Thủ tục rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn có điều kiện

Chính sách nhân đạo về xử lý hình sự và thi hành án hình sự đối với người phạm tội từ trước đến nay là chủ trương luôn được Đảng, Nhà nước ta quan tâm chú trọng và đã được quy định tương đối đầy đủ trong các văn bản pháp luật hình sự, tố tụng hình sự, thi hành án hình sự, thông qua đó tạo điều kiện cho người phạm tội hưởng nhiều chính sách khoan hồng, tự nguyện cải tạo và tái hòa nhập cộng đồng. Ngoài quy định về tha tù trước thời hạn có điều kiện thì pháp luật còn quy định về rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn có điều kiện. Việc rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn có điều kiện cũng cần phải tuân thủ các thủ tục do pháp luật quy định. Bài viết dưới đây của Luật Hoàng Anh sẽ trình bày cụ thể về vấn đề này.

Tha tù trước thời hạn có điều kiện là gì?

Tha tù trước thời hạn có điều kiện là biện pháp được Tòa án áp dụng đối với người đang chấp hành án phạt tù khi có đủ các điều kiện theo quy định của Bộ Luật hình sự, xét thấy không cần buộc họ phải tiếp tục chấp hành án phạt tù tại cơ sở giam giữ. Chế định tha tù trước thời hạn có điều kiện là nội dung hoàn toàn mới trong Luật Thi hành án hình sự 2019, xuất phát từ quy định tại các điều 66, 106 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017; Điều 368 Bộ luật tố tụng hình sự 2015. Đây là một trong những nội dung bổ sung trong Luật Thi hành án hình sự 2019 thể hiện rõ nét chính sách hình sự mang tính nhân đạo trong xử lí người phạm tội. Theo đó, cho phép người đang chấp hành hình phạt tù được sớm quay trở lại cộng đồng, cùng với việc đặt ra điều kiện chặt chẽ để thử thách người phạm tội, giúp họ sống một cách trách nhiệm, có tính kỉ luật, tăng quyết tâm sửa chữa lỗi lầm.

Thời gian thử thách là gì?

 Thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn là khoảng thời gian luật định để thử thách người bị tha tù trước thời hạn, là khoảng thời gian chứng tỏ sự tự cải tạo của mình trong điều kiện không bị cách ly khỏi đời sống xã hội.

Thủ tục rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn có điều kiện

Bước 1: Lập và gửi hồ sơ đề nghị rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn

 Ủy ban nhân dân cấp xã, đơn vị quân đội được giao quản lý người được tha tù trước thời hạn có điều kiện có trách nhiệm rà soát người đủ điều kiện theo quy định của Bộ luật Hình sự, lập hồ sơ và có văn bản đề nghị rút ngắn thời gian thử thách gửi cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu. Thành phần hồ sơ được quy định tại khoản 1 Điều 4 Thông tư liên tịch số 03/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP bao gồm:

 (i) Bản sao quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện của tòa án;

(ii) Bản sao quyết định rút ngắn thời gian thử thách đối với trường hợp người được tha tù trước thời hạn có điều kiện đã được rút ngắn thời gian thử thách; (iii) Văn bản, tài liệu thể hiện người được tha tù trước thời hạn có điều kiện có nhiều tiến bộ;

(iv) Văn bản đề nghị của UBND cấp xã, đơn vị quân đội được giao quản lý người được tha tù trước thời hạn có điều kiện; tài liệu khác có liên quan.

Bước 2: Xem xét hồ sơ

Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ và văn bản đề nghị của Ủy ban nhân dân cấp xã được giao quản lý người được tha tù trước thời hạn có điều kiện, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện xem xét, có văn bản đề nghị rút ngắn thời gian thử thách đối với những người có đủ điều kiện gửi kèm hồ sơ đến cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh. Trong thời hạn 07 ngày kể từ khi nhận được hồ sơ và văn bản đề nghị của cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh xem xét, có văn bản đề nghị rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn có điều kiện gửi Tòa án nhân dân cùng cấp xem xét, quyết định, đồng thời gửi Viện kiểm sát cùng cấp.

Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ và văn bản đề nghị của đơn vị quân đội được giao quản lý người được tha tù trước thời hạn có điều kiện, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu xem xét, có văn bản đề nghị rút ngắn thời gian thử thách đối với những người có đủ điều kiện gửi Tòa án quân sự cấp quân khu xem xét, quyết định, đồng thời gửi Viện kiểm sát cùng cấp.

Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ và văn bản đề nghị của cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Chánh án Tòa án quân sự cấp quân khu nơi người được tha tù trước thời hạn có điều kiện cư trú, làm việc thành lập Hội đồng và tổ chức phiên họp để xét, quyết định rút ngắn thời gian thử thách. Thành phần Hội đồng gồm 03 Thẩm phán; phiên họp có sự tham gia của Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp. Trường hợp hồ sơ phải bổ sung theo yêu cầu của Tòa án thì thời hạn mở phiên họp được tính từ ngày nhận được hồ sơ bổ sung.

Bước 3: Thành lập hội đồng, tổ chức phiên họp xét, ra quyết định

Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ và văn bản đề nghị của cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Chánh án Tòa án quân sự cấp quân khu nơi người được tha tù trước thời hạn có điều kiện cư trú, làm việc thành lập Hội đồng và tổ chức phiên họp để xét, quyết định rút ngắn thời gian thử thách. Thành phần Hội đồng gồm 03 Thẩm phán; phiên họp có sự tham gia của Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp. Trường hợp hồ sơ phải bổ sung theo yêu cầu của Tòa án thì thời hạn mở phiên họp được tính từ ngày nhận được hồ sơ bổ sung.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định về việc rút ngắn thời gian thử thách, Tòa án phải gửi quyết định đó cho người chấp hành án, Viện kiểm sát cùng cấp, Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp, cơ quan đề nghị rút ngắn thời gian thử thách, Tòa án đã ra quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện, Sở Tư pháp nơi Tòa án ra quyết định rút ngắn thời gian thử thách có trụ sở.