Thi hành án hình sự là giai đoạn cuối cùng trong quá trình tố tụng và liên quan trực tiếp đến quyền, tài sản của các chủ thể. Do vậy việc khiếu nại là điều khó tránh khỏi trong quá trình thi hành án. KHiếu nại nhằm đảm bảo quá trình thi hành án diễn ra một cách minh bạch, đúng pháp luật. Để đảm bảo hoạt động giải quyết khiếu nại diễn ra một cách hiệu quả, công bằng thì pháp luật đã có những quy định cụ thể như thời hạn, hồ sơ giải quyết khiếu nại…Bài viết dưới đây của Luật Hoàng Anh sẽ trình bày về một số quy định liên quan đến vấn đề giải quyết khiếu nại trong thi hành án hình sự.
Khái niệm thi hành án hình sự
Thi hành án hình sự là một hoạt động mang tính quyền lực nhà nước nhằm đưa một bản án, một quyết định của Tòa án ra thi hành, là một cách để thực thi công lý, công bằng cho xã hội.
Khiếu nại trong thi hành án hình sự là gì?
Khiếu nại trong thi hành án hình sự là việc cơ quan, và các tổ chức, các cá nhân đề nghị cơ quan, người có thẩm quyền tiếp nhận, xem xét, giải quyết lại quyết định, hành vi của cơ quan, người có thẩm quyền thi hành án hình sự nếu có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền lợi của mình.
Nhiệm vụ và quyền hạn của người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong thi hành án hình sự
Điều 182 Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định như sau:
- Tiếp nhận, giải quyết khiếu nại đối với quyết định, hành vi bị khiếu nại.
- Yêu cầu người khiếu nại, người bị khiếu nại giải trình, cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến việc khiếu nại.
- Thông báo bằng văn bản về việc thụ lý để giải quyết, gửi quyết định giải quyết cho người khiếu nại.
- Chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc giải quyết khiếu nại của mình.
Thời hạn giải quyết khiếu nại trong thi hành án hình sự
Điều 183 Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định về thời hạn giải quyết khiếu nại trong thi hành án hình sự như sau:
- Thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu là 15 ngày kể từ ngày thụ lý khiếu nại.
- Thời hạn giải quyết khiếu nại lần hai là 30 ngày kể từ ngày thụ lý khiếu nại.
- Trường hợp cần thiết, đối với những vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết khiếu nại quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này có thể kéo dài thêm nhưng không quá 30 ngày
Tiếp nhận, thụ lý khiếu nại trong thi hành án hình sự
Điều 184 Luật Thi hành án hình sự quy định về tiếp nhận, thụ lý khiếu nại trong thi hành án hình sự như sau:
- Cơ quan, người có thẩm quyền phải tiếp nhận các khiếu nại trong thi hành án hình sự. Đối với khiếu nại của phạm nhân quy định tại khoản 8 Điều 178 của Luật này thì trong thời hạn 24 giờ kể từ khi tiếp nhận, Giám thị trại giam, Giám thị trại tạm giam, Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện phải chuyển ngay khiếu nại cho Viện kiểm sát có thẩm quyền.
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được khiếu nại, cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều này, Điều 178 và Điều 179 của Luật này phải thụ lý để giải quyết và thông báo bằng văn bản cho người khiếu nại biết. Trường hợp không thụ lý khiếu nại để giải quyết thì phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Hồ sơ giải quyết khiếu nại
Điều 185 Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định về hồ sơ giải quyết khiếu nại trong thi hành án hình sự bao gồm:
- Đơn khiếu nại hoặc văn bản ghi nội dung khiếu nại;
- Văn bản giải trình của người bị khiếu nại;
- Biên bản thẩm tra, xác minh, kết luận;
- Quyết định giải quyết khiếu nại;
- Tài liệu khác có liên quan
Bên cạnh đó, hồ sơ giải quyết khiếu nại phải được đánh số bút lục và lưu giữ tại cơ quan giải quyết khiếu nại.