Xác định tình trạng nghiện ma túy là gì?

Xác định tình trạng nghiện ma túy là các hoạt động chuyên môn về y tế do cơ quan y tế có thẩm quyển thực hiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế nhằm xác định tình trạng, mức độ nghiện ma túy của một cá nhân, từ đó áp dụng các biện pháp cai nghiện phù hợp.

1. Đối tượng xác định tình trạng nghiện ma túy

Điều 27 khoản 1 Luật phòng, chống ma túy quy định xác định tình trạng nghiện ma túy được thực hiện đối với các trường hợp sau:

- Người sử dụng trái phép chất ma túy đang trong thời gian quản lý bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy;

- Người sử dụng trái phép chất ma túy không có nơi cư trú ổn định;

- Người đang trong thời gian bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn do có hành vi sử dụng trái phép chất ma túy hoặc trong thời hạn 01 năm kể từ ngày chấp hành xong biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn do có hành vi sử dụng trái phép chất ma túy mà bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy;

- Người đang trong thời gian quản lý sau cai nghiện ma túy bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy;

- Người tự nguyện xác định tình trạng nghiện ma túy.

2. Thẩm quyền xác định tình trạng nghiện ma túy

Theo Điều 3 Thông tư liên tịch số 17/2015/TTLT-BYT-BLĐTBXH-BCA ngày 09 tháng 07 năm 2015 quy định thẩm quyền, thủ tục và quy trình xác định tình trạng nghiện ma túy, người có thẩm quyền xác định tình trạng nghiện ma túy là bác sỹ hoặc y sỹ đáp ứng đủ hai điều kiện sau:

- Có chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh có chứng chỉ hoặc chứng nhận tập huấn về chẩn đoán và điều trị cắt cơn nghiện ma túy do Cục Quản lý Khám, chữa bệnh- Bộ Y tế, Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức hoặc các viện, bệnh viện, các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng có đủ điều kiện thực hiện tập huấn và cấp chứng chỉ hoặc chứng nhận được Bộ Y tế giao

- Đang làm việc tại các cơ sở y tế sau:

+ Các cơ sở y tế quân y, y tế quân dân y.

+ Các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của ngành công an.

+ Phòng y tế của cơ sở cai nghiện bắt buộc.

+ Phòng y tế của các cơ sở có chức năng tiếp nhận, quản lý người nghiện ma túy không có nơi cư trú ổn định, trong thời gian lập hồ sơ để Tòa án nhân dân xem xét quyết định đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

+ Trạm y tế xã, phường, thị trấn; phòng khám đa khoa khu vực; bệnh viện cấp huyện trở lên và bệnh viện thuộc các Bộ, ngành khác.

3. Thủ tục đề nghị xác định tình trạng nghiện ma túy

Theo quy định tại Luật phòng, chống ma túy năm 2021 tại khoản 2, khoản 3 Điều 27 và  quy định tại Thông tư liên tịch số 17/2015/TTLT-BYT-BLĐTBXH-BCA ngày 09 tháng 07 năm 2015 về thủ tục đề nghị xác định tình trạng nghiện ma túy như sau:

- Công an cấp xã nơi phát hiện người thuộc trường hợp phải xác định tình trạng nghiện ma túy sẽ lập hồ sơ và văn bản đề nghị cơ sở y tế có thẩm quyền xác định tình trạng nghiện ma túy.

- Công an cấp huyện, công an cấp tỉnh trực tiếp phát hiện hoặc trong quá trình điều tra phát hiện các trường hợp cần xác định tình trạng nghiện ma túy sẽ lập hồ sơ và văn bản đề nghị cơ sở y tế có thẩm quyền xác định tình trạng nghiện ma túy.

Ngoài ra, Thông tư cũng quy định về các tài liệu liên quan đến thủ tục đề nghị xác định tình trạng nghiện ma túy tại khoản 2 Điều 4 bao gồm:

- Biên bản vi phạm hành chính về hành vi sử dụng trái phép chất ma túy hoặc các tài liệu phản ánh hành vi sử dụng trái phép chất ma túy

- Tài liệu chứng minh đã bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính về nghiện ma túy (nếu có)

- Tài liệu chứng minh đã bị xử phạt hành chính về hành vi sử dụng ma túy từ 2 lần trở lên (nếu có)

4. Quy trình xác định tình trạng nghiện ma túy

Theo quy định tại Thông tư liên tịch số 17/2015/TTLT-BYT-BLĐTBXH-BCA ngày 09 tháng 07 năm 2015 tại Điều 5, quy trình xác định tình trạng ma túy được thực hiện bởi người có thẩm quyền qua các bước sau:

Bước 1: Tiếp nhận người cần xác định tình trạng nghiện ma túy và tài liệu quy định tại Điều 4 Thông tư liên tịch này.

Bước 2: Tiến hành ngay việc xác định tình trạng nghiện ma túy. Các nội dung trong quá trình tiến hành việc xác định tình trạng nghiện ma túy bao gồm

- Tiêu chuẩn xác định nghiện ma túy nhóm Opiats.

Quá trình theo dõi để xác định tình trạng nghiện ma túy nhóm Opiats được ghi chép vào phiếu theo dõi về xác định tình trạng nghiện ma túy nhóm Opiats  quy định tại Phụ lục số 1 ban hành kèm theo Thông tư liên tịch này.

- Tiêu chuẩn xác định nghiện ma túy chất dạng Amphetamine

Quá trình theo dõi để xác định tình trạng nghiện ma túy tổng hợp chất dạng Amphetamine được ghi chép vào phiếu theo dõi về xác định tình trạng nghiện ma túy tổng hợp chất dạng Amphetamine (ATS) quy định tại Phụ lục số 2 ban hành kèm theo Thông tư liên tịch này.

Bước 3: Tiến hành ghi chép kết quả

- Kết quả xác định tình trạng nghiện được ghi vào Phiếu trả lời kết quả về xác định tình trạng nghiện ma túy quy định tại Phụ lục số 3 ban hành kèm theo Thông tư liên tịch

- Đồng thời ghi kết quả vào sổ khám bệnh của cơ sở xác định tình trạng nghiện ma túy (lưu kết quả xác định tình trạng nghiện ma túy theo quy định về lưu hồ sơ bệnh án ngoại trú).

Bước 4: Cung cấp kết quả xác định tình trạng nghiện ma túy theo Phụ lục số 3 ban hành kèm theo Thông tư liên tịch này cho cơ quan Công an đã đề nghị xác định tình trạng nghiện ma túy.

Luật Hoàng Anh