Nguyên tắc thu tiền, tài sản từ bên thứ ba đang giữ tài sản của người nộp thuế?

Nhằm xử lý các trường hợp người nộp thuế không tuân thủ pháp luật về thuế, đồng thời nâng cao chất lượng quản lý thuế, Nhà nước áp dụng cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế. Một trong các biện pháp cưỡng chế được liệt kê tại Điều 125 Luật Quản lý thuế năm 2019 là biện pháp thu tiền, tài sản từ bên thứ ba đang giữ tài sản của người nộp thuế bị cưỡng chế. Vậy có nguyên tắc nào đặt ra khi thu tiền hay không? Trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết sau đây.

1. Nguyên tắc thu tiền, tài sản từ bên thứ ba đang giữ tài sản của người nộp thuế bị cưỡng chế

Nguyên tắc thu tiền, tài sản khác được quy định tại Khoản 2 Điều 134 Luật Quản lý thuế năm 2019, hướng dẫn cụ thể tại Khoản 4 Điều 36 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 như sau:

- Bên thứ ba có khoản nợ đến hạn phải trả cho người nộp thuế bị cưỡng chế hoặc giữ tiền, tài sản khác của người nộp thuế bị cưỡng chế thì có trách nhiệm nộp tiền thuế nợ thay cho người nộp thuế.

- Trường hợp tiền, tài sản khác của người nộp thuế bị cưỡng chế do bên thứ ba đang nắm giữ là đối tượng của các giao dịch bảo đảm hoặc thuộc trường hợp giải quyết phá sản thì việc thu tiền, tài sản khác từ bên thứ ba được thực hiện theo quy định của pháp luật.

- Số tiền bên thứ ba nộp vào ngân sách Nhà nước thay cho người nộp thuế bị cưỡng chế được xác định là số tiền đã thanh toán cho người nộp thuế bị cưỡng chế. Căn cứ vào chứng từ thu tiền, tài sản khác của bên thứ ba, cơ quan có thẩm quyền thực hiện cưỡng chế thông báo cho người nộp thuế bị cưỡng chế và các cơ quan liên quan được biết.

2. Trách nhiệm của bên thứ ba đang có khoản nợ, đang giữ tiền, tài sản khác của người nộp thuế bị cưỡng chế

Căn cứ vào Khoản 5 Điều 36 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020, bên thứ ba đang có khoản nợ, đang giữ tiền, tài sản khác của người nộp thuế bị cưỡng chế có trách nhiệm:

- Cung cấp cho cơ quan quản lý thuế thông tin về khoản nợ hoặc khoản tiền, tài sản khác đang nắm giữ của đối tượng thuộc diện cưỡng chế. Bên thứ ba có trách nhiệm cung cấp rõ những thứ sau: 

+ Số tiền, số lượng tài sản đang nắm giữ của người nộp thuế bị cưỡng chế

+ Thời hạn thanh toán nợ.

+ Loại tài sản và tình trạng tài sản.

- Khi nhận được văn bản yêu cầu xác minh thông tin của cơ quan quản lý thuế thì bên thứ ba không được chuyển trả tiền, kể cả khoản nợ phải thanh toán cho người nộp thuế hay tài sản khác cho người nộp thuế bị cưỡng chế cho đến khi thực hiện nộp tiền vào ngân sách Nhà nước, hoặc chuyển giao tài sản cho cơ quan quản lý thuế để làm thủ tục bán đấu giá tài sản.

- Trong trường hợp không thực hiện được yêu cầu của cơ quan quản lý thuế thì bên thứ ba phải có văn bản giải trình với cơ quan quản lý thuế.

Gửi văn bản giải trình trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được văn bản yêu cầu của cơ quan quản lý thuế.

- Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được quyết định cưỡng chế, bên thứ ba đang giữ tiền, tài sản của người nộp thuế bị cưỡng chế phải thực hiện nộp thay số tiền thuế bị cưỡng chế.

Trường hợp bên thứ ba đang có khoản nợ phải trả người nộp thuế bị cưỡng chế thì thực hiện nộp thay cho người nộp thuế ngay trong ngày khoản nợ đến hạn thanh toán.

Trường hợp bên thứ ba không thực hiện nộp thay cho người nộp thuế bị cưỡng chế đúng thời hạn thì bị áp dụng các biện pháp cưỡng chế theo quy định tại khoản 1 Điều 125 Luật Quản lý thuế năm 2019.

3. Xử lý khi có biện pháp hiệu quả hơn

Khi đang áp dụng biện pháp cưỡng chế thu tiền, tài sản khác của người nộp thuế bị cưỡng chế do cơ quan, tổ chức, cá nhân khác đang giữ mà có thông tin, điều kiện thực hiện một biện pháp đã áp dụng trước hoặc biện pháp khác có hiệu quả hơn thì theo Khoản 7 Điều 36 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020, cơ quan quản lý thuế đồng thời áp dụng biện pháp cưỡng chế trước hoặc biện pháp cưỡng chế tiếp theo để thu tiền thuế nợ vào ngân sách nhà nước.

Quy định về trách nhiệm của bên thứ ba đang có khoản nợ, đang giữ tiền, tài sản khác của người nộp thuế bị cưỡng chế cũng như nguyên tắc thu tiền, tài sản giúp nâng cao hiệu quả thực hiện biện pháp cưỡng chế hành chính.

Luật Hoàng Anh