Quyền và nghĩa vụ của tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở trong quan hệ lao động như thế nào?

Quyền và nghĩa vụ của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở như thế nào? Sau đây Luật Hoàng Anh xin trình bày về vấn đề này.

Theo Điều 178 Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019 có 08 nhóm quyền và nghĩa vụ của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở trong quan hệ lao động:

1. Thương lượng tập thể với người sử dụng lao động theo quy định của Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019

Tổ chức đại diện người lao động là một trong những chủ thể duy nhất cùng người sử dụng lao động và người lao động tham gia tổ chức thương lượng tập thể. Trong suốt quá trình thương lượng tập thể, tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở thực hiện nhiệm vụ của mình là đại diện cho người lao động thực hiện đàm phán, thảo luận với người sử dụng lao động nhằm đạt được các quyền lợi cho người lao động cũng như xây dựng những quy định cần thiết để bảo vệ người lao động như vấn đề quấy rối tình dục tại nơi làm việc, an toàn, vệ sinh lao động, thời giờ làm việc, tiền lương tối thiểu cho người lao động để cùng người sử dụng lao động tiến hành ký kết thỏa ước lao động tập thể. Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019 quy định thương lượng tập thể từ Điều 65 đến Điều 74.

2. Đối thoại tại nơi làm việc theo quy định của Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019

Tương tự với thương lượng tập thể, tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở cũng là một trong các chủ thể tham gia đối thoại tại nơi làm việc. Hoạt động đối thoại này có thể thực hiện thường niên hoặc căn cứ vào 01 sự kiện như xử lý kỷ luật lao động, người sử dụng lao động thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc lý do kinh tế,… Tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở là một trong các bên có quyền yêu cầu tổ chức đối thoại tại nơi làm việc, tham gia chia sẻ thông tin, thảo luận, trao đổi ý kiến với các bên trong quan hệ lao động, đại diện cho ý chí tập thể của người lao động thể hiện các quan điểm về các vấn đề được nêu trong nội dung của đối thoại tại nơi làm việc.

3. Được tham khảo ý kiến xây dựng và giám sát việc thực hiện thang lương, bảng lương, mức lao động, quy chế trả lương, quy chế thưởng, nội quy lao động và những vấn đề liên quan đến quyền, lợi ích của người lao động là thành viên của mình

Tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở là chủ thể phù hợp nhất để thực hiện khảo sát, tham khảo ý kiến của người lao động do tổ chức này có các thành viên là người lao động và cũng đại diện cho người lao động thực hiện một số quyền với người sử dụng lao động. Vì vậy, tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở thực hiện lấy ý kiến tham khảo của người lao động về xây dựng thang lương, bảng lương, mức lao động, quy chế trả lương, quy chế thưởng, nội quy lao động và những vấn đề liên quan đến quyền, lợi ích của người lao động mà người sử dụng lao động có nghĩa vụ phải tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở trước khi ban hành. Đồng thời, tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở cũng tham gia giám sát việc thực hiện các hoạt động này của người sử dụng lao động, tạo thế cân bằng tại môi trường lao động.

4. Đại diện cho người lao động trong quá trình giải quyết khiếu nại, tranh chấp lao động cá nhân khi được người lao động ủy quyền

Người lao động là người có quyền thành lập nên tổ chức đại diện người lao động. Người lao động là thành viên của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở vốn đã là một hình thức “ủy quyền” cho tổ chức này thực hiện nhiệm vụ nhằm đảm bảo các quyền lợi, nghĩa vụ cơ bản của người lao động. Do vậy, khi người lao động có tranh chấp lao động cá nhân ủy quyền cho tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở thì tổ chức này phải đại diện cho người lao động tham gia vào quá trình giải quyết khiếu nại, tranh chấp.

5. Tổ chức và lãnh đạo đình công theo quy định của Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019

Đình công là hoạt động ngừng việc tạm thời của người lao động nhằm đạt được các yêu cầu trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động, nhưng phải có tổ chức thì mới coi là hợp pháp. Chủ thể duy nhất có quyền tổ chức và lãnh đạo đình công là tổ chức đại diện người lao động có quyền thương lượng tập thể và là một bên trong tranh chấp lao động tập thể. Tổ chức có quyền thương lượng tập thể là có đầy đủ số thành viên theo quy định của pháp luật để tham gia thương lượng tập thể, nếu tại cơ sở có nhiều tổ chức đại diện người lao động thì tổ chức nào nhiều thành viên nhất có quyền tham gia thương lượng tập thể.

6. Tiếp nhận hỗ trợ kỹ thuật của cơ quan, tổ chức đăng ký hoạt động hợp pháp tại Việt Nam nhằm tìm hiểu pháp luật về lao động; về trình tự, thủ tục thành lập tổ chức đại diện người lao động và việc tiến hành các hoạt động đại diện trong quan hệ lao động sau khi được cấp đăng ký

Tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở được tiếp nhận hỗ trợ để tìm hiểu pháp luật về lao động, trình tự thủ tục thành lập tổ chức đại diện người lao động và tiến hành các hoạt động đại diện trong quan hệ lao động nhằm nâng cao trình độ ban lãnh đạo về lĩnh vực lao động, đảm bảo đội ngũ này thực hiện nhiệm vụ một cách chuyên nghiệp nhất, bảo vệ quyền lợi của người lao động tham gia vào tổ chức.

7. Được người sử dụng lao động bố trí nơi làm việc và được cung cấp thông tin, bảo đảm các điều kiện cần thiết cho hoạt động của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở

Tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở hoạt động gắn liền với nơi làm việc của người lao động và sự tồn tại của người sử dụng lao động. Vì vậy, tổ chức đại diện người lao động thực hiện các nhiệm vụ của mình gắn liền với người lao động và người sử dụng lao động, dẫn đến phải được bố trí nơi làm việc, được cung cấp thông tin, bảo đảm các điều kiện cần thiết cho hoạt động của tổ chức bởi người sử dụng lao động. Đây là trách nhiệm của người sử dụng lao động tương đương với quyền của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.

8. Các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật

Các quyền và nghĩa vụ khác của tổ chức đại diện người lao động như thực hiện góp ý cho người sử dụng lao động, tham dự các buổi họp xử lý kỷ luật,… Được quy định chi tiết trong Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019

Như vậy, Bộ luật lao động số 45/2019/QH14 ngày 20/11/2019 quy định chi tiết về các quyền và nghĩa vụ của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở, đảm bảo người lao động và tổ chức đại diện người lao động hoạt động một cách tự do cũng như trách nhiệm nhất.

Luật Hoàng Anh