Quy định về việc kiểm điểm, vắng mặt tại nơi cư trú của người được tha tù trước thời hạn có điều kiện

Chính sách nhân đạo về xử lý hình sự và thi hành án hình sự đối với người phạm tội từ trước đến nay là chủ trương luôn được Đảng, Nhà nước ta quan tâm chú trọng và đã được quy định tương đối đầy đủ trong các văn bản pháp luật hình sự, tố tụng hình sự, thi hành án hình sự, thông qua đó tạo điều kiện cho người phạm tội hưởng nhiều chính sách khoan hồng, tự nguyện cải tạo và tái hòa nhập cộng đồng. Tha tù trước thời hạn có điều kiện là nội dung tiếp tục thể hiện chính sách nhân đạo của Đảng và Nhà nước ta. Tuy nhiên, việc tha tù trước thời hạn có điều kiện không phải là việc trả lại tự do một cách tuyệt đối đối với phạm nhân mà họ vẫn chịu sự quản lý của cơ quan có thẩm quyền. Bởi vậy mà trong trường hợp người được tha tù trước thời hạn có điều kiện vi phạm nghĩa vụ theo quy định hoặc vắng mặt tại nơi cứ trú đều phải tuân thủ những quy định nghiêm ngặt. Bài viết dưới đây của Luật Hoàng Anh sẽ trình bày cụ thể về vấn đền này.

Tha tù trước thời hạn có điều kiện là gì?

Tha tù trước thời hạn có điều kiện là biện pháp được Tòa án áp dụng đối với người đang chấp hành án phạt tù khi có đủ các điều kiện theo quy định của Bộ Luật hình sự, xét thấy không cần buộc họ phải tiếp tục chấp hành án phạt tù tại cơ sở giam giữ. Chế định tha tù trước thời hạn có điều kiện là nội dung hoàn toàn mới trong Luật Thi hành án hình sự 2019, xuất phát từ quy định tại các điều 66, 106 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017; Điều 368 Bộ luật tố tụng hình sự 2015. Đây là một trong những nội dung bổ sung trong Luật Thi hành án hình sự 2019 thể hiện rõ nét chính sách hình sự mang tính nhân đạo trong xử lí người phạm tội. Theo đó, cho phép người đang chấp hành hình phạt tù được sớm quay trở lại cộng đồng, cùng với việc đặt ra điều kiện chặt chẽ để thử thách người phạm tội, giúp họ sống một cách trách nhiệm, có tính kỉ luật, tăng quyết tâm sửa chữa lỗi lầm.

Việc kiểm điểm người được tha tù trước thời hạn có điều kiện

Điều 66 Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định về kiểm điểm người được tha tù trước thời hạn có điều kiện. Trong thời gian thử thách, nếu người được tha tù trước thời hạn vi phạm lần đầu nghĩa vụ quy định tại điều 62 Luật Thi hành án hình sự năm 2019 hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính lần đầu thì Ủy ban nhân dân cấp xã được giao quản lý phối hợp với các cơ quan, tổ chức khác tổ chức họp để kiểm điểm tại cộng đồng dân cư nơi người đó cư trú hoặc nếu người đó làm việc tại đơn vị quân đội thì kiểm điểm được thực hiện tại đơn vị quân đội theo yêu cầu tại khoản 2 Điều này.

Việc kiểm điểm phải được lập thành biên bản, lưu hồ sơ quản lý người được tha tù trước thời hạn có điều kiện và báo cáo cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu.

Việc vắng mặt tại nơi cư trú của người được tha tù trước thời hạn có điều kiện

Điều 67 Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định về việc vắng mặt tại nơi cư trú của người được tha tù trước thời hạn có điều kiện như sau:

Theo đó, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện có thể vắng mặt tại nơi cư trú nếu có lý do chính đáng và phải xin phép theo quy định, phải thực hiện khai báo tạm vắng theo quy định của pháp luật về cư trú.

Lý do chính đáng là những trường hợp có trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động hoặc những sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép làm cho người được tha tù trước thời hạn có điều kiện phải vắng mặt tại nơi cư trú (khoản 4 Điều 17 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH)

Về thời gian vắng mặt:

Thời gian vắng mặt tại nơi cư trú được tính vào thời gian thử thách nhưng mỗi lần không quá 60 ngày và tổng số thời gian vắng mặt tại nơi cư trú không được vượt quá một phần ba thời gian thử thách, trừ trường hợp bị bệnh phải điều trị tại cơ sở y tế theo chỉ định của bác sỹ và phải có xác nhận điều trị của cơ sở y tế đó.

Việc xin phép vắng mặt tại nơi cư trú được thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 67 Luật Thi hành án hình sự 2019 như sau:

 Người được tha tù trước thời hạn có điều kiện khi vắng mặt tại nơi cư trú phải có đơn xin phép và được sự đồng ý của Ủy ban nhân dân cấp xã, đơn vị quân đội được giao quản lý, trường hợp không đồng ý thì Ủy ban nhân dân cấp xã, đơn vị quân đội phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do. Người được tha tù trước thời hạn có điều kiện khi đến nơi cư trú mới phải trình báo với Công an cấp xã nơi mình đến tạm trú, lưu trú; hết thời hạn tạm trú, lưu trú phải có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Công an cấp xã nơi tạm trú, lưu trú. Trường hợp người được tha tù trước thời hạn có điều kiện vi phạm pháp luật, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó đến tạm trú, lưu trú phải thông báo cho Ủy ban nhân dân cấp xã, đơn vị quân đội được giao quản lý.

Đặc biệt lưu ý: Người được tha tù trước thời hạn có điều kiện không được xuất cảnh trong thời gian thử thách.