Ý nghĩa của Ngày nhà giáo Việt Nam (20/11) là gì?

Nhà giáo giữ trách nhiệm cao cả trong việc đào tạo nguồn nhân lực phát triển toàn diện về cả đạo đức, tri thức, sức khỏe đồng thời bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất năng lực của các thế hệ tương lai để từ đó góp phần quan trọng trong việc xây dựng xã hội phát triển bền vững. Vì thế, vai trò của nhà giáo luôn được xã hội công nhận và tôn vinh.  

Vậy ý nghĩa của Ngày nhà giáo Việt Nam (20/11) là gì?. Trong bài viết dưới đây sẽ trình bày về vấn đề trên. Hãy GỌI NGAY tới 0908308123 để được Luật sư tư vấn miễn phí và cung cấp các dịch vụ theo yêu cầu.

Lịch sử ra đời của Ngày nhà giáo Việt Nam (20/11)

Vào tháng 7/1946, tổ chức Liên hiệp quốc tế các công đoàn giáo dục (Fédération Internationale Syndicale des Enseignants – FISE) được thành lập tại thành phố Paris, Pháp. Đây là tổ chức quy tụ những nhà giáo có tư tưởng tiến bộ. 

Nǎm 1949, tại một hội nghị ở Warszawa (thủ đô của Ba Lan), Liên hiệp quốc tế các công đoàn giáo dục đã ra bản “Hiến chương các nhà giáo” gồm 15 chương, với những nội dung chủ yếu: 

Thứ nhất, đấu tranh chống quan điểm và phương pháp giáo dục lạc hậu, phản động, phản dân chủ, phản khoa học của nền giáo dục tư sản, phong kiến.

Thứ hai, xây dựng nền giáo dục tiến bộ, dân chủ và khoa học. 

Thứ ba, đấu tranh và ra sức bảo vệ những quyền lợi về vật chất, tinh thần chính đáng cho các nhà giáo. Trong đó, hiến chương đặc biệt nêu cao vị trí nghề dạy học và những người dạy học.

Vào mùa xuân năm 1953, Đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Quốc gia Giáo dục Nguyễn Khánh Toàn làm trưởng đoàn, dự Hội nghị quan trọng của FISE tại Viên (Thủ đô nước Áo). Từ ngày 26 đến 30/8/1957, tại Thủ đô Vacsava, với sự tham dự của 57 nước tham dự, trong đó có Công đoàn giáo dục Việt Nam, hội nghị FISE quyết định lấy ngày 20/11 làm ngày Quốc tế Hiến chương các nhà giáo.

Ngày 20/11/1958, lần đầu tiên ngày "Quốc tế Hiến chương các nhà giáo" được tổ chức trên toàn miền Bắc nước ta. Lễ kỷ niệm diễn ra rộng khắp từ Hà Nội đến các địa phương, từ vùng biên giới, hải đảo, miền núi đến đồng bằng, với nhiều hoạt động phong phú tại các trường học.

Nhiều lá thư của học sinh, sinh viên miền Bắc đã được gửi tới chủ tịch Hồ Chí Minh, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chính phủ với lời hứa quyết tâm học tập, rèn luyện, nâng cao giác ngộ cách mạng xã hội chủ nghĩa, ý thức đấu tranh thống nhất nước nhà. 

Sau khi thống nhất đất nước, tháng 9/1982, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) đã ban hành Quyết định số 167/HĐBT, quyết định sẽ lấy Ngày 20/11 hằng năm là Ngày Nhà giáo Việt Nam.

Ý nghĩa của Ngày nhà giáo Việt Nam (20/11) là gì?

Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11) không chỉ là dịp để tôn vinh những người làm công tác trồng người mà còn thể hiện sâu sắc truyền thống "Tôn sư trọng đạo" của dân tộc Việt Nam. 

Vì vậy, Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11) còn là lời nhắc nhở mọi người về tầm quan trọng của tri thức, ý nghĩa của sự học, và trách nhiệm của mỗi cá nhân trong việc nỗ lực học tập, rèn luyện để xây dựng một tương lai tươi sáng cho bản thân và đất nước.

Bên cạnh đó, Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11) còn là một ngày lễ ý nghĩa để các thế hệ học trò bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới những "người lái đò thầm lặng”- những người thầy, người cô đã tận tụy, kiên trì và bền bỉ lèo lái con thuyền tri thức, đưa học sinh qua những chặng đường khó khăn để đến với bến bờ thành công. 

Vị trí, vai trò của nhà giáo

Điều 66 Luật Giáo dục năm 2019 đã quy định về vị trí, vai trò của nhà giáo như sau:

1. Nhà giáo làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong cơ sở giáo dục, trừ cơ sở giáo dục quy định tại điểm c khoản 1 Điều 65 của Luật này. 

Nhà giáo giảng dạy ở cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục khác, giảng dạy trình độ sơ cấp, trung cấp gọi là giáo viên; nhà giáo giảng dạy từ trình độ cao đẳng trở lên gọi là giảng viên.

Căn cứ theo quy định trên, nhà giáo làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong cơ sở giáo dục trừ cơ sở Viện Hàn lâm, viện do Thủ tướng Chính phủ thành lập theo quy định của Luật Khoa học và Công nghệ được phép đào tạo trình độ tiến sĩ. 

Đây là tổ chức hoạt động dưới sự quản lý của Thủ tướng Chính phủ và được điều chỉnh bởi các quy định đặc thù trong Luật Khoa học và Công nghệ. Vì vậy, nhà giáo làm việc tại những cơ sở này không thuộc phạm vi quy định chung về nhà giáo trong Luật Giáo dục.

Trong đó, nhà giáo được phân loại theo cấp bậc giảng dạy như sau: Nhà giáo giảng dạy ở cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục khác, giảng dạy trình độ sơ cấp, trung cấp gọi là giáo viên; nhà giáo giảng dạy từ trình độ cao đẳng trở lên gọi là giảng viên. 

Việc phân loại này đã phản ánh sự khác biệt về trách nhiệm, trình độ chuyên môn và phạm vi giảng dạy giữa các cấp học trong hệ thống giáo dục quốc dân.

2. Nhà giáo có vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục, có vị thế quan trọng trong xã hội, được xã hội tôn vinh.

Luật Giáo dục Việt Nam năm 2019 đã khẳng định vai trò quan trọng và sứ mệnh cao cả của nhà giáo trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục. Với nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục, nhà giáo đóng góp trực tiếp vào việc hình thành tri thức, phẩm chất đạo đức và năng lực cho các thế hệ học sinh, sinh viên - những con người sẽ trở thành nguồn nhân lực quan trọng, góp phần xây dựng và phát triển đất nước trong tương lai.

Bên cạnh đó, nhà giáo còn giữ vị thế quan trọng trong xã hội. Trong nền văn hóa lâu đời của dân tộc Việt Nam, truyền thống “Tôn sư trọng đạo” vẫn luôn được đề cao và gìn giữ qua bao thế hệ, trở thành nét đẹp văn hóa đáng tự hòa. Vì lẽ đó, nhà giáo luôn được tôn vinh, kính trọng không chỉ bởi học trò mà còn bởi toàn xã hội. 

Tiêu chuẩn của nhà giáo theo quy định pháp luật Việt Nam 

Nhà giáo có vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục, có vị thế quan trọng trong xã hội. Để thực hiện được sứ mệnh cao cả trên, nhà giáo phải đáp ứng các tiêu chuẩn được quy định tại Điều 67 Luật Giáo dục năm 2019 như sau:

1. Có phẩm chất, tư tưởng, đạo đức tốt;

2. Đáp ứng chuẩn nghề nghiệp theo vị trí việc làm;

3. Có kỹ năng cập nhật, nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ;

4. Bảo đảm sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp.

Thứ nhất, yêu cầu về phẩm chất, tư tưởng, đạo đức tốt

Nhà giáo chính là người trực tiếp giảng dạy, giáo dục và tác động tư duy đến các thế hệ học sinh, sinh viên. Vì thế, yêu cầu về phẩm chất, tư tưởng, đạo đức tốt nhằm rèn luyện, tu dưỡng đạo đức nghề nghiệp của nhà giáo để phấn đấu hoàn thành sứ mệnh vẻ vang của mình. 

Thứ hai, yêu cầu về đáp ứng chuẩn nghề nghiệp theo vị trí việc làm

Đáp ứng chuẩn nghề nghiệp theo vị trí việc làm có thể hiểu là nhà giáo phải có những tiêu chuẩn về vị trí việc làm của nhà giáo theo quy định của Bộ Giáo Dục quy định. Ví dụ như bằng cấp, chứng chỉ chuyên môn,...

Thứ ba, yêu cầu về kỹ năng cập nhật, nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ

Hiện nay, Nhà nước đã có những chính sách bồi dưỡng, đào tạo cho giáo viên giảng viên về nghiệp vụ nghề nghiệp của mình. Vì thế, tiêu chuẩn có kỹ năng cập nhật, nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ là rất cần thiết đối với một nhà giáo để đảm bảo năng lực, hiệu quả trong công tác giáo dục. 

Thứ tư, yêu cầu về bảo đảm sức khỏe 

Nghề giáo hay bất cứ ngành nghề nào đều vất vả theo một góc độ nào đó. Chính vì thế, nhà giáo phải đảm bảo sức khỏe của bản thân để hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục của mình.

Nhà giáo cần phải thực hiện những nhiệm vụ gì?

Điều 69 Luật Giáo dục năm 2019 đã quy định các nhiệm vụ của thầy, cô giáo trong việc giảng dạy, giáo dục như sau:

1. Giảng dạy, giáo dục theo mục tiêu, nguyên lý giáo dục, thực hiện đầy đủ và có chất lượng chương trình giáo dục.

2. Gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân, điều lệ nhà trường, quy tắc ứng xử của nhà giáo.

3. Giữ gìn phẩm chất, uy tín, danh dự của nhà giáo; tôn trọng, đối xử công bằng với người học; bảo vệ các quyền, lợi ích chính đáng của người học.

4. Học tập, rèn luyện để nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, đổi mới phương pháp giảng dạy, nêu gương tốt cho người học.

Theo đó, nhà giáo cần thực hiện 04 nhiệm vụ sau: (1) Giảng dạy và giáo dục theo mục tiêu, nguyên lý giáo dục; (2) Gương mẫu trong việc thực hiện nghĩa vụ công dân và quy định nhà trường; (3) Giữ gìn phẩm chất, uy tín và danh dự của nhà giáo; (4) Không ngừng học tập và rèn luyện.

Vì thế, nhà giáo có nhiệm vụ rất quan trọng bởi họ không chỉ là người trực tiếp thực hiện công tác giáo dục, giảng dạy mà còn đóng vai trò là tấm gương để định hướng, dẫn dắt cho thế hệ tương lai.

Luật Hoàng Anh.