Cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện là tổ chức như thế nào?

Các đối tượng thuộc diện đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc sẽ thực hiện quy trình cai nghiện ở các cơ sở cai nghiện công lập của nhà nước. Tuy nhiên, các đối tượng đăng ký tự nguyện cai nghiện có thể tiến hành quy trình cai nghiện ở gia đình, cộng đồng hoặc cơ sở cai nghiện tự nguyện. Vậy cơ sở cai nghiện tự nguyện là tổ chức như thế nào và được quy định ra sao?

1. Cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện là tổ chức như thế nào?

Điều 36 Luật phòng, chống ma túy năm 2021 quy định về cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện.

Theo đó, cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện sẽ do cá nhân, tổ chức kinh doanh dịch vụ cai nghiện ma túy thành lập. Chính phủ quy định điều kiện và thẩm quyền, trình tự, thủ tục cấp, thu hồi giấy phép hoạt động của cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện tại Nghị định số 147/2003/NĐ-CP ngày 02/12/2003 (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 94/2011/NĐ-CP).

2. Các hoạt động của cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện

Thông tư liên tịch số 43//2011/TTLT-BLĐTBXH-BYT ngày 31/12/2011 hướng dẫn việc cấp giấy phép và quản lý hoạt động của các cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện quy định các hoạt động mà cơ sở cai nghiện ma túy tiến hành thực hiện trong thẩm quyền của mình tại Điều 9 như sau:

* Tiếp nhận người nghiện ma túy (Điều 9)

Khi tiếp nhận người nghiện ma túy, cơ sở cai nghiện có trách nhiệm thực hiện các công việc sau

- Cơ sở y tế thuộc cơ sở cai nghiện tiến hành kiểm tra, thăm khám sức khỏe ban đầu của người nghiện ma túy và lập hồ sơ cai nghiện cho người nghiện ma túy để theo dõi, giám sát toàn bộ quá trình cai nghiện.

- Thực hiện phổ biến quy chế, nội quy của cơ sở cai nghiện và các quy định pháp luật khác có liên quan đến hoạt động cai nghiện ma túy.

- Hướng dẫn, tư vấn cho người nghiện ma túy hoặc gia đình của người nghiện ma túy hoặc người giám hộ của người nghiện ma túy cam kết thực hiện các quy định trong quá trình cai nghiện cho người nghiện ma túy.

Hoạt động này được thực hiện nhằm mục đích phòng ngừa, ngăn chặn những sự cố phát sinh và tăng hiệu quả cho quá trình cai nghiện.

* Xử lý vi phạm đối với người đang cai nghiện ma túy (Điều 10)

- Trường hợp người đang cai nghiện ma túy vi phạm nội quy của cơ sở cai nghiện thuộc trường hợp phải áp dụng biện pháp đưa vào buồng cách ly hoặc chấm dứt hợp đồng dịch vụ cai nghiện ma túy với người đó thì người đứng đầu cơ sở cai nghiện phải lập biên bản có đại diện của cơ sở cai nghiện, sự chứng kiến của người cai nghiện khác tại cơ sở và người nghiện ma túy có hành vi vi phạm.

- Mẫu biên bản về vi phạm cam kết cai nghiện được quy định và ban hành kèm theo Thông tư.

* Bàn giao người đã cai nghiện ma túy về gia đình và cộng đồng (Điều 11)

Khi hết thời hạn cai nghiện người nghiện ma túy thực hiện xong quy trình cai nghiện, cơ sở cai nghiện tiến hành:

- Cấp giấy chứng nhận đã cai nghiện ma túy cho người đã cai nghiện ma túy theo mẫu quy định và ban hành kèm theo Thông tư.

- Bàn giao người đã cai nghiện cho gia đình hoặc người giám hộ. Thực hiện thủ tục bàn giao người đã cai nghiện cho gia đình hoặc người giám hộ kèm theo đó trả lại các loại tài liệu, hồ sơ và vật dụng liên quan khác cho người đã cai nghiện ma túy.

- Gửi cho Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú bản sao giấy chứng nhận đã cai nghiện ma túy để lưu trữ và theo dõi; nhận xét về kết quả cai nghiện, phục hồi; tài liệu vi phạm quy chế, nội quy trong thời gian cai nghiện (nếu có)

* Thực hiện chế độ thông tin, báo cáo định kỳ hoặc đột xuất theo quy định của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội  (Điều 12)

- Cơ sở cai nghiện báo cáo tình hình hoạt động và kết quả cai nghiện ma túy của người nghiện ma túy tại cơ sở của mình cho Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội) nơi cơ sở cai nghiện đặt trụ sở và cơ quan chủ quản của cơ sở cai nghiện trước ngày 20 hàng tháng.

- Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tổng hợp kết quả cai nghiện ma túy của cơ sở cai nghiện tại địa bàn mình quản lý cho Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội) và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo định kỳ hằng quý và cả năm.

Báo cáo quý phải gửi trước ngày 20 của tháng cuối quý; báo cáo năm phải gửi trước ngày 20 tháng 12 hằng năm.

- Trong thời gian hoạt động cai nghiện ma túy, nếu xảy ra các sự cố như: Mất trật tự an toàn xã hội, tai nạn, chết người, cơ sở cai nghiện có trách nhiệm báo cáo trong vòng 24 giờ kể từ thời điểm xảy ra sự cố đến các cơ quan chức năng nơi cơ sở cai nghiện đặt trụ sở để nhanh chóng, kịp thời giải quyết, xử lý và khắc phục hậu quả.

* Cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước để tổ chức thực hiện hoạt động cai nghiện và nhận sự hỗ trợ từ các cơ quan này (Điều 14)

- Phối hợp với cơ quan Lao động - Thương binh và Xã hội trong việc đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn cho người làm công tác cai nghiện, phục hồi tại cơ sở; ngoài ra các chủ thể trực tiếp làm công tác này sẽ được phổ biến, cập nhật chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; các văn bản quy phạm pháp luật liên quan và những thông tin cần thiết về giáo dục, dạy nghề, tạo việc làm để làm tốt công tác cai nghiện, phục hồi sức khỏe cho người nghiện ma túy

- Phối hợp cơ quan y tế trong việc đào tạo, tập huấn chuyên môn, kỹ thuật y tế cho người làm công tác cai nghiện và bộ phận y tế của cơ sở; đồng thời các cơ quan y tế thực hiện hỗ trợ cơ sở cai nghiện trong việc điều trị cắt cơn, giải độc, cấp cứu người nghiện ma túy; chăm sóc, quản lý, giám sát người nghiện ma túy bị nhiễm HIV.

- Phối hợp cơ quan công an trong việc đào tạo, tập huấn lực lượng có chức năng bảo vệ, giữ gìn an ninh trật tự tại cơ sở cai nghiện, kết hợp sử dụng công cụ hỗ trợ và các biện pháp ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật của người cai nghiện ma túy.

Luật Hoàng An