Khái niệm vi phạm pháp luật? Phân biệt tội phạm với các loại vi phạm pháp luật khác?

Thứ ba, 31/01/2023, 16:41:48 (GMT+7)

MỤC LỤC

1. Theo từ điển tiếng Việt, “vi phạm” là không tuân theo hoặc làm trái lại những điều quy định, “pháp luật” là tổng hợp các quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung do nhà nước ban hành và được đảm bảo thực hiện bằng sức mạnh cưỡng chế nhà nước. Như vậy, có thể hiểu, vi phạm pháp luật là việc chủ thể thực hiện hành vi vi phạm không tuân theo những quy tắc ứng xử chung do nhà nước quy định và bị áp dụng các hình phạt mang tính cưỡng chế nhà nước.

Cơ sở của vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật của các chủ thể thực hiện. Nguyên nhân chủ yếu của vi phạm pháp luật là sự mâu thuẫn giữa yêu cầu của quy phạm pháp luật do nhà nước đặt ra với lợi ích của người vi phạm, chủ thể của hành vi vi phạm đó.

2. Vi phạm pháp luật hiện nay xảy ra trên nhiều lĩnh vực như: Hành chính, dân sự, hình sự, kinh doanh – thương mại, lao động,… Việc phân biệt chúng dựa vào các đặc điểm và yếu tố cấu thành nên vi phạm đó, như chủ thể thực hiện hành vi vi phạm, quan hệ pháp luật bị vi phạm và mức độ nguy hiểm đối với xã hội của vi phạm đó.

3. Tội phạm, về mặt bản chất pháp lý, đây cũng là một loại vi phạm pháp luật, là vi phạm pháp luật trong lĩnh vực hình sự. Do vậy, giữ tội phạm và các loại vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực khác có những điểm tương đồng. Trong phạm vi bài viết, chúng tôi đề cập tới những điểm khác biệt nhằm xác định rõ ranh giới giữa tội phạm và không phải tội phạm, giữa vi phạm pháp luật hình sự và các loại vi phạm pháp luật khác.

Thứ nhất, xét về mặt nội dung, như đã định nghĩa tại Bộ luật hình sự, tội phạm là những hành vi nguy hiểm cho xã hội. Xét về khía cạnh trên, các vi phạm pháp luật khác tuy cũng có tính nguy hiểm cho xã hội tuy nhiên mức độ nguy hiểm chưa đáng kể. Việc xác định giữa mức độ “nguy hiểm đáng kể” và “nguy hiểm chưa đáng kể” được quy định cụ thể trong bộ luật hình sự, cụ thể những hành vi được coi là nguy hiểm đáng kể và là tội phạm. Như vậy, những hành vi cũng có tính nguy hiểm cho xã hội nhưng ở mức “chưa đáng kể”, không được quy định trong Bộ luật hình sự thì không phải tội phạm.

Thứ hai, về hình thức pháp lý, như đã đề cập, tội phạm được quy định trong luật hình sự, để phân biệt với các vi phạm pháp luật khác được quy định trong các văn bản pháp luật chuyên ngành khác. Đây là dấu hiệu nhằm phân biệt và nhận diện chúng một cách dễ dàng nhất nhưng lại là một dấu hiệu quan trọng nhất để phân biệt tội phạm với các vi phạm pháp luật khác. Hành vi chỉ có thể bị coi là tội phạm nếu đã được quy định trong luật hình sự. Hành vi chưa được hoặc không được quy định trong luật hình sự thì rõ ràng không phải tội phạm.

Thứ ba, về hậu quả pháp lý, tội phạm bị xử lý bằng biện pháp mang tính cưỡng chế cao nhất là áp dụng các hình phạt được quy định trong Bộ luật hình sự bao gồm các hình phạt chính và hình phạt bổ sung. Các vi phạm pháp luật khác bị xử lý bằng các biện pháp cưỡng chế nhà nước ít nghiêm khắc hơn và được quy định tại các văn bản pháp luật chuyên ngành điều chỉnh trong các lĩnh vực khác nhau như Luật xử lý vi phạm hành chính, Luật thi hành án dân sự và nhiều Bộ luật khác.

Như vậy, có thể thấy, tội phạm là một loại vi phạm pháp luật. Tuy nhiên do tính chất đặc thù trong quan hệ pháp luật điều chỉnh nên tội phạm, so với vi phạm pháp luật khác có một số đặc điểm riêng biệt. Việc phân biệt rõ giữa tội phạm và không phải tội phạm, khiến việc áp dụng luật trở nên thống nhất và dễ dàng, đòi hỏi người áp dụng pháp luật vận dụng kiến thức một cách chuẩn xác, tránh những rủi ro pháp lý không đáng có.

Luật Hoàng Anh

Luật sư NGUYỄN ĐÌNH HIỆP - Những con số biết nói

Với 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý, Luật sư Nguyễn Đình Hiệp có sự am hiểu sâu sắc hệ thống pháp luật Việt Nam và triển khai thành công rất nhiều các vụ việc như:

Tư vấn mở chuỗi kinh doanh nhượng quyền thương mại

Tư vấn cấp Giấy phép viễn thông cho doanh nghiệp Việt Nam

Tư vấn pháp lý thường xuyên cho các doanh nghiệp Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc. Tiêu biểu như Công ty CP Tập đoàn Bình Minh, Công ty CP DV Viễn thông Hải Phòng

Tư vấn, xử lý thu hồi công nợ và khởi kiện/khởi tố các đối tượng có nợ khó đòi

Tư vấn pháp lý đầu tư, giấy phép, chuyển nhượng các dự án khoáng sản. Tiêu biểu như Dự án khai thác Khoáng sản của Công ty khoáng sản An Vượng tại huyện Đà Bắc tỉnh Hoà Bình (50ha).

Tư vấn pháp lý dự án đầu tư mở rộng sản xuất. Tiêu biểu như Dự án sản xuất 50 triệu sản phẩm điện tử thanh toán Công ty TNHH ST Vina (Hàn Quốc); Dự án mở rộng quy mô sản xuất của Công ty TNHH RFTech Việt Nam lên 20 triệu đô la Mỹ;

Tư vấn hợp đồng chuyển giao công nghệ và thực hiện thủ tục đăng ký hợp đồng chuyển giao công nghệ (hầu hết là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài)

Tư vấn pháp lý dự án đầu tư bất động sản. Tiêu biểu như Dự án khu nghỉ dưỡng tại Vịnh Lan Hạ, thành phố Hải Phòng (30ha); Khu du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng Avana Mai Chau Hideway, tỉnh Hòa Bình (32ha)

Tư vấn, thành lập các doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam trong các lĩnh vực. Tiêu biểu như Dự án nhà máy sản xuất của Công ty Mass Well Limited, Công ty Modern Shine Limited tại Trung tâm công nghiệp GNP Yên Bình

300

Tư vấn hồ sơ công bố sản phẩm, hồ sơ phòng cháy chữa cháy, hồ sơ an toàn vệ sinh thực phẩm, đăng ký mã số mã vạch, đăng ký/thông báo website…

500

Tư vấn bảo hộ nhãn hiệu (thương hiệu), quyền tác giả, sáng chế

700

Tư vấn, thực hiện các thủ tục, giấy phép con như: Giấy phép lao động cho người nước ngoài, cấp phép tạm trú cho người nước ngoài, Giấy phép trung tâm ngoại ngữ, Giấy phép ngành dược, Giấy phép quảng cáo…

2000

Tư vấn, thành lập các doanh nghiệp mới, chi nhánh, văn phòng đại diện trên cả nước; các thủ tục thay đổi đăng ký doanh nghiệp trên cả nước

3000

Tư vấn các vụ việc ly hôn, chia tài sản, quyền nuôi con; chia thừa kế; tranh chấp đất đai; tố tụng dân sự, tố tụng hình sự và tố tụng hành chính.

Chat ngay Gọi ngay Hồ sơ năng lực

Dịch vụ pháp lý