Một số loại ma tuý thường gặp là những loại nào?

Trong nội dung bài viết trước, Luật Hoàng Anh đã làm rõ khái niệm cũng như phân loại các chất ma túy. Để người đọc hiểu rõ hơn về các chất ma túy, chúng tôi sẽ làm rõ một số loại ma túy thường gặp trong nội dung bài viết dưới đây.

1. Căn cứ pháp lý

Nghị định số 73/2018/NĐ-CP, ngày 15 tháng 5 năm 2018 của Chính phủ ban hành quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất. Theo Nghị định này các danh mục chất ma túy và tiền chất gồm các nhóm sau đây:

Danh mục I: Các chất ma túy tuyệt đối cấm sử dụng trong y học và đời sống xã hội; việc sử dụng các chất này trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm theo quy định đặc biệt của cơ quan có thẩm quyền, nhóm này gồm có 46 loại.

Danh mục II: Các chất ma túy được dùng hạn chế trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế theo quy định của cơ quan có thẩm quyền. Nhóm này gồm có 398 loại.

Danh mục III: Các chất ma túy được dùng trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế, thú y theo quy định của cơ quan có thẩm quyền. Nhóm này gồm có 71 loại.

Danh mục IV: Các tiền chất sử dụng vì mục đích quốc phòng, an ninh do Bộ Công an quản lý và cấp phép xuất khẩu, nhập khẩu. Các tiền chất sử dụng trong lĩnh vực thú y do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý và cấp phép xuất khẩu, nhập khẩu. Nhóm này gồm có 44 loại.

Như vậy, theo quy định của Chính phủ Việt Nam, tại thời điểm hiện tại có tổng cộng có tới 559 chất được đưa vào danh mục là chất ma túy. Với sự ra đời ngày càng nhiều loại ma túy, danh mục ma túy chắc chắn sẽ được bổ sung.

Tuy nhiên không phải tất cả 559 chất được liệt kê tại Nghị định 73/2018/NĐ-CP đều phổ biến trong cộng đồng. Chỉ một số loại ma túy nhất định chúng ta thường được nghe đến và Luật Hoàng Anh sẽ làm rõ trong phần tiếp theo.

2. Một số loại ma túy phổ biến hiện nay

2.1. Thuốc phiện (Anh túc)

Cây hoa anh túc (hay cây thuốc phiện) có nguồn gốc từ Hy Lạp, thường được trồng nhiều ở châu Á và châu Âu. Đây là loài cây thân thảo, có chiều cao từ 1 – 1,6m với tuổi thọ kéo dài khoảng 2 năm. Toàn thân có màu lục, thân mềm, mọc thẳng, rễ ở dạng phân nhánh. Lá cây có hình bầu dục, nhiều tua và mọc xung quanh thân cây.

Hoa to, mọc đơn độc ở ngọn thân và đầu cành, có màu trắng, tím hoặc đỏ vàng và thường nở vào tháng 3. Còn quả thường ra vào tháng 5, ban đầu có màu xanh nhưng càng về già thì càng có màu nâu đen. Nhựa từ quả gọi là thuốc phiện sống.

Nhựa thuốc phiện thường dùng để hút. Lúc đầu hút vào thấy có sự khoái lạc, tạo cảm giác hưng phấn, làm giảm đau nhức, mệt mỏi. Nhưng càng hút thì càng ngày càng phải tăng liều mới đạt được cảm giác như lần trước. Dần dần người hút bị suy sụp, mất hết nghị lực, ý chí và cả cảm giác không còn. Hơn thế, ở người sử dụng ma tuý hút thuốc phiện còn xuất hiện các biến chứng như: viêm dạ dày, viêm ruột mãn tính, táo bón dai dẳng, phát ban ngoài da, tiểu tiện ra abumin, thường hay bị sưng phổi, mạch đập chậm và không đều. Nguy hiểm hơn là khi không có thuốc, người sử dụng ma tuý phải nạo xái trong ống thuốc ra để hút, hút xái độc hơn vì nó có khoảng 80 - 90% chất morphin.

2.2. Mooc phin (Morphin)

Morphin là một chất ma túy có tác dụng giảm đau, gây ngủ, được chế từ thuốc phiện dưới dạng bột tinh thể màu trắng hoặc dạng khối vuông. Morphin được sản xuất dưới dạng ống tiêm 1ml/0.01g dạng viên nén bọc 10mg hoặc 30-60, 100mg. Morphin được dùng trong nhưng trường hợp đau mãn tính, đã dùng các thuốc giảm đau khác không khỏi, nhất là đau do ung thư, sỏi mật, sỏi thận, nhồi máu cơ tim...

2.3. Heroin

Heroin là một chất ma túy được những người nghiện hay dùng trong giai đoạn hiện nay. Heroin là chế phẩm được bán tổng hợp từ morphin có tác dụng giảm đau mạnh hơn morphin, nhưng độc hại hơn nhiều. Có khả năng gây nghiện rất nhanh chỉ sau vài lần sử dụng. Nghiện hêroin khó cai hơn nghiện morphin. Người dùng có thể suy sụp nhanh về thể xác lẫn tinh thần. Chỉ cần một liều khoảng 0.06 gam có thể gây chết người ngay sau khi tiêm. Hêroin là chất tinh thể màu trắng, màu xám nhạt (ở Đông Nam Á), màu nâu đen hoặc đen (ở Trung và Nam Mỹ), màu nâu sáng, màu hồng nhạt (ở Trung Đông). Ở Đông Nam Á, heroin được đóng gói thành bánh (túi) hình chữ nhật kích thước 10x14x2.5cm nặng 360-380 gam, trên mặt túi hêroin có hình 2 con sử tử chấn quả cầu với nhiều tên gọi khác nhau. Bọn bán lẻ heroin thường gói heroin thành từng gói nhỏ với nhiều loại khối lượng khác nhau, đóng thành mỗi liều hút 1 gói. Thủ đoạn thông thường là sấy khô, tán nhỏ mịn, đóng gói khoảng 20mg bằng giấy bạc hoặc giấy thường. Một số vụ, đối tượng trộn thêm bột thuốc aspirin để bán.

Dùng Heroin lần đầu sẽ có cảm giác mơ màng, khoan khoái, quên mọi khổ đau, sầu não, bi thương... Nhưng khi cơn nghiện đến mà không có Heroin người sẽ bị đau co thắt. Nếu dùng quá liều Heroin thì người sẽ bị tê liệt thần kinh, hôn mê và có thể chết sau vài phút. Nghiện Heroin làm cho con người thay đổi về tính cách, trở nên cô độc, thù ghét đồng loại, mất khả năng sinh dục; dễ gây ra các hành vi vi phạm pháp luật.

2.4. Amphetamin

Amphetamin là chất ma tuý gây kích thích mạnh hệ thần kinh trung ương, làm tăng sự co bóp của tim, tăng huyết áp. Với liều cao amphetamin gây trạng thái choáng, suy sụp, giảm khả năng lao động, không muốn ăn, loạn nhịp tim. Amphetamin là một chất gây nghiện nguy hiểm. Amphetamin được lưu thông dưới dạng bột tinh thể màu trắng được sản xuất trong các phòng thí nghiệm bí mật bất hợp pháp dưới dạng bột viên nén, con nhộng hoặc dung dịch để tiêm chích.

2.5. Cần sa

Còn gọi là cây Gai dầu, cây Gai mèo, cây Đai ma, Bồ đà... Cần sa là một loại ma túy lấy từ cây dầu gai có tên là Cannabis Sativa.

Phương thức sử dụng cần sa phổ biến là hút như thuốc lá. Do dễ tan trong chất béo nên khi hút vào, nó rất dễ xâm nhập mô phổi. Ở một số nước, người ta sử dụng cần sa không hút mà lại nhai và nuốt nhựa. Sử dụng phương cách này, sự hấp thu dù chậm và thay đổi theo lượng dùng nhưng tác dụng kéo dài hơn.

Chỉ cần một vài phút sau khi dùng cần sa, mạch có thể nhanh hơn 50% so với bình thường. Do đó, nếu đang dùng một số thuốc có tác dụng làm tim đập nhanh như nortrptyline mà lại hút cần sa thì rất nguy hiểm. Thứ đến là trong cần sa chưa chất THC làm đỏ kết mạc mắt và gây rối loạn thăng bằng, đi đứng lảo đảo, sự phối hợp các động tác không còn chính xác.

Về mặt sinh lý, người hút thấy choáng váng, tai lùng bùng, đầu nhẹ lâng lâng nhưng tay chân thì có cảm giác nặng hơn, cảm thấy đói và thèm ngọt (thích ăn kẹo). Có vài trường hợp bị nôn mửa hoặc muốn đi tiêu, đi tiểu, cay mắt, nhìn cảnh vật bị mờ đi, tim đập nhanh.

Về mặt tinh thần, người hút cần sa trước hết có cảm giác lo lắng, bồn chồn - đặc biệt đối với người mới dùng lần đầu - nhưng rất nhanh chóng đạt được cảm giác sảng khoái, kích thích và có sự rối loạn trong suy nghĩ, trí nhớ, rất dễ cười mà không kiểm soát được. Sau đó là đến các ảo giác, người hút cần sa có cảm tưởng tay chân mình dài ra, nhìn cảnh vật xung quanh thấy hình dạng méo mó, những gì ở xa trở thành gần. Đã có trường hợp người hút cần sa trong cơn say thuốc nhảy từ lầu cao xuống đất chỉ vì anh ta có cảm giác mặt đất quá gần và 2 cánh tay dài ra.

Cần sa có 3 dạng chính : Marijuana, Hash hay Hashish và Dầu Hashish.[1]

Mari-ju-a-na là lá và hoa khô của cây cần sa (Cannabis). Marijuana mạnh nhất nằm ở đầu hoa gọi là "heads". Màu sắc có thể từ xám xanh đến xanh nâu, hình dạng mịn như cỏ khô hay thô giống như trà. Marijuana thường được vấn thành điếu để hút gọi là "joints" hoặc hút bằng ống điếu gọi là "bong". Marijuana còn được dùng để nêm canh hoặc trộn với bánh. Trong ba dạng cần sa, Marijuanachứa ít chất THC nhất và kém tác dụng nhất.

Hashish hay Hash là nhựa của cần sa. Nhựa cần sa phơi khô và ép lại thành cục, bán theo từng miếng có màu sắc từ nâu lợt đến đen. "Hash" thường được trộn với thuốc lá để hút, nhưng cũng có thể bỏ vào đồ ăn để ăn. Hash mạnh hơn marijuana.

Dầu Hashish (Hashish oil) là chất dầu đặc được chế biến từ Hash, là sản phẩm cần sa mạnh nhất. Màu sắc từ nâu vàng đến đen. Dầu Hashish thường được bôi trên đầu điếu thuốc hay trên giấy điếu thuốc lá để hút.

2.6.Ma tuý tổng hợp

Là chất ma tuý được điều chế bằng phương pháp tổng hợp hoá học toàn phần từ các hoá chất (được gọi là tiền chất). Điển hình là amphetamine. Nhìn chung, các chất ma tuý tổng hợp có tác dụng kích thích mạnh và nhanh hơn các chất ma tuý tự nhiên và bán tổng hợp. Chúng có tác dụng kích thích nhất thời hệ thống thần kinh trung ương gây hưng phấn và ảo giác hoang tưởng. Do vậy chúng còn gọi là "các chất loạn thần", "ma tuý điên", " ma tuý bạo lực". Hiện nay các chất ma tuý này được coi là những chất ma tuý nguy hiểm nhất.

Những năm gần đây nước ta đã xuât hiện các chất ma tuý tổng hợp rất nguy hiểm, đặc biệt là các chất ma tuý kích thích dạng amphetamine (viết tắt là ATS-amphetamine-type- stimulans) có xu hướng gia tăng rất mạnh. Các chất ma tuý thuộc nhóm ATS như amphetamine, methamphetamine, MDMA (3, 4 methylenedioxymethaphetamine, còn gọi là Ecstasy) đều có thể được hấp thụ qua đường tiêu hoá, sau 24 giờ thì khoảng 70 - 90% được bài tiết qua nước tiểu và được bài tiết gần hết sau 2 - 3 ngày.

Nếu dùng ATS thời gian dài sẽ gây nghiện. Người sử dụng ATS thường thiếu ngủ, chán ăn, đánh trống ngực, chóng mặt và các dấu hiệu cường giao cảm như: tăng huyết áp, tăng thân nhiệt và rối loạn tâm thần, rối loạn nội tiết, rối loạn tâm sinh lý và nhiều chức năng khác của cơ thể. Dùng ATS liều cao có thể sử dụng bằng nhiều hình thức như tiêm chích, hút, hít... Nhưng hiện nay, hình thức sử dụng ATS phổ biến nhất là dạng thuốc viên (như viên nhộng, viên nén) có kích thước, màu sắc, kí hiệu khác nhau.

Luật Hoàng Anh

[1] http://www.maihuong.gov.vn/vi/nghien-chat/can-sa-la-gi.html, truy cập ngày 21/07/2021.