Tổ chức bộ phận an toàn, vệ sinh lao động như thế nào? (Phần 1)

Người sử dụng lao động có trách nhiệm lựa chọn người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động và tổ chức bộ phận an toàn, vệ sinh lao động để giúp mình thực hiện các trách nhiệm liên quan đến tổ chức, quản lý an toàn, vệ sinh lao động. Tuy nhiên, tùy vào số lượng người lao động tại cơ sở sản xuất, kinh doanh cũng như ngành nghề sản xuất kinh doanh, việc tổ chức bộ phận an toàn, vệ sinh lao động cũng khác nhau.

1. Đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực, ngành nghề khai khoáng, sản xuất than cốc, sản xuất sản phẩm dầu mở tinh chế, sản xuất hóa chất, sản xuất kim loại và các sản phẩm từ kim loại, sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim, thi công công trình xây dựng, đóng và sửa chữa tàu biển, sản xuất, truyền tải phân phối điện

Đây là nhóm ngành sản xuất đòi hỏi tiêu chuẩn an toàn, vệ sinh lao động cao, cũng như số lượng người lao động tham gia sản xuất, kinh doanh nhiều, tương đương với việc phải bố trí nhiều người thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao động cũng như khả năng thực hiện các công việc mang tính chuyên môn cao về an toàn, vệ sinh lao động của những người này. Vì vậy, đối với nhóm các cơ sở sản xuất, kinh doanh hoạt động trong các lĩnh vực trên, người sử dụng lao động phải chú ý bố trí, tổ chức bộ phận an toàn, vệ sinh lao động như sau:

1.1. Đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng dưới 50 người lao động

Theo Điểm a Khoản 1 Điều 36 Nghị định số 39/2016/NĐ-CP ngày 15/05/2016 của Chính phủ:

“a) Cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng dưới 50 người lao động phải bố trí ít nhất 01 người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động theo chế độ bán chuyên trách”

Dựa trên quy định này, đối với các nhóm ngành sản xuất, kinh doanh đòi hỏi tiêu chuẩn an toàn, vệ sinh lao động cao, thì người sử dụng lao động phải chú ý 02 yếu tố khi bố trí, tổ chức bộ phận an toàn, vệ sinh lao động:

a. Số lượng: Ít nhất 01 người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động

Do số lượng người lao động làm việc trong cơ sở sản xuất, kinh doanh trong trường hợp này khá ít (dưới 50 người) nên có thể xác định được quy mô sản xuất, kinh doanh không lớn, hoặc số người lao động mà người sử dụng lao động cần phải quản lý không nhiều, nên chỉ cần 01 người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động thực hiện các công việc hỗ trợ người sử dụng lao động trong tham mưu, quản lý an toàn, vệ sinh lao động tại cơ sở lao động là đủ.

b. Chế độ làm việc: Bán chuyên trách

Chế độ làm việc bán chuyên trách, hay chế độ làm việc không chuyên trách là chế độ làm việc mà người lao động kiêm nhiệm nhiều công việc, nhiệm vụ. Tức là, người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động làm việc trong chế độ bán chuyên trách thì không chỉ thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao động mà còn phải thực hiện công việc theo chức danh, công việc đã thỏa thuận với người sử dụng lao động trước khi trở thành người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động.

Ví dụ: Người lao động vừa là kỹ sư của nhà máy, vừa là người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động.

1.2. Đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 50 đến dưới 300 người lao động

Theo Điểm b Khoản 1 Điều 36 Nghị định số 39/2016/NĐ-CP ngày 15/05/2016 của Chính phủ:

“b) Cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 50 đến dưới 300 người lao động phải bố trí ít nhất 01 người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động theo chế độ chuyên trách”

Như vậy, đối với các nhóm ngành sản xuất, kinh doanh đòi hỏi tiêu chuẩn an toàn, vệ sinh lao động cao, thì người sử dụng lao động phải chú ý 02 yếu tố khi bố trí, tổ chức bộ phận an toàn, vệ sinh lao động:

a. Số lượng: Ít nhất 01 người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động

b. Chế độ làm việc: Chuyên trách

Chế độ làm việc chuyên trách là chế độ mà người lao động chỉ thực hiện duy nhất 01 công việc, chức danh trong quá trình làm việc cho người sử dụng lao động. Ví dụ: Người lao động khi được lựa chọn để thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao động trong bộ phận an toàn, vệ sinh lao động thì chỉ thực hiện các công việc, nhiệm vụ liên quan đến công tác an toàn, vệ sinh lao động, không thực hiện các công tác, nhiệm vụ khác không liên quan đến vị trí người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động nữa.

1.3. Đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 300 đến dưới 1000 người lao động

Theo Điểm c Khoản 1 Điều 36 Nghị định số 39/2016/NĐ-CP ngày 15/05/2016 của Chính phủ:

“c) Cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 300 đến dưới 1000 người lao động, phải bố trí ít nhất 02 người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động theo chế độ chuyên trách”

Khi cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 300 đến dưới 1000 người lao động, thì tức là quy mô sản xuất, kinh doanh tương đối lớn, số người lao động cần quản lý lớn và điều kiện lao động đòi hỏi các tiêu chuẩn phức tạp hơn. Do đó, số lượng và chế độ làm việc của người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động tại các cơ sở này cũng khác so với 02 trường hợp trên.

a. Số lượng: Ít nhất 02 người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động

02 người này sẽ trở thành bộ phận an toàn, vệ sinh lao động và có các trách nhiệm, nhiệm vụ khác nhau theo sự phân công của người sử dụng lao động, nhưng đều phải thực hiện các công việc liên quan đến vấn đề an toàn, vệ sinh lao động và trợ giúp cho người sử dụng lao động về các vấn đề này.

b. Chế độ làm việc: Chuyên trách

1.4. Đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 1000 người lao động trở lên

Theo Điểm d Khoản 1 Điều 36 Nghị định số 39/2016/NĐ-CP ngày 15/05/2016 của Chính phủ:

“d) Cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng sử dụng trên 1.000 người lao động phải thành lập phòng an toàn, vệ sinh lao động hoặc bố trí ít nhất 03 người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động theo chế độ chuyên trách.”

Trong trường hợp này, số lượng người lao động làm việc tại cơ sở sản xuất, cơ sở kinh doanh rất lớn, ngành nghề lao động lại đòi hỏi tiêu chuẩn an toàn, vệ sinh lao động đồng thời người sử dụng lao động không thể tự mình quản lý toàn bộ các vấn đề an toàn, vệ sinh lao động cho tất cả người lao động, cùng với điều kiện lao động chung. Vì thế người sử dụng lao động cần tổ chức một bộ phận an toàn, vệ sinh lao động chuẩn chỉnh với:

a. Số lượng: Tối thiểu 03 người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động

b. Chế độ làm việc: Chuyên trách

Xem thêm: Tổ chức bộ phận an toàn, vệ sinh lao động như thế nào? (Phần 2)

Luật Hoàng Anh