Nhà nước quy định cụ thể các quyền được hưởng nhằm bảo vệ lợi ích khi hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Cùng Luật Hoàng Anh tìm hiểu hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được hưởng những quyền gì theo quy định hiện hành ngay sau đây.

Khái niệm hợp tác xã.

Hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 07 thành viên tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên, trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý hợp tác xã.

Hợp tác xã có một số đặc điểm như sau: là tổ chức kinh tế tập thể, tự nguyện tham gia của các thành viên, mang tính xã hội sâu sắc, mang tư cách pháp nhân, hoạt động tự chủ, bình đẳng, hợp tác xã phân phối thu nhập theo vốn góp của các thành viên và mức độ sử dụng sản phẩm, dịch vụ, được hưởng các chính sách, hỗ trợ và ưu đãi của Nhà nước.

Những quyền của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

Theo Điều 8 Luật hợp tác xã 2012 quy định các quyền của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã như sau:

Thứ nhất: Thực hiện mục tiêu hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong hoạt động của mình.

Tự chủ, tự chịu trách nhiệm vừa là quyền vừa là nghĩa vụ, đó là quyền tự quyết định mà không bị chịu bởi sự ép buộc nào và có nghĩa vụ tự chịu trách nhiệm đối với quyết định đó. Mỗi một hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thành lập đều được Nhà nước trao quyền tự chủ quyết định trong việc xác định định hướng hoạt động của mình và tự chịu trách nhiệm đối với quyết định đó.

Thứ hai: Quyết định tổ chức quản lý và hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; thuê và sử dụng lao động.

Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có quyền quy định về điều lệ, cách thức quản lý sản xuất, kinh doanh, quyết định việc thuê, sử dụng bao nhiêu lao động để phục vục nhu cầu làm việc và các hoạt động khác của mình phù hợp theo quy định của pháp luật.

Thứ ba: Tiến hành các hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm theo ngành, nghề đã đăng ký nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên, hợp tác xã thành viên.

Các thành viên, hợp tác xã thành viên của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được tổ chức hoạt động, sản xuất sản phẩm, dịch vụ theo đúng ngành nghề mình đăng kí tạo lợi nhuận phục vụ nhu cầu của các thành viên.

Thứ tư: Cung ứng, tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ, việc làm cho thành viên, hợp tác xã thành viên và ra thị trường nhưng phải đảm bảo hoàn thành nghĩa vụ đối với thành viên, hợp tác xã thành viên.

Đây là quyền lợi bảo đảm lợi ích lợi nhuận để phát triển của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có quyền  cung ứng, tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ và  bảo đảm các lợi ích  cho các thành viên, hợp tác xã thành viên , mở rộng thị trường tiêu thụ, đẩy mạnh nguồn tiêu thụ, phát tr

Thứ năm: Kết nạp mới, chấm dứt tư cách thành viên, hợp tác xã thành viên.

Kết nạp là làm gia tăng số lượng thành viên của tổ chức. Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có quyền đồng ý các đơn xin gia nhập của các thành viên, hợp tác xã thành viên nhằm tăng nguồn lực về vốn, lao động cho mình. Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã chấm dứt tư cách thành viên, hợp tác xã thành viên tức là loại bỏ thành viên, hợp tác xã thành viên đó ra khỏi hợp tác xã. Đây là quyền lợi đảm bảo cơ cấu quản lý chặt chẽ khi có thành viên hợp tác xã, liên hiệp tác xã muốn rút khỏi hay vi phạm các quy định.

Thứ sáu: Tăng, giảm vốn điều lệ trong quá trình hoạt động; huy động vốn và hoạt động tín dụng nội bộ theo quy định của pháp luật.

Vốn điều lệ là tổng giá trị tài sản mà các thành viên, hợp tác xã thành viên của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã góp vào khi tham gia với tư cách là thành viên hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.  Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sẽ quyết định tăng, giảm vốn điều lệ sao cho phù hợp với tình hình thực tế. Đồng thời, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có quyền huy động vốn,  tín dụng cho vay ,tăng cường nguồn vốn thúc đẩy các hoạt động phát triển.

Thứ bảy: Liên doanh, liên kết, hợp tác với tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài để thực hiện mục tiêu hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

Liên doanh là việc nhiều hợp tác xã hợp tác với nhau( liên hiệp hợp tác xã). Quyền này tạo cho hợp tác xã có nhiều cơ hội hợp tác trong hoạt động kinh doanh của mình. Sự hợp tác, liên kết với các tổ chức khác mang tới nhiều giá trị cho hoạt động kinh doanh có nhiều lợi nhuận, thị trường tiêu thụ,

Thứ tám: Góp vốn, mua cổ phần, thành lập doanh nghiệp nhằm mục tiêu hỗ trợ hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

Mua cổ phần là hình thức góp vốn vào các tổ chức doanh nghiệp. Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có quyền chủ động tăng nguồn vốn từ việc góp vốn, mua cổ phần hay thành lập doanh nghiệp phục vụ cho nhu cầu của mình nhằm hỗ trợ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của mình có hiệu quả nhất.

Thứ chín: Quản lý, sử dụng, xử lý vốn, tài sản và các quỹ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

Tài sản và các quỹ tài sản của hợp tác xã là tài sản vốn góp của của thành viên, các tài sản từ quỹ tài sản được hỗ trợ hoặc sau mỗi lần kinh doanh sản xuất thu được sẽ do hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã quản lý chi tiêu, sử dụng và xử lí phù hợp với quy định pháp luật.

Thứ mười: Thực hiện việc phân phối thu nhập, xử lý các khoản lỗ, khoản nợ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phân phối thu nhập cho theo vốn góp, mức độ sử dụng dịch vụ, sản phẩm, đóng góp công sức.Chủ động xử lý các khoản lỗ, khoản nợ trong quá trình hoạt động của mình.

Mười một: Tham gia các tổ chức đại diện của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

Tổ chức đại diện của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã là các tổ chức xã hội thành lập nhằm bảo vệ các quyền lợi và lợi ích hợp pháp của các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Quyền tham gia vào các tổ chức đại diện này tạo cơ hội học tập, hợp tác, phát triển với nhau và bảo về lợi ích chính đáng của các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

Cuối cùng: Khiếu nại hoặc thông qua người đại diện tố cáo các hành vi vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; xử lý thành viên, hợp tác xã thành viên vi phạm điều lệ và giải quyết tranh chấp nội bộ.

Người đại diện của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã là người nhân danh hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã tham gia vào các quan hệ pháp luật. Khi bị xâm phạm đến quyền và lợi ích, các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có quyền khiếu nại hoặc thông qua người đại diện tố cáo các hành vi vi phạm, hay xử lí các thành viên phạm điều lệ, tranh chấp để bảo đảm quyền lợi.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật hợp tác xã.

Luật Hoàng Anh