Trách nhiệm của người sử dụng lao động trong điều tra tai nạn lao động, sự cố kỹ thuật gây mất an toàn, vệ sinh lao động như thế nào?

Theo Khoản 1 Điều 35 Luật an toàn vệ sinh lao động số 84/2015/QH13 ngày 25/06/2015, người sử dụng lao động có 02 trách nhiệm sau:

1. Thành lập Đoàn điều tra tai nạn lao động cấp cơ sở

Theo Khoản 1 Điều 35 Luật an toàn vệ sinh lao động số 84/2015/QH13 ngày 25/06/2015, người sử dụng lao động có trách nhiệm thành lập Đoàn điều tra trong 02 trường hợp sau:

- Xảy ra tai nạn lao động làm người lao động thuộc thầm quyền quản lý của người sử dụng lao động bị thương nhẹ

- Tai nạn lao động làm một người lao động thuộc thầm quyền quản lý của người sử dụng lao động bị thương nặng

Như vậy, người sử dụng lao động chỉ có trách nhiệm điều tra, giải quyết đối với các tai nạn làm người lao động bị thương nhẹ, hoặc làm một người lao động bị thương nặng. Đối với các tai nạn khác có yếu tố nghiêm trọng hơn, người sử dụng lao động không có trách nhiệm phải trực tiếp tổ chức điều tra nhằm đảm bảo minh bạch trong quá trình điều tra, đồng thời người sử dụng lao động cũng không có đủ khả năng điều tra các vụ tai nạn lao động nghiêm trọng, phức tạp. Các trách nhiệm tổ chức điều tra trong những trường hợp nghiêm trọng hơn thuộc về các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (cơ quan quản lý về lao động cấp tỉnh, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khác).

Khi thành lập Đoàn điều tra tai nạn lao động, người sử dụng lao động cũng có trách nhiệm phải phải phân công người tham gia Đoàn điều tra tai nạn lao động cấp cơ sở. Trong đó, thành phần tham gia bao gồm:

- Người sử dụng lao động (hoặc người đại diện theo ủy quyền của người sử dụng lao động): Là trưởng đoàn, làm nhiệm vụ chỉ đạo công tác điều tra.

- Các thành viên đại diện ban Chấp hành Công đoàn tại cơ sở (hoặc đại diện tập thể người lao động khi chưa có Công đoàn): Các thành viên này không do người sử dụng lao động lựa chọn mà do Ban Chấp hành Công đoàn cơ sở lựa chọn và tham gia nhằm đảm bảo tính khách quan trong hoạt động điều tra cũng như quyền lợi của người lao động, vì tai nạn lao động có thể xuất phát từ sự thiếu trách nhiệm của người sử dụng lao động.

- Người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động: Là những người thực hiện nhiệm vụ chuyên trách về an toàn, vệ sinh lao động tại cơ sở do người sử dụng lao động lựa chọn và phân công vào vị trí. Những người này có trách nhiệm tham mưu, giúp đỡ người sử dụng lao động trong hoạt động xây dựng quy định an toàn, vệ sinh lao động cũng như hỗ trợ giám sát an toàn, vệ sinh lao động tại cơ sở. Do đó, người sử dụng lao động cũng phải đưa người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động vào tham gia Đoàn điều tra tai nạn lao động tại cơ sở

- Người làm công tác y tế: Tương tự như người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động, người làm công tác y tế cũng có trách nhiệm tham mưu, giúp đỡ người sử dụng trong việc tổ chức khám sức khỏe, giám sát sức khỏe người lao động. Khi người lao động gặp tai nạn lao động, tức là sức khỏe của người lao động không được đảm bảo, do đó người làm công tác y tế cũng phải tham gia vào Đoàn điều tra.

- Thành viên khác: Các thành viên khác là các thành viên mà người sử dụng lao động lựa chọn, hoặc do cơ quan, tổ chức có liên quan cử tham gia để hỗ trợ hoạt động điều tra.

2. Lập biên bản ghi nhận sự việc và báo cáo Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi xảy ra tai nạn

Cũng theo Khoản 1 Điều 35 Luật an toàn vệ sinh lao động số 84/2015/QH13 ngày 25/06/2015, trường hợp tai nạn lao động có người chết hoặc tai nạn lao động dẫn đến ít nhất 02 người bị thương nặng thì người sử dụng lao động không được phép tự mình thành lập Đoàn điều tra. Thay vào đó, người sử dụng lao động phải lập biên bản vụ việc, có chữ ký của những người chứng kiến và báo cáo lên Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi xảy ra vụ tai nạn để cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tham gia điều tra, xử lý.

3. Hợp tác với Đoàn điều tra tai nạn lao động các cấp

Theo Khoản 5 Điều 35 Luật an toàn, vệ sinh lao động số 84/2015/QH13 ngày 25/06/2015, người sử dụng có trách nhiệm hợp tác với các Đoàn điều tra tai nạn lao động (cấp cơ sở, cấp tỉnh, cấp trung ương) như sau:

- Cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu cho có liên quan: Các thông tin về người lao động, điều kiện lao động, các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại, diễn biến tai nạn lao động, những người có mặt tại hiện trường tai nạn,…

- Không được từ chối hoặc cản trở quá trình điều tra: Người sử dụng lao động bắt buộc phải để Đoàn điều tra tai nạn lao động vào khu vực hiện trường lao động, nơi làm việc của người lao động, đồng thời không được phá hủy, làm xáo trộn hiện trường, cũng như không được dùng quyền lực của mình khiến người lao động phải thay đổi lời khai,…

Luật Hoàng Anh