Khách thể của tội phạm là một trong bốn yếu tố của tội phạm, bao gồm chủ thể, khách thể, mặt chủ quan và mặt khách quan.

MỤC LỤC

Khách thể của tội phạm là một trong bốn yếu tố của tội phạm, bao gồm chủ thể, khách thể, mặt chủ quan và mặt khách quan. Cũng như các hành vi khách quan khác, các hành vi phạm tội của chủ thể phạm tội gây ra đều hướng vào một đối tượng nhất định, đối tượng bị hành vi phạm tội tác động tới và gây thiệt hại (có thể là gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại) được gọi là khách thể của tội phạm. Vậy khách thể bị tội phạm gây thiệt hại là gì?

1. Quay trở lại khái niệm tội phạm được quy định tại điều 8 Bộ luật hình sự: "Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật Hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lý hình sự.”

Thông qua định nghĩa trên, có thể thấy, các đối tượng bị tội phạm tác động, xâm phạm tới là “độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc”, “chế độ chính trị, chế độ kinh tế”,”nền văn hóa” cho tới “quyền con người”, “quyền và lợi ích hợp pháp của công dân”. Đây đều là những đối tượng, những quan hệ xã hội được Pháp luật Việt Nam nói chung cũng như Pháp luật hình sự nói riêng bảo vệ.

Từ đó, có thể khẳng định: Khách thể bị tội phạm gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại là những quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ.

2. Mỗi quan hệ xã hội có ý nghĩa khác nhau đối với sự phát triển của nhà nước và xã hội, do vậy, chúng được nhà nước bảo vệ bằng những loại quy phạm pháp luật khác nhau và được đảm bảo thi hành bằng những biện pháp cưỡng chế khác nhau. Luật hình sự là một ngành luật nằm trong hệ thống pháp luật, có chức năng bảo vệ các quan hệ xã hội cụ thể. Những quan hệ xã hội đó sẽ trở thành khách thể của tội phạm khi chúng bị xâm hại ở một mức độ nhất định. Như vậy, khách thể của tội phạm là các quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ và bị tội phạm xâm hại.

Ví dụ đối với tội giết người được quy định tại Điều 123 Bộ luật hình sự, khách thể mà tội phạm xâm phạm tới là tính mạng, sức khỏe của con người, xâm phạm tới một trong những quyền cơ bản của “quyền con người” là quyền được sống. Pháp luật hình sự bảo vệ quyền này, do vậy, khi một chủ thể có hành vi “giết người”, xâm phạm tới khách thể mà pháp luật hình sự bảo vệ, được quy định tại Bộ luật hình sự, thì tội phạm được xác lập, kéo theo trách nhiệm hình sự đối với chủ thể thực hiện hành vi phạm tội được đặt ra.

3. Khách thể của tội phạm là quan hệ xã hội bị tội phạm xâm hại nhưng tính chất của sự xâm hại đối với từng loại tội phạm là khác nhau. Ví dụ như, đối với các tội xâm phạm an ninh quốc gia, sự xâm hại các quan hệ xã hội là khách thể của tội phạm nhằm hướng tới xóa bỏ những quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ, cụ thể là “chế độ chính trị”,”chế độ kinh tế”, và khách thể của tội phạm được phản ánh đầy đủ trong cấu thành tội phạm, quy định chi tiết tại các điều luật trong Bộ luật hình sự. Đối với các nhóm tội phạm khác, sự xâm hại khách thể của tội phạm chỉ giới hạn ở từng chủ thể cụ thể, không có khả năng xóa bỏ quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ nói chung.

Như vậy, không phải trong mọi trường hợp, việc xác định trách nhiệm hình sự đối với chủ thể thực hiện hành vi phạm tội đều đòi hỏi phải xác định khách thể của tội phạm bị gây ra thiệt hại hoặc bị đe dọa gây thiệt hại. Vấn đề này chỉ đặt ra khi khách thể của tội phạm được phản ánh đầy đủ trong cấu thành tội phạm. Khi chỉ có đặc điểm riêng biệt của đối tượng tác động của tội phạm được phản ánh trong cấu thành tội phạm thì cũng chỉ đòi hỏi phải xác định chính đặc điểm đó.

Luật Hoàng Anh

Luật sư NGUYỄN ĐÌNH HIỆP - Những con số biết nói

Với 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý, Luật sư Nguyễn Đình Hiệp có sự am hiểu sâu sắc hệ thống pháp luật Việt Nam và triển khai thành công rất nhiều các vụ việc như:

Tư vấn mở chuỗi kinh doanh nhượng quyền thương mại

Tư vấn cấp Giấy phép viễn thông cho doanh nghiệp Việt Nam

Tư vấn pháp lý thường xuyên cho các doanh nghiệp Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc. Tiêu biểu như Công ty CP Tập đoàn Bình Minh, Công ty CP DV Viễn thông Hải Phòng

Tư vấn, xử lý thu hồi công nợ và khởi kiện/khởi tố các đối tượng có nợ khó đòi

Tư vấn pháp lý đầu tư, giấy phép, chuyển nhượng các dự án khoáng sản. Tiêu biểu như Dự án khai thác Khoáng sản của Công ty khoáng sản An Vượng tại huyện Đà Bắc tỉnh Hoà Bình (50ha).

Tư vấn pháp lý dự án đầu tư mở rộng sản xuất. Tiêu biểu như Dự án sản xuất 50 triệu sản phẩm điện tử thanh toán Công ty TNHH ST Vina (Hàn Quốc); Dự án mở rộng quy mô sản xuất của Công ty TNHH RFTech Việt Nam lên 20 triệu đô la Mỹ;

Tư vấn hợp đồng chuyển giao công nghệ và thực hiện thủ tục đăng ký hợp đồng chuyển giao công nghệ (hầu hết là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài)

Tư vấn pháp lý dự án đầu tư bất động sản. Tiêu biểu như Dự án khu nghỉ dưỡng tại Vịnh Lan Hạ, thành phố Hải Phòng (30ha); Khu du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng Avana Mai Chau Hideway, tỉnh Hòa Bình (32ha)

Tư vấn, thành lập các doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam trong các lĩnh vực. Tiêu biểu như Dự án nhà máy sản xuất của Công ty Mass Well Limited, Công ty Modern Shine Limited tại Trung tâm công nghiệp GNP Yên Bình

300

Tư vấn hồ sơ công bố sản phẩm, hồ sơ phòng cháy chữa cháy, hồ sơ an toàn vệ sinh thực phẩm, đăng ký mã số mã vạch, đăng ký/thông báo website…

500

Tư vấn bảo hộ nhãn hiệu (thương hiệu), quyền tác giả, sáng chế

700

Tư vấn, thực hiện các thủ tục, giấy phép con như: Giấy phép lao động cho người nước ngoài, cấp phép tạm trú cho người nước ngoài, Giấy phép trung tâm ngoại ngữ, Giấy phép ngành dược, Giấy phép quảng cáo…

2000

Tư vấn, thành lập các doanh nghiệp mới, chi nhánh, văn phòng đại diện trên cả nước; các thủ tục thay đổi đăng ký doanh nghiệp trên cả nước

3000

Tư vấn các vụ việc ly hôn, chia tài sản, quyền nuôi con; chia thừa kế; tranh chấp đất đai; tố tụng dân sự, tố tụng hình sự và tố tụng hành chính.

Chat ngay Gọi ngay Hồ sơ năng lực

Dịch vụ pháp lý