Cai nguyện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng là gì?

Cai nghiện ma túy là áp dụng các hoạt động điều trị, tư vấn, học tập, lao động, rèn luyện nhằm giúp cho người nghiện ma túy phục hồi về sức khỏe, nhận thức, tâm lý và hành vi, nhân cách để trở về tình trạng bình thường.

Luật phòng, chống ma túy năm 2021 quy định các biện pháp cai nghiện ma túy bao gồm cai nghiện ma túy tự nguyện và cai nghiện ma túy bắt buộc. Các vấn đề liên quan đến cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng được pháp luật quy định tại Luật phòng, chống ma túy năm 2021 và Nghị định 94/2010/NĐ-CP ngày 09/09/2010 của Chính phủ.

1. Cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng là gì?

Cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng là việc người nghiện ma túy tự mình muốn thực hiện việc cai nghiện mà không bị bắt buộc bởi bất kì chủ thể nào và thực hiện việc cai nghiện tự nguyện đó tại gia đình, cộng đồng với sự hỗ trợ chuyên môn của tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy, sự phối hợp, trợ giúp của gia đình, cộng đồng và chịu sự quản lý của Ủy ban nhân dân cấp xã.

2. Đối tượng áp dụng biện pháp cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng

Về độ tuổi áp dụng biện pháp cai nghiện ma túy nói chung tại gia đình, cộng đồng, pháp luật quy định là người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi trở lên (Khoản 1 Điều 3, Nghị định số 94/2010/NĐ-CP ngày 09/09/2010 của Chính phủ).

Thứ nhất, đối tượng tự nguyện cai nghiện ma túy tại gia đình là người nghiện ma túy đang cư trú tại cộng đồng tự giác khai báo và tự nguyên đăng ký cai nghiện tại gia đình (Điều 8, Nghị định số 94/2010/NĐ-CP ngày 09/09/2010 của Chính phủ).

Thứ hai, đối tượng tự nguyện cai nghiện tại cộng đồng là người nghiện ma túy đang cư trú tại cộng đồng tự nguyện đăng ký cai nghiện nhưng không có điều kiện điều trị cắt cơn tại gia đình (Điều 12, Nghị định số 94/2010/NĐ-CP ngày 09/09/2010 của Chính phủ).

3. Thẩm quyền tổ chức cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng

Theo quy định tại Điều 10 và Điều 14 về xem xét quyết định cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng Nghị định số 94/2010/NĐ-CP ngày 09/09/2010 của Chính phủ:

- Tổ công tác có trách nhiệm thẩm tra hồ sơ, lập danh sách đối tượng đăng kí tự nguyện cai nghiện và làm văn bản trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định quản lý cai nghiện tự nguyện tại gia đình, cộng đồng (trong thời hạn 03 ngày làm vệc kể từ khi nhận được Hồ sơ đăng ký tự nguyện cai nghiện tại gia đình, cộng đồng).

- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có thẩm quyền quyết định cai nghiện tự nguyện tại, gia đình, cộng đồng (trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị của Tổ công tác).

- Quyết định cai nghiện tự nguyện tại cộng đồng phải ghi rõ ngày, tháng, năm ra quyết định; họ tên, chức vụ của người ra quyết định; họ tên, ngày, tháng, năm sinh, nơi cư trú của người cai nghiện; điều, khoản của văn bản pháp luật được áp dụng, thời hạn áp dụng, ngày thi hành quyết định; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân và gia đình được giao quản lý, giúp đỡ người cai nghiện.

Lưu ý: Đối với Quyết định quản lý cai nghiện tự nguyện tại gia đình phải được gửi cho cá nhân và gia đình người cai nghiện, Tổ trưởng Tổ công tác và Tổ trưởng Tổ dân cư nơi người nghiện ma túy cư trú.

4. Thủ tục, trình tự đăng ký tự nguyện cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng

4.1. Thủ tục, trình tự đăng ký tự nguyện cai nghiện ma túy tại gia đình

Điều 9 Nghị định số 94/2010/NĐ-CP ngày 09/09/2010 của Chính phủ quy định:

- Về chủ thể có trách nhiệm đăng ký tự nguyện cai nghiện ma túy tại gia đình như sau:

Người nghiện ma túy hoặc gia đình, người giám hộ của người nghiện ma túy chưa thành niên có trách nhiệm đăng ký tự nguyện cai nghiện tại gia đình với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú. Tổ công tác giúp Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tiếp nhận hồ sơ đăng ký tự nguyện cai nghiện tại gia đình.

- Hồ sơ đăng ký tự nguyện cai nghiện tại gia đình bao gồm những nội dung sau:

+ Đơn đăng ký tự nguyện cai nghiện tại gia đình của bản thân hoặc gia đình, người giám hộ của người nghiện ma túy. Nội dung đơn phải bao gồm các nội dung: tình trạng nghiện ma túy; các hình thức cai nghiện ma túy đã tham gia; tình trạng sức khỏe; cam kết tự nguyện cai nghiện ma túy tại gia đình;

+ Bản sơ yếu lý lịch của người nghiện ma túy;

+ Kế hoạch cai nghiện cá nhân của người nghiện ma túy.

4.2. Thủ tục, trình tự đăng ký tự nguyện cai nghiện ma túy tại cộng đồng

Điều 12 khoản 2 Nghị định số 94/2010/NĐ-CP ngày 09/09/2010 của Chính phủ quy định:

- Về chủ thể có trách nhiệm đăng ký tự nguyện cai nghiện ma túy tại cộng đồng như sau:

Người nghiện ma túy hoặc gia đình, người giám hộ của người nghiện ma túy chưa thành niên có trách nhiệm tự giác khai báo và đăng ký tự nguyện cai nghiện tại cộng đồng với Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã

- Hồ sơ đăng ký tự nguyện cai nghiện tại cộng đồng gồm những nội dung được quy định tại Điều 13 Nghị định này như sau:

+ Đơn đăng ký tự nguyện cai nghiện tại cộng đồng của bản thân hoặc gia đình, người giám hộ của người nghiện ma túy. Đơn phải bao gồm các nội dung: tình trạng nghiện ma túy; các hình thức cai nghiện ma túy đã tham gia; tình trạng sức khỏe; cam kết tự nguyện cai nghiện ma túy tại cộng đồng

+ Bản sơ yếu lý lịch của người nghiện ma túy

5. Thời hạn

Luật phòng, chống ma túy năm 2021 quy định thời hạn cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng là từ đủ 06 tháng đến 12 tháng.

Thời hạn trên được tính từ ngày Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã ký quyết định cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng.

Luật Hoàng Anh