Chương trình dạy văn hóa, giáo dục phục hồi hành vi, nhân cách cho người nghiện ma túy bao gồm những nội dung nào? (phần 2)

Ở bài viết trước, Luật Hoành Anh đã tìm hiểu và phân tích về nội dung chương trình dạy văn hóa đối với người nghiện ma túy và người sau cai nghiện. Nội dung chương trình giáo dục phục hồi hành vi, nhân cách sẽ được tiếp tục giới thiệu và phân tích ở bài viết này.

 2. Giáo dục phục hồi hành vi, nhân cách

Giáo dục, phục hồi hành vi, nhân cách là hoạt động được cơ sở cai nghiện tổ chức thực hiện sau nghi người nghiện ma túy, người sau cai nghiện chữa trị, cai nghiện phục hồi và đủ sức khỏe để học tập.

Thông tư liên tịch số 01/2006/TTLT-BLĐTBXH-BGD&ĐT-BYT tại khoản 2 Mục II quy định các chương trình giáo dục phục hồi hành vi, nhân cách gồm giáo dục chuyên đề, giáo dục, giáo dục nhóm, giáo dục cá biệt và sinh họa tập thể. Cụ thể như sau:

* Giáo dục chuyên đề

- Nội dung, chương trình giáo dục chuyên đề bao gồm: giáo dục đạo đức, giáo dục công dân và pháp luật; xây dựng lối sống, nếp sống có văn hóa; quan hệ ứng xử trong đời sống gia đình và xã hội; giáo dục lao động và sinh hoạt; giáo dục sức khỏe và phòng, chống HIV/AIDS; giáo dục lịch sử, an ninh quốc phòng và truyền thống dân tộc; quan điểm của Đảng và Nhà nước đối với người nghiện ma túy và người sau cai nghiện ma túy… nhằm phục hồi hành vi, nhân cách cho người nghiện ma túy, nguời bán dâm sớm tái hòa nhập cộng đồng.

Đối với các đối tượng là người nghiện ma túy, người sau cai nghiện, cần chú trọng nội dung giáo dục về pháp luật phòng, chống ma túy, các hành vi liên quan đến ma túy bị cấm và các nội dung về tội phạm ma túy nhằm mục đích ngăn chặn, phòng ngừa người nghiện ma túy tái nghiện hoặc có hành vi vi phạm pháp luật về ma túy sau khi cai nghiện.

- Nội dung, chương trình giáo dục chuyên đề chuyên sâu cần bổ sung hoặc giảm nhẹ hay tăng cường, để phù hợp đặc điểm về tâm lý, thể trạng,.. của từng nhóm người nghiện ma túy và người sau cai nghiện ma túy như sau:

+ Đối với người nghiện ma túy: tăng cường giáo dục về đặc điểm tâm, sinh lý, những tác hại của ma túy và các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình cai nghiện cũng như sức khỏe của người nghiện ma túy,…

+ Đối với người nhiễm HIV: nội dung, chương trình giảm nhẹ về an ninh quốc phòng, giáo dục pháp luật; tăng cường nội dung về tình thương yêu gia đình và cộng đồng; biện pháp, kỹ năng phòng, chống HIV/AIDS.

Mục đích giảm nhẹ các chương trình pháp luật cho đối tượng này do họ là những người đang mắc bệnh, tâm lý không ổn định, lo lắng, sợ hãi với căn bệnh và các hoạt động cai nghiện khác, vì vậy cần khuyến khích, động viên các đối tượng này thông qua các nội dung như chia sẻ, cảm thông, tình thương gia đình,…

+ Đối với người cai nghiện nhiều lần, có hành vi gây rối trật tự công cộng hay có tiền án, tiền sự: tăng cường giáo dục pháp luật về cai nghiện tập trung, pháp luật về phòng, chống ma túy, pháp luật hình sự,… và áp dụng biện pháp quản lý, dạy nghề và giải quyết việc làm cho người sau cai nghiện.

+ Đối với người cai nghiện ma túy: bổ sung giáo dục về lao động và sinh hoạt; nhân cách, đạo đức và pháp luật; tăng cường các biện pháp phòng, chống tái phạm, tái nghiện ma túy.

Để quá trình cai nghiện ma túy đạt hiệu quả và người cai nghiện ma túy có thể nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của mình theo hướng tích cực đồng thời sớm tái hòa nhập cộng đồng, trở thành công dân có ích cho xã hội.

- Đối với người học hết chương trình tiểu học và từ 16 tuổi trở xuống: giảm nhẹ nội dung, chương trình học, không đưa những nội dung phức tạp, khó hiểu so với trình độ và lứa tuổi, tăng cường về giáo dục tâm lý, giới tính và lứa tuổi; tình bạn, tình yêu trong đời sống thanh niên.

Những đối tượng này là trẻ em và đã hoàn thành chương trình học cấp tiểu học vì vậy không cần đặt nặng chương trình học và phải đảm bảo quyền trẻ em cho các đối tượng này. Ngoài ra những đối tượng này đang ở độ tuổi phát triển, tâm, sinh lí chưa ổn định và hoàn thiện, cần chú trọng vào giáo dục tâm lý và giới tính để các em có những nhận thức và hành vi đúng đắn.

* Giáo dục nhóm (tư vấn nhóm)

Giáo dục nhóm là hoạt động tổ chức người nghiện ma túy và người sau cai nghiện thành từng nhóm tùy vào đặc điểm của mỗi người như về độ tuổi, thể trạng, tâm lí,…để thực hiện tư vấn, giúp họ tìm thấy những điểm chung và chia sẻ, bày tỏ những vướng mắc, lo âu từ đó tìm ra giải pháp, giúp đỡ lẫn nhau.

- Nội dung, chương trình giáo dục bao gồm: khả năng sống, quan hệ ứng xử, các giá trị cuộc sống, kiến thức và kinh nghiệm thay đổi lối sống, nâng cao nhận thức xã hội… trong sinh hoạt tại Trung tâm và cộng đồng.

- Đối với người nghiện ma túy người sau cai nghiện ma túy cần nâng cao nhận thức để thay đổi hành vi, hoàn thiện nhân cách của từng người, được tổ chức từ 20 đến 30 người trên một lớp với hình thức giáo dục như tọa đàm, hội thảo, trao đổi thông tin, theo định mức của người hướng dẫn với thời gian 90 phút trên một buổi.

* Giáo dục cá biệt (tư vấn cá nhân)

Là việc tổ chức tư vấn, chia sẻ cá nhân với người nghiện ma túy, thấu hiểu và đưa ra những lời khuyện, động viên, khích lệ hay các giải pháp giúp họ thay đổi được nhận thức và hành vi của mình theo hướng tích cực.

- Nội dung, chương trình giáo dục bao gồm: nâng cao nhận thức các giá trị cá nhân, quy tắc và giá trị xã hội về đạo đực, tinh thần, lối sống…

- Đối với người nghiện ma túy và ngưòi sau cai nghiện ma túy có hoàn cảnh, tâm lý đặc biệt hoặc những người vi phạm nội quy, quy chế của Trung tâm, với hình thức trao đổi thông tin, tham vấn và điều trị tâm lý theo định hướng của người hướng dẫn, trong thời gian từ 20 phút đến 45 phút trên một buổi.

* Sinh hoạt tập thể:

Cơ sở cai nghiện thực hiện các buổi sinh hoạt tập thể cho người nghiện ma túy, người sau cai nghiện vào khoảng thời gian cuối tuần hoặc cuối tháng nhằm giúp họ có khoảng thời gian giao lưu, kết bạn, học hỏi, chia sẻ và trau dồi thêm kiến thức, hiểu biết về xã hội, lịch sự,… từ đó tăng cường tinh thần cai nghiện ma túy và tạo ra năng lượng tích cực trong quá trình cai nghiện.

- Nội dung, chương trình giáo dục bao gồm: lịch sử, truyền thống dân tộc, lòng yêu nước; tình hình thời sự, phát triển kinh tế, xã hội của đất nước…

- Đối với người nghiện ma túy và người sau cai nghiện ma túy tham gia các buổi sinh hoạt tập thể nhân các ngày lễ, kỷ niệm của dân tộc; vui chơi giải trí, thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ; các buổi học ngoại khóa, nâng cao đời sống tinh thần.

Rèn luyện, giáo dục hành vi, nhân cách đối với người nghiện ma túy là một quá trình lâu dài, đòi hỏi bản thân người nghiện phải có ý chí và nghị lực. Chính vì vậy, việc tổ chức dạy văn hóa, giáo dục phục hồi hành vi, nhân cách tại cơ sở cai nghiện là vô cùng quan trọng giúp người nghiện nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và sớm tái hòa nhập cộng đồng.

Luật Hoàng Anh