Cơ quan quản lý thuế có những nhiệm vụ gì?

Nhằm mục đích thực hiện tốt công tác quản lý thuế, đảm bảo việc thu thuế, nộp thuế diễn ra đúng trình tự, đạt hiệu quả cao, bên cạnh việc quy định nghĩa vụ cho người nộp thuế, Nhà nước còn giao cho các cơ quan quản lý thuế những nhiệm vụ cần thực hiện. Nhiệm vụ của cơ quan quản lý thuế được quy định tại Điều 18 Luật Quản lý thuế năm 2019, theo đó có 11 nhiệm vụ như sau:

1. Tổ chức thực hiện quản lý thu thuế và các khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật về thuế và quy định khác của pháp luật có liên quan. Đây là nhiệm vụ quan trọng chủ chốt của các cơ quan quản lý thuế trong việc đảm bảo nguồn thu ngân sách cho Nhà nước.

2. Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn pháp luật về thuế; công khai các thủ tục về thuế tại trụ sở, trang thông tin điện tử của cơ quan quản lý thuế và trên các phương tiện thông tin đại chúng. Công tác này giúp cho các chủ thể nộp thuế chủ động nắm bắt được các thông tin nộp thuế của mình cũng như thời gian và trình tự thủ tục thực hiện nghĩa vụ nộp thuế. Việc phổ biến pháp luật thuế nhằm nâng cao hiểu biết về pháp luật từ đó nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của người nộp thuế.

3. Giải thích, cung cấp thông tin liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế cho người nộp thuế; cơ quan thuế có trách nhiệm công khai mức thuế phải nộp của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trên địa bàn xã, phường, thị trấn. Nhiệm vụ công khai các mức nộp vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo tính công bằng cho các chủ thể nộp thuế, càng đảm bảo tính công khai minh bạch mà pháp luật thuế đề ra.

4. Bảo mật thông tin của người nộp thuế, trừ các thông tin cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền hoặc thông tin được công bố công khai theo quy định của pháp luật. Mỗi chủ thể nộp thuế có mã số thuế khác nhau, mức đóng thuế và thuế suất phải chịu khác nhau. Càng quan trọng hơn nữa là thông tin nội bộ của tổ chức hay các thông tin cá nhân của người nộp thuế nếu vì việc nộp thuế mà thông tin bị rò rỉ thì sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng khác.

5. Thực hiện việc miễn thuế; giảm thuế; xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt; miễn tiền chậm nộp, tiền phạt; không tính tiền chậm nộp; gia hạn nộp thuế; nộp dần tiền thuế nợ; khoanh tiền thuế nợ, không thu thuế; xử lý tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt nộp thừa; hoàn thuế theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

6. Xác nhận việc thực hiện nghĩa vụ thuế của người nộp thuế khi có đề nghị theo quy định của pháp luật. Cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc xác định nghĩa vụ nộp thuế của mình đã được thực hiện hay chưa, cũng như cơ quan cấp trên cần xác nhận việc thực hiện nghĩa vụ của người nộp thuế để quản lý hoặc phục vụ cho công tác điều tra,... Do đó, Nhà nước đưa vào quy định trách nhiệm của cơ quan thuế trong việc xác nhận việc thực hiện nghĩa vụ thuế của người nộp thuế khi có đề nghị theo quy định của pháp luật. 

7. Giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến việc thực hiện pháp luật về thuế theo thẩm quyền. Trong nhiều trường hợp, do sai sót hoặc do sự tắc trách của cơ quan quản lý thuế dẫn đến việc ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích của người nộp thuế, người nộp thuế có khiếu nại, tố cáo thì các cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm giải quyết khiếu nại. Ví dụ: cơ quan thuế lợi dụng quyền hạn của mình gây phiền hà, sách nhiễu cho người nộp thuế. Đây là hành vi bị cấm trong quản lý thuế được quy định tại Điều 6 Luật Quản lý thuế năm 2019. Trong trường hợp này người nộp thuế có quyền tố cáo và cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm giải quyết cho người dân.

8. Giao biên bản, kết luận, quyết định xử lý về thuế sau kiểm tra thuế, thanh tra thuế cho người nộp thuế và giải thích khi có yêu cầu. Khi người nộp thuế không hiểu tại sao họ bị xử lý về thuế và yêu cầu giải thích thì cơ quan quản lý thuế phải gửi biên bản và quyết định xử lý cho họ, thêm vào đó là giải thích cụ thể tránh việc hiểu nhầm và mâu thuẫn giữa người nộp thuế và cơ quan quản lý thuế.

9. Bồi thường thiệt hại cho người nộp thuế theo quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước. Việc thực thi pháp luật thuế trên thực tế có nhiều trường hợp xảy ra sai sót từ phía cán bộ, cơ quan quản lý thuế khiến người nộp thuế phải chịu thiệt hại. Trong các tình huống đó, cơ quan quản lý thuế và cán bộ để xảy ra thiệt hại có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người nộp thuế. Ví dụ, quyết định ấn định thuế không đúng hay xử lý và ra quyết định xử phạt hành chính sai quy dịnh của pháp luật thuế.

10. Giám định để xác định số tiền thuế phải nộp của người nộp thuế theo trưng cầu, yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Người nộp thuế có quyền tự xác định số tiền thuế phải nộp hoặc cơ quan quản lý thuế sẽ xác định giúp. Tuy nhiên có những loại hàng hóa phải qua giám định thì mới xác định được số thuế phải nộp. Ví dụ: Theo quy định tại Điều 20 Thông tư số 39/2018/TT-BTC ngày  20/4/2018 thì hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu phải lấy mẫu để trưng cầu giám định.

11. Xây dựng, tổ chức hệ thống thông tin điện tử và ứng dụng công nghệ thông tin để thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế. Thời đại công nghiệp 4.0 đòi hỏi cơ quan quản lý thuế cũng phải nhanh nhạy trong việc áp dụng công nghệ số vào quá trình làm việc để tiết kiệm thời gian cũng như nâng cao hiệu quả quản lý thuế điện tử nói riêng, quản lý thuế nói chung.

Thực hiện tốt những nhiệm vụ được giao là hoàn thành trọng trách mà Nhà nước đã tin tưởng giao phó trong việc quản lý thuế đối với cơ quan quản lý thuế.

Luật Hoàng Anh