Các chủ thể tham gia thỏa ước lao động tập thể ngành và thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp có thể là các chủ thể tham gia ký kết thỏa ước lao động hoặc không. Có các doanh nghiệp tham gia vào thỏa ước lao động tập thể ngành và thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp sau khi các thỏa ước này có hiệu lực, cũng có các doanh nghiệp xin rút khỏi thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp trong quá trình tham gia. Vậy, gia nhập và rút khỏi thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp như thế nào? Sau đây Luật Hoàng Anh xin trình bày về vấn đề này.

1. Gia nhập thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp

Theo Khoản 1 Điều 85 Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019:

“1. Doanh nghiệp có thể gia nhập thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp khi có sự đồng thuận của tất cả người sử dụng lao động và tổ chức đại diện người lao động tại doanh nghiệp là thành viên của thỏa ước, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 84 của Bộ luật này.”

Dựa trên quy định này, doanh nghiệp khi muốn gia nhập thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp cần phải đáp ứng một điều kiện duy nhất: Có được sự đồng thuận từ tất cả người sử dụng lao động và tổ chức đại diện người lao động tại doanh nghiệp là thành viên của thỏa ước. Trường hợp doanh nghiệp không cần sự đồng thuận từ các chủ thể trên là trường hợp thỏa ước lao động tập thể ngành hoặc thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp đã được mở rộng phạm vi áp dụng một phần hoặc toàn bộ thỏa ước đó đối với các doanh nghiệp cùng ngành, nghề, lĩnh vực trong khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất, khu công nghệ cao, và doanh nghiệp muốn gia nhập cũng thuộc các doanh nghiệp cùng ngành, nghề, lĩnh vực trong khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất, khu công nghệ cao. Khi đó, doanh nghiệp không cần sự đồng thuận và có thể tự gia nhập thỏa ước lao động, vì trước khi mở rộng phạm vi áp dụng, thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp này đã áp dụng lên 75% người lao động hoặc trên 75% doanh nghiệp cùng ngành, nghề, lĩnh vực trong khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất, khu công nghệ cao, sau khi mở rộng một phần hoặc toàn bộ thì số thành viên tham gia của thỏa ước lao động rất đông và rất khó có sự đồng thuận, đồng thời, các thỏa ước lao động tập thể như vậy đã có phạm áp dụng toàn ngành, toàn khối doanh nghiệp thì việc tham gia vào thỏa ước lao động của doanh nghiệp là điều đương nhiên và không thể tránh khỏi.

2. Rút khỏi thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp

Theo Khoản 2 Điều 85 Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019:

“2. Doanh nghiệp thành viên của thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp được rút khỏi thỏa ước lao động tập thể khi có sự đồng thuận của tất cả người sử dụng lao động và tổ chức đại diện người lao động tại doanh nghiệp là thành viên của thỏa ước, trừ trường hợp có khó khăn đặc biệt trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.”

Doanh nghiệp thành viên có thể rút khỏi thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp khi có sự đồng thuận của tất cả người sử dụng lao động và tổ chức đại diện người lao động tại doanh nghiệp là thành viên của thỏa ước, giống như cách doanh nghiệp tham gia vào thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên cũng có trường hợp ngoại lệ là trường hợp doanh nghiệp có khó khăn đặc biệt trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Trường hợp này doanh nghiệp không cần sự đồng thuận của tất cả các chủ thể nói trên cũng có thể rút khỏi thỏa ước lao động tập thể, vì doanh nghiệp có khó khăn trong sản xuất, kinh doanh có khả năng không đáp ứng đủ các điều kiện để thực hiện các nghĩa vụ của mình đối với người lao động quy định trong nội dung của thỏa ước lao động tập thể, tức là doanh nghiệp này không còn khả năng thực hiện nghĩa vụ thực hiện đầy đủ các nội dung của thỏa ước lao động tập thể, thì dù có tiếp tục tham gia thỏa ước lao động tập thể thì doanh nghiệp này cũng sẽ vi phạm thỏa ước, vì vậy khi xin rút khỏi thỏa ước doanh nghiệp không cần sự đồng thuận của tất cả người sử dụng lao động và tổ chức đại diện người lao động tại doanh nghiệp.

Như vậy, việc gia nhập hoặc rút lui của doanh nghiệp khi tham gia thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp đề cao sự đồng thuận, nhất trí của các thành viên tham gia, nhằm đảm bảo các thành viên tham gia đều là những doanh nghiệp có thiện chí và có khả năng thực hiện các nghĩa vụ theo quy định tại nội dung của thỏa ước lao động, trừ các trường hợp không cần phải đồng thuận vì lý do khách quan đã được pháp luật quy định rõ ràng.

Luật Hoàng Anh