Có những điều kiện nào để trở thành người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động theo chế độ chuyên trách?

Theo Khoản 3 Điều 36 Nghị định số 39/2016/NĐ-CP ngày 15/05/2016 của Chính phủ, có 03 điều kiện để trở thành người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động theo chế độ chuyên trách. Người lao động của người sử dụng lao động hoặc ứng viên tuyển dụng chỉ cần thỏa mãn 01 trong 03 điều kiện thì có thể được lựa chọn, phân công trở thành người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động tại cơ sở sản xuất, kinh doanh của người sử dụng lao động. Các điều kiện đó là:

1. Có trình độ đại học thuộc các chuyên ngành khối kỹ thuật; có ít nhất 01 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của cơ sở

Các khối chuyên ngành kỹ thuật bao gồm tổng thể các ngành kỹ thuật đặc thù và các ngành kỹ thuật công nghệ. Các ngành kỹ thuật nổi bật như: Kỹ thuật cơ khí, kỹ thuật điện, kỹ thuật hóa học, kỹ thuật xây dựng, kỹ thuật hàng không vũ trụ, kỹ thuật hàng hải, kỹ thuật máy tính, kỹ thuật hệ thống.

Công việc của người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động có tính chuyên môn thể hiện ở các hoạt động kiểm tra kỹ thuật đối với điều kiện lao động, môi trường lao động, các máy móc, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động cũng như các quy trình kỹ thuật tại cơ sở sản xuất, kinh doanh của người sử dụng lao động. Nếu không có các hiểu biết về kỹ thuật thì rất khó để thực hiện được nhiệm vụ mà người sử dụng lao động phân công khi là người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động.

Tuy nhiên, khác với người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động ở chế độ bán chuyên trách, người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động ở chế độ chuyên trách không chỉ cần có trình độ học vấn (trình độ đại học) mà có ít nhất 01 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của cơ sở. Kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh thể hiện kiến thức thực tiễn của người lao động trong quá trình làm việc, không chỉ là kiến thức lý thuyết, để công nhận người lao động có hiểu biết để dùng toàn thời gian làm việc cho công tác an toàn, vệ sinh lao động.

2. Có trình độ cao đẳng thuộc các chuyên ngành khối kỹ thuật; có ít nhất 03 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của cơ sở

Trình độ cao đẳng là trình độ đào tạo sau phổ thông giống trình độ đại học, tuy nhiên người học cao đẳng được đào tạo trong thời gian ngắn hơn so với người lao động được đào tạo trình độ đại học, cũng như các kiến thức được đào tạo không được chuyên sâu như đối với các kiến thức đào tạo tại đại học. Do đó, người lao động trình độ này muốn làm công tác an toàn, vệ sinh lao động thì phải đảm bảo bù đắp cho các kiến thức không được học ở bậc cao đẳng, bằng kinh nghiệm.

Thời gian kinh nghiệm tối thiểu của người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động có trình độ cao đăng thuộc các chuyên ngành kỹ thuật là 03 năm, nhiều hơn so với thời gian kinh nghiệm tối thiểu của người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động có trình độ đại học, nhằm đảm bảo kiến thức tiếp thu từ thực tiễn có thể bù đắp cho các kiến thức mà người lao động không được học tại bậc cao đẳng.

3. Có trình độ trung cấp thuộc các chuyên ngành khối kỹ thuật hoặc trực tiếp làm các công việc kỹ thuật; có 05 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của cơ sở

Trình độ trung cấp được đào tạo trong thời gian ngắn hơn, cũng như với khối kiến thức ít hơn so với trình độ đại học và cao đẳng, dẫn đến người có trình độ trung cấp thuộc các ngành kỹ thuật, cần phải bù đắp các kiến thức chưa được học tại trường trung cấp bằng kinh nghiệm thực tiễn. Ngược lại, người không có trình độ trung cấp trở lên đối với chuyên ngành kỹ thuật, nhưng thực hiện công việc kỹ thuật, thì là đối tượng có kinh nghiệm thực tiễn nhưng không có trình độ học vấn tương ứng, vì thế để chứng minh khả năng của người lao động thì chỉ có thể qua kinh nghiệm thực hiện công việc tại cơ sở.

Nhóm người này cần có thời gian kinh nghiệm dài nhất so với các nhóm đối tượng nằm trong điều kiện xem xét làm công tác an toàn, vệ sinh lao động, so với chính nhóm người này nhưng làm việc theo chế độ không chuyên trách thì thời gian năm kinh nghiệm cũng nhiều hơn 02 năm, do trách nhiệm của người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động chuyên trách lớn hơn so với người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động bán chuyên trách (số lượng người lao động phải quản lý nhiều hơn, quy mô sản xuất, kinh doanh lớn hơn).

Nhìn chung, các tiêu chuẩn, điều kiện để trở thành người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động theo chế độ chuyên trách đòi hỏi nhiều tiêu chí (về học vấn) cũng như về kinh nghiệm làm việc hơn so với điều kiện để trở thành người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động ở chế độ bán chuyên trách.

Luật Hoàng Anh