Thủ tục miễn chấp hành án phạt tù

Miễn chấp hành án phạt tù là một chế định được quy định pháp luật hình sự của nước ta, thể hiện sự khoan hồng, bao dung của pháp luật, dân chủ xã hội chủ nghĩa, tôn trọng quyền con người. Để đảm bảo tính nghiêm khắc của hoạt động thi hành án phạt tủ cũng như bảo đảm an ninh, trật từ xã hội thì chỉ trong một số trường hợp nhất định và đáp ứng các điều kiện cụ thể thì mới được cơ quan có thẩm quyền miễn thời hạn chấp hành án phạt tủ. Vậy pháp luật quy định thế nào về thủ tục miễn chấp hành án phạt tù. Hãy cùng Luật Hoàng Anh tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Chấp hành án phạt tù là gì?

Luật Thi hành án hình sự 2019 không quy định về khái niệm chấp hành án phạt tù mà chỉ quy định về thi hành án phạt tù.

Theo đó, Thi hành án phạt tù là việc cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của Luật này buộc người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân phải chịu sự quản lý giam giữ, giáo dục cải tạo.

Từ khái niệm tên có thể hiểu chấp hành án phạt tù là việc người bị kết án phạt tù có thời hạn, tủ chung thân chịu sự quản lý giam giữ, giáo dục cải tạo để trở thành người có ích cho xã hội.

Tù có thời hạn là buộc người bị kết án phải chấp hành hình phạt tại cơ sở giam giữ trong một thời hạn nhất định. Tù có thời hạn đối với người phạm một tội có mức tối thiểu là 03 tháng và mức tối đa là 20 năm.

Tù chung thân là hình phạt tù không thời hạn được áp dụng đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chưa đến mức bị xử phạt tử hình, không áp dụng hình phạt tù chung thân đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

Miễn chấp hành án phạt tù là gì?

Miễn chấp hành hĩnh phạt là không buộc người bị kết án phải chấp hành toàn bộ (trong trường hợp chưa chấp hành hình phạt) hoặc phần còn lại (trong trường hợp đã chấp hành được một phần của hình phạt) của hình phạt đã tuyên.

Người được miễn chấp hành hình phạt vẫn phải thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ dân sự do toà án tuyên trong bản án.

Thủ tục miễn chấp hành án phạt tù

Căn cứ pháp lý: Điều 39 Luật Thi hành án hình sự 2019

* Thẩm quyền đề nghị miễn chấp hành án phạt tù: Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu nơi người chấp hành án phạt tù đang cư trú hoặc làm việc.

* Thủ tục miễn chấp hành án phạt tù

Bước 1: Lập hồ sơ đề nghị miễn chấp hành án phạt tù

Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu nơi người chấp hành án phạt tù đang cư trú hoặc làm việc lập hồ sơ miễn chấp hành án phạt tù. Hồ sơ bao gồm:

- Bản sao bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật;

- Văn bản đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền;

- Đơn xin miễn chấp hành án phạt tù của người bị kết án;

- Đối với người bị kết án đã lập công hoặc lập công lớn thì phải có bản tường trình có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền; đối với người bị kết án bị bệnh hiểm nghèo thì phải có kết luận của bệnh viện, hội đồng giám định y khoa cấp tỉnh, cấp quân khu trở lên; đối với người bị kết án chấp hành tốt pháp luật, có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn thì phải có xác nhận của chính quyền địa phương nơi người đó cư trú.

Bước 2: Gửi hồ sơ

Sau khi hoàn thành hồ sơ, Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu nơi người chấp hành án phạt tù đang cư trú hoặc làm việc gửi hồ sơ đề nghị đến Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án quân sự cấp quân khu xét miễn chấp hành án phạt tù.

Bước 3: Xử lý hồ sơ

 - Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị miễn chấp hành án phạt tù, Chánh án Tòa án có thẩm quyền thành lập Hội đồng và tổ chức phiên họp để xét, quyết định miễn chấp hành án phạt tù. Thành phần Hội đồng gồm 03 Thẩm phán; phiên họp có sự tham gia của Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp. Trường hợp hồ sơ phải bổ sung theo yêu cầu của Tòa án thì thời hạn mở phiên họp được tính từ ngày nhận được hồ sơ bổ sung.

- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định về việc miễn chấp hành án phạt tù, Tòa án phải gửi quyết định đó cho người chấp hành án, Viện kiểm sát đề nghị, Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp, cơ quan thi hành án hình sự cùng cấp, Tòa án đã ra quyết định thi hành án, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người được miễn chấp hành án cư trú, đơn vị quân đội được giao quản lý người đó, Sở Tư pháp nơi Tòa án đã ra quyết định có trụ sở, Bộ Ngoại giao trong trường hợp người được miễn chấp hành án là người nước ngoài.

- Ngay sau khi nhận được quyết định miễn chấp hành án phạt tù, trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện phải làm thủ tục trả tự do cho người được miễn chấp hành án và báo cáo kết quả cho cơ quan quản lý thi hành án hình sự hoặc cơ quan thi hành án hình sự cấp trên.