hạ tầng đo đạc xây dựng bằng ngân sách nhà nước phải thực hiện theo đề án, dự án, nhiệm vụ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, đảm bảo tuân thủ các quy định của Luật Đo đạc và bản đồ, pháp luật về đầu tư công và pháp luật có liên quan.

Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức vận hành, bảo trì công trình hạ tầng đo đạc thuộc phạm vi quản lý.

Tổ chức, cá nhân được giao vận hành, bảo trì các công trình hạ tầng đo đạc phải thực hiện đúng quy trình về vận hành, bảo trì đảm bảo công trình hạ tầng đo đạc luôn hoạt động bình thường theo đúng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, quy định kỹ thuật thiết kế khi xây dựng.

Việc vận hành, bảo trì trạm thu dữ liệu viễn thám quốc gia, trạm thu dữ liệu viễn thám chuyên ngành theo quy định của Nghị định về hoạt động viễn thám.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Đo đạc và bản đồ năm 2018

Luật Hoàng Anh