Tội loạn luân là gì?

Loạn luân là hành vi vi phạm nghiêm trọng đến đạo đức, phẩm chất của con người. Loạn luân còn có thể gây ảnh hưởng đến nòi giống của con người như con sinh ra mang khiếm khuyết,... Do đó, người nào thực hiện hành vi loạn luân đều có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.

1. Căn cứ pháp lý

Điều 184 thuộc Chương XV Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 ngày 27/11/2015 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự số 12/2017/QH14 ngày 26/06/2017 (sau đây gọi tắt là Bộ luật hình sự) quy định tội loạn luân như sau:

“Điều 184. Tội loạn luân

Người nào giao cấu với người mà biết rõ người đó cùng dòng máu về trực hệ, là anh chị em cùng cha mẹ, anh chị em cùng cha khác mẹ hoặc cùng mẹ khác cha, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.”

2. Dấu hiệu pháp lý của tội phạm

2.1. Khách thể của tội phạm

Theo các tài liệu về y học thì những người cùng giòng máu trực hệ mà giao cấu với nhau mà có con thì đứa con sinh ra sẽ bị quặt quẹo, thậm chí quái thai, dị tật.

Giải thích chung cho việc cấm loạn luân là tránh việc sinh sản cận huyết: con cái sẽ bị các rối loạn di truyền nếu cha mẹ có quan hệ di truyền gần gũi. Con cái của các cặp đôi trên có nguy cơ cao hơn về các rối loạn bẩm sinh, tử vong, và khuyết tật về phát triển và thể chất, và nguy cơ đó tỷ lệ thuận với hệ số gần gũi giữa cha mẹ chúng - một số đo mức độ gần gũi có liên quan đến di truyền. Nhưng việc tránh hôn nhân cận huyết không phải lý do duy nhất khi cấm loạn luân vì hai lý do.

Thứ nhất, hầu hết các luật cấm loạn luân không liên quan đến huyết thống mà liên quan đến mối quan hệ - nghĩa là các mối quan hệ được hôn nhân thiết lập (ví dụ như con dâu với bố chồng, hoặc con gái với cha dượng) - cũng như các mối quan hệ do nhận con nuôi tạo ra.

Thứ hai, các luật cấm loạn luân cũng áp dụng đối với tình dục không sinh sản - ví dụ như tình dục giữa hai người có huyết thống nhưng vô sinh, giữa hai người có quan hệ tình dục đồng giới, hoặc quan hệ tình dục được thực hiện với các thiết bị ngừa thai.

Như vậy, khách thể của tội loạn luân là sự phát triển bình thường của giống nòi và sự phát triển bình thường về tình dục của những người chưa đến tuổi trưởng thành cũng như thuần phong mỹ tục của dân tộc.

2.2. Mặt khách quan của tội phạm

Người phạm tội loạn luân là người có hành vi giao cấu với người có dòng máu trực hệ, với anh chị em cùng cha mẹ, anh chị em cùng cha khác mẹ hoặc cùng mẹ khác cha.

Người có dòng máu trực hệ là cha, mẹ đối với con; ông bà đối với cháu nội và cháu ngoại.

Đối với những người tuy có quan hệ giữa cha, mẹ đối với các con; giữa ông bà đối với cháu nội và cháu ngoại, nhưng đó không phải là người có dòng máu trực hệ thì cũng không thuộc đối tượng điều chỉnh của tội loạn luân như: giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa bố chồng với con dâu; giữa mẹ vợ với con rể; giữa bố dượng với con riêng của vợ; giữa mẹ kế với con riêng của chồng.

Mặc dù những người này Luật hôn nhân và gia đình cấm kết hôn nhưng do không phải là người có dòng máu trực hệ nên việc giao cấu với nhau giữa những người này không phải là hành vi loạn luân, mà tuỳ thuộc vào trường hợp cụ thể mà người có hành giao cấu có thể bị xử phạt hành chính (nếu có sự thoả thuận) hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm hoặc cưỡng dâm ( nếu bị ép buộc hoặc bị cưỡng bức).

Việc giao cấu giữa những người có dòng máu trực hệ là sự thoả thuận, đồng tình của hai người; nếu một trong hai người bị ép buộc hoặc bị cưỡng bức thì người có hành vi ép buộc, cưỡng bức không phạm tội loạn luân mà tuỳ trường hợp cụ thể mà người có hành vi ép buộc, cưỡng bức bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm hoặc cưỡng dâm.

Hậu quả của hành vi loạn luân là những thiệt hại do việc giao cấu giữa người có dòng máu trực hệ; giữa anh chị em cùng cha mẹ; giữa anh chị em cùng cha khác mẹ hoặc cùng mẹ khác cha. Những thiệt hại này chủ yếu là thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của chính người phạm tội. Ngoài ra, hành vi loạn luân còn gây ra những thiệt hại về tinh thần cho những người thân của của người phạm tội, đồng thời gây ra thiệt hại cho xã hội về thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hoá, đạo đức của dân tộc.

Tuy nhiên, hậu quả của tội loạn luân không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm, cho dù hậu quả như thế nào thì tội phạm cũng đã hoàn thành từ khi hai người thực hiện việc giao cấu.

2.3. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội loan luân là chủ thể đặc biệt, tuy nhiên trước khi nói đến chủ thể này đặc biệt ở đâu thì chủ thể của tội phạm vẫn phải đáp ứng đủ các điều kiện về độ tuổi và năng lực trách nhiệm hình sự.

Chủ thể của tội phạm phải là người từ đủ 16 tuổi trở lên vì tội loạn luân thuộc loại tội nghiêm trọng. Theo Điều 12 Bộ luật Hình sự, người từ đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi loại tội còn người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng.

Chủ thể của tội phạm cũng phải có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự gồm năng lực nhận thức hoặc năng lực làm chủ hành vi. Trường hợp người phạm tội thực hiện hành vi khi không có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự đầy đủ có thể được xem xét loại trừ trách nhiệm hình sự theo Điều 21 Bộ luật Hình sự.

Chủ thể của tội phạm là tội đặc biệt, chỉ những người cùng dòng máu về trực hệ, là anh chị em cùng cha mẹ, anh chị em cùng cha khác mẹ hoặc cùng mẹ khác cha mới có thể là chủ thể của tội phạm.

2.4. Chủ thể của tội phạm

Người phạm tội thực hiện hành vi loạn luân là do lỗi cố ý, người phạm tội nhận thức rõ hành vi loạn luân là trái pháp luật, thấy trước được hậu quả xảy ra hoặc có thể xảy ra, mong muốn cho hậu quả đó xảy ra hoặc bỏ mặc cho hậu quả xảy ra. Tức là người phạm tội biết rõ người mà mình giao cấu là người có dòng máu trực hệ, là anh chị em cùng cha mẹ, cùng mẹ khác cha hoặc cùng cha khác mẹ nhưng vẫn giao cấu với nhau.

Nếu do sự nhầm lẫn, không biết người mà mình giao cấu là người có dòng máu trực hệ, là anh chị em cùng cha mẹ, cùng mẹ khác cha hoặc cùng cha khác mẹ thì không bị coi là phạm tội loạn luân.

3. Hình phạt đối với người phạm tội loạn luân

Người nào giao cấu với người mà biết rõ người đó cùng dòng máu về trực hệ, là anh chị em cùng cha mẹ, anh chị em cùng cha khác mẹ hoặc cùng mẹ khác cha, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

4. Vụ án thực tế xét xử về tội loạn luân

Bản án số: 37/2018/HS-ST ngày 31-10-2018 “V/v xét xử bị cáo Hờ A T phạm tội loạn luân” của Tòa án nhân dân huyện Mường Lát tỉnh Thanh Hóa.[1]

Khoảng 16 giờ, ngày 30/6/2018, Hờ A T bảo con gái ruột là Hờ Thị M đang ở cùng nhà với T đi  theo T xuống bên dưới vườn chuối dưới nhà để lấy cây chuối về cho lợn ăn. T đi xuống vườn chuối trước, Hờ Thị M xuống theo sau. Sau khi chặt chuối xong có bỏ chuối vào gùi xong, thì T nảy sinh ý định thực hiện hành vi giao cấu với con đẻ là Hờ Thị M, khi Tú hỏi Hờ Thị M cho giao cấu thì được Hờ Thị M đồng ý cho giao cấu, nên T đã thực hiện hành vi giao cấu với Hờ Thị M. Giao cấu xong, T bảo Hờ Thị M đi về trước, còn T đi xuống suối tìm mua cá về để ăn cơm chiều. Trước đó, T cũng đã thực hiện hành vi giao cấu với Hờ Thị M tại chòi sắn của gia đình tại bản Tà Cóm, xã Trung Lý, Hờ A T khai nhận, mỗi khi thực hiện hành vi giao cấu với Hờ Thị M thì đều hỏi và được Hờ Thị M đồng ý cho giao cấu, nên T mới thực hiện hành vi giao cấu với chị M. Các lần bị Tgiao cấu, chị Hờ Thị M về đề kể lại cho mẹ đẻ là bà Sùng Thị T nghe. 

Ngày 30/6/2018 khi bị giao cấu thì chị M cũng kể lại cho bà T nghe và được bà T nói với Hờ Thị M là phải đi báo với cơ quan có thẩm quyền để xử lý Hờ A T, nên chị Hờ Thị M đã báo cáo với trưởng bản và Ban Công an xã Trung Lý, sau đó sự việc được Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Lát tiếp nhận giải quyết. 

Đến 15 giờ, ngày 02/7/2018 Hờ A T đến Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Mường Lát đầu thú và khai báo về hành vi phạm tội của mình.Chị Hờ Thị M khai báo và trình bày tại Tòa: Chị bị Hờ A T giao cấu tổng là 04 lần, một lần ở chòi phơi sắn của gia đình, hai lần ở khu đồi sau nhà và 01 lần vào chiều ngày 30/6/2018, mỗi lần Hờ A T thực hiện hành vi giao cấu, T thường dọa nạt và khống chế ép chị M phải cho giao cấu, nếu không cho sẽ bị đánh, nên chị phải cho Tgiao cấu, khi Hờ A Tgiao cấu với chị thì không ai nhìn thấy, chỉ 02 người biết,chị không có nhân chứng hoặc chứng cứ khác để chứng minh.Chị không yêu cầu bị cáo Hờ A T phải bồi thường trách nhiệm dân sự.Người làm chứng trình bày là đã nghi ngờ là việc Hờ A T đã nhiều lần giao cấu với con gái là Hờ Thị M và mỗi lần M bị Hờ A T giao cấu đề về kể lại cho bà nghe, bà được chị M kể lại 02 lần bị cáo T đã thực hiện hành vi giao cấu, nhưng bản tính của Hờ A T rất hung hăng và gây gổ, dọa nạt vợ, con hàng xóm nên bà không dám đi báo cáo chính quyền. Việc bà biết T đã nhiều lần giao cấu với con gái là Hờ Thị M (Do M kể lại) nhưng không đi báo chính quyền, vì bà là vợ của bị cáo Tú và sợ Hờ A T đánh.

Tại Bản kết luận giám định số: 1460/SH-PC54 ngày 09/7/2018 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Thanh Hóa kết luận:

- Trong mẫu dịch âm đạo của Hờ Thị M không tìm thấy xác tinh trùng người.

- Hờ A T có đầy đủ các alen bắt buộc ở các locus gen đối với Hờ Thị M. Hờ A T là cha đẻ của Hờ Thị M, xác xuất quan hệ huyết thống là 99,99999%.

Hành Vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, bị cáo là người thành niên và là bố đẻ của bị hại,nhận thức được quan hệ tình dục với con gái ruột của mình là vi phạm pháp luật nhưng do một phút không kìm chế được dục vọng, bất chấp pháp luật, bất chấp đạo đức, thuần phong mỹ tục để thực hiện hành vi giao cấu với con gái của chính mình. Hành vi loạn luân của bị cáo đã gây bức xúc trong quần chúng nhân dân, đã làm ảnh hưởng về tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của chính bị hại, vi phạm chế độ hôn nhân gia đình. Ngoài ra, những hành vi loạn luân còn gây ra thiệt hại về tinh thần cho những người thân của bị cáo, đồng thời gây thiệt hại cho xã hội về thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa, đạo đức dân tộc.Hành vi phạm của bị cáo là nguy hiểm cho gia đình và xã hội nên cần có bản án nghiêm khắc để nhằm giáo dục đồng thời cũng làm gương cho người khác

Vì lẽ đó, Tòa án nhân dân huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa quyết định:

- Tuyên bố: Bị cáo Hờ A T phạm tội: “Loạn luân”. Hình phạt:Xử phạtBị cáo Hờ A T 02 (Hai) năm tù.

- Thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày tạm giữ, tạm giam (02/7/2018).

- Về trách nhiệm dân sự: Bị cáo không phải bồi thường chi bị hại.

Luật Hoàng Anh

[1] https://congbobanan.toaan.gov.vn/2ta210556t1cvn/chi-tiet-ban-an, truy cập ngày 09/07/2021.