2
Tư vấn mở chuỗi kinh doanh nhượng quyền thương mại
Trong bài viết trước, Luật Hoàng Anh đã làm rõ hiệu lực về không gian trên phạm vi lãnh thổ Việt Nam. Tuy nhiên, nếu chỉ đề cập đến phạm vi trên lãnh thổ quốc gia thì thật thiếu sót, bởi hiệu lực về không gian còn áp dụng đối với một số trường hợp bên ngoài lãnh thổ quốc gia.
Điều 6 Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 ngày 27/11/2015 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự số 12/2017/QH14 ngày 26/06/2017 (sau đây gọi tắt là Bộ luật hình sự) quy định hiệu lực về không gian bên ngoài lãnh thổ đất nước như sau:
“Điều 6. Hiệu lực của Bộ luật hình sự đối với những hành vi phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
1. Công dân Việt Nam hoặc pháp nhân thương mại Việt Nam có hành vi phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà Bộ luật này quy định là tội phạm, thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự tại Việt Nam theo quy định của Bộ luật này.
Quy định này cũng được áp dụng đối với người không quốc tịch thường trú ở Việt Nam.
2. Người nước ngoài, pháp nhân thương mại nước ngoài phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật này trong trường hợp hành vi phạm tội xâm hại quyền, lợi ích hợp pháp của công dân Việt Nam hoặc xâm hại lợi ích của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc theo quy định của điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
3. Đối với hành vi phạm tội hoặc hậu quả của hành vi phạm tội xảy ra trên tàu bay, tàu biển không mang quốc tịch Việt Nam đang ở tại biển cả hoặc tại giới hạn vùng trời nằm ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thì người phạm tội có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật này trong trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định.”
Đối với những hành vi phạm tội ở ngoài lãnh thổ Việt Nam, Khoản 1 Điều 6 hiệu lực về không gian theo nguyên tắc quốc tịch chủ động. Theo đó, Bộ luật Hình sự có hiệu lực với công dân Việt Nam và người không quốc tịch thường trú ở Việt Nam phạm tội ngoài lãnh thổ quốc gia. Ngoài ra, nó cũng có hiệu lực đối với pháp nhân thương mại Việt Nam thỏa mãn các điều kiện luật định.
Khoản 2 điều 6 quy định hiệu lực về không gian theo nguyên tắc quốc tịch bị động, nguyên tắc đảm bảo an ninh quốc gia và nguyên tắc phổ cập. Theo đó Bộ luật Hình sự có hiệu lực đối với tội phạm xảy ra ngoài lãnh thổ Việt Nam trong trường hợp: “hành vi phạm tội xâm hại quyền, lợi ích hợp pháp của công dân Việt Nam hoặc xâm hại lợi ích của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc theo quy định của điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên”. Đây là điểm mở rộng trong quy định hiệu lực về không gian của Bộ luật Hình sự năm 2015 so với Bộ luật hình sự năm 1999.
Khoản 3 Điều 6 quy định về hiệu lực không gian theo nguyên tắc phổ cập trong trường hợp hành vi phạm tội hoặc hậu quả của hành vi phạm tội xảy ra trên tàu bay tàu biển không mang quốc tịch Việt Nam, đang ở tại biển cả hoặc tại giới hạn vùng trời nằm ngoài lãnh thổ Việt Nam nhưng có điều ước quốc tế Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định.
Việc xác định hiệu lực về không gian bên ngoài lãnh thổ đất nước của Bộ luật Hình sự đều liên quan đến các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thanh viên. Khi xác định cần chú ý về mặt nội dung cụ thể và điều ước quy định lẫn cả phạm vi tham gia điều ước đó của Việt Nam.
Luật Hoàng Anh
Để nhận tin tức và quà tặng từ Luật Hoàng Anh