1. Trách nhiệm của người sử dụng lao động

Người sử dụng lao động làm việc trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao, theo Khoản 1 Điều 5 Thông tư số 03/2017/TT-BVHTTDL ngày 15/08/2017 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, có trách nhiệm xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện nội quy, quy trình đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động.

Trên thực tế, đối với bất kỳ ngành nghề nào, người sử dụng lao động cũng có trách nhiệm phải xây dựng và ban hành nội quy lao động, trong đó có nội dung về an toàn, vệ sinh lao động, cũng như xây dựng, ban hành các quy định về an toàn, vệ sinh lao động cho người lao động làm việc cho mình tại cơ sở lao động. Tuy nhiên, đối với trường hợp người lao động là người làm việc trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao, địa điểm và thời gian làm việc không cố định do tính chất đặc thù của công việc, các quy định về an toàn, vệ sinh lao động mà người sử dụng lao động xây dựng không nhắm tới phạm vi nơi làm việc cố định mà đối với người lao động tại nhiều nơi làm việc khác nhau. Người sử dụng lao động phải có trách nhiệm đảm bảo việc xây dựng, ban hành, tổ chức thực hiện các quy định này phù hợp với tính chất công việc của người lao động (về thời giờ, về mức lương, về các yếu tố khách quan khác).

2. Trách nhiệm của người lao động làm việc trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao

Theo Khoản 2 Điều 5 Thông tư số 03/2017/TT-BVHTTDL ngày 15/08/2017 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, người lao động làm việc trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao có 02 trách nhiệm:

- Chấp hành nội quy, quy trình về an toàn, vệ sinh lao động mà người sử dụng lao động đã xây dựng và ban hành: Đây là trách nhiệm mà bất kỳ người lao động nào cũng phải thực hiện khi người sử dụng lao động ban hành quy định về an toàn, vệ sinh lao động (thông qua nội quy lao động hoặc quy định khác), không riêng đối với người lao động làm việc trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao.

- Kiến nghị người sử dụng lao động sửa đổi, bổ sung nội quy, quy trình cho phù hợp với công việc của người lao động: Do tính chất đặc thù của công việc trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao, người sử dụng lao động có thể chưa lường trước được các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện quy định, quy trình an toàn, vệ sinh lao động mà mình xây dựng. Mà người lao động là chủ thể chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi các nội quy, quy trình về an toàn, vệ sinh lao động của người sử dụng lao động xây dựng và ban hành, nên cũng là chủ thể có khả năng nhận thấy các bất cập trong các quy định này. Tuy nhiên người lao động không được tự ý không thực hiện, chống đối lại nội quy, quy trình về an toàn, vệ sinh lao động mà người sử dụng lao động xây dựng, thay vào đó, người lao động có quyền, cũng như có trách nhiệm phải kiến nghị người sử dụng lao động sửa đổi, bổ sung nội quy, quy trình để phù hợp hơn với tính chất công việc của mình.

3. Nội dung xây dựng nội quy, quy trình đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động cho người lao động trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao

Dựa trên Khoản 3 Điều 5 Thông tư số 03/2017/TT-BVHTTDL ngày 15/08/2017 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, có 05 nội dung cơ bản của nội quy, quy trình an toàn, vệ sinh lao động mà khi xây dựng các quy định này người sử dụng lao động bắt buộc phải nêu:

a. Yêu cầu về thời gian, thời giờ, địa điểm tập luyện, thi đấu, biểu diễn, sáng tạo

Thời gian, thời giờ, địa điểm tập luyện, thi đấu, biểu diễn, sáng tạo của người lao động không được pháp luật về lao động giới hạn, người sử dụng lao động căn cứ vào tình hình thực tế, môi trường lao động, tính chất công việc để bố trí, sắp xếp các vấn đề này cho người lao động, đảm bảo sức khỏe, thời giờ nghỉ ngơi cho người lao động.

b. Nguyên tắc an toàn trong tập luyện, thi đấu, biểu diễn, sáng tạo

Với mỗi ngành nghề, đặc biệt với các công việc trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao, thì đều có các nguyên tắc đảm bảo an toàn khi làm việc khác nhau để phù hợp với công việc mà người lao động thực hiện. Tuy nhiên, đối với các công việc trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao, các tiêu chuẩn an toàn trong tập luyện, thi đấu, biểu diễn phải được quy định nghiêm ngặt vì nếu không đảm bảo thì người lao động có khả năng gặp tai nạn lao động cao, dẫn đến chấn thương hoặc mắc bệnh nghề nghiệp khiến người lao động không thể tiếp tục thực hiện công việc.

c. Nguyên tắc an toàn trong sử dụng đạo cụ, thiết bị tập luyện, thi đấu, biểu diễn, sáng tạo

Tương tự như trường hợp trên, công việc nghệ thuật, thể dục, thể thao có thể đòi hỏi người lao động phảu sử dụng đạo cụ, thiết bị tập luyện, thi đấu, biểu diễn, sáng tạo. Người lao động phải được hướng dẫn sử dụng cũng như được khuyến cáo nguyên tắc an toàn khi sử dụng các đạo cụ, thiết bị này nhằm đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động. Do đó người sử dụng lao động phải xây dựng nguyên tắc sử dụng lao đạo cụ, thiết bị an toàn.

d. Nguyên tắc kiểm soát yếu tố nguy hại, nguy hiểm; xử lý sự cố và ứng cứu khẩn cấp

Đây là nguyên tắc dự trù mà người sử dụng lao động phải xây dựng cho mục đích tập huấn, hướng dẫn người lao động phòng trường hợp xảy ra tai nạn lao động, sự cố kỹ thuật,… để người lao động có thể tự mình xử lý một phần hoặc ứng cứu kịp thời cho người lao động khác nhằm giảm thiểu các hậu quả mà tai nạn lao động, các yếu tố nguy hại, nguy hiểm, sự cố gây ra.

đ. Trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan

Khi người lao động làm việc trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao, ngoài người sử dụng lao động, người lao động còn có liên hệ với các đơn vị tổ chức sự kiện, giải đấu, giải thưởng, triển lãm,… Tại đây nơi mà các đơn vị, tổ chức, cá nhân này bố trí và thỏa thuận với người sử dụng lao động, người lao động thực hiện công việc của mình. Vì thế khi xảy ra các sự cố, tai nạn lao động, không đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động, các tổ chức, cá nhân có liên quan này cũng phải có trách nhiệm. Nhưng để xây dựng các trách nhiệm rõ ràng thì phải có quy định cụ thể. Vì vậy, người sử dụng lao động phải quy định về nội dung này trong nội quy, quy trình an toàn, vệ sinh lao động của mình.

Xem thêm: Các yếu tố đặc thù liên quan đến đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động đối với người lao động làm việc trong lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao như thế nào?

Luật Hoàng Anh