Nên thành lập công ty, doanh nghiệp hay hộ kinh doanh cá thể?

Khi bắt đầu lên kế hoạch kinh doanh thì việc lựa chọn loại hình kinh doanh đóng vai trò rất quan trọng, ảnh hưởng đến suốt quá trình hoạt động kinh doanh. Có 2 loại hình kinh doanh chủ yếu là hộ kinh doanh cá thể và công ty.

Vậy hai loại hình kinh doanh này có gì khác nhau? Và nên thành lập hộ kinh doanh hay công ty? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Định nghĩa về hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp 

Hộ kinh doanh cá thể là gì?

Căn cứ theo Điều 79 Nghi định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh. 

Doanh nghiệp là gì?

Căn cứ theo Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh.

Hiện nay, có các loại hình doanh nghiệp phổ biến như sau:

+ Doanh nghiệp tư nhân (DNTN).

+ Công ty TNHH 1 thành viên.

+ Công ty TNHH 2 thành viên trở lên.

+ Công ty cổ phần.

+ Công ty hợp danh.

So sánh sự khác nhau giữa hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp 

Dưới đây là bảng so sánh sự khác nhau giữa hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp, công ty: 

Từ bảng trên, ta có thể rút ra những ưu nhược điểm của hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp, công ty như sau: 

Ưu, nhược điểm của hộ kinh doanh cá thể 

Ưu điểm của hộ kinh doanh

– Thứ nhất, thủ tục thành lập hộ kinh doanh khá đơn giản và dễ dàng, cụ thể như sau:

Hồ sơ chuẩn bị bao gồm:

+ Bản sao công chứng bản chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/hộ chiếu, sổ hộ khẩu, chứng chỉ hành nghề (Nếu có)

+ Bản sao giấy tờ nhà đất(Hợp đồng thuê nhà nếu không phải địa chỉ của anh/chị)

+ Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh theo mẫu của UBND quận/huyện nơi đăng ký.

Bên cạnh đó, với cách thức nộp hồ sơ trực tiếp tại Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc Uỷ ban nhân dân cấp quận/huyện nơi đăng ký.

– Thứ hai, đối với vấn đề quản lý: Chính vì đặc điểm số lượng dưới 10 lao động, đa phần là những người có mối quan hệ thân thiết gắn bó với nhau nên sẽ dễ dàng trong việc quản lý, điều hành hoạt động sản xuất của hộ kinh doanh.

– Thứ ba: Số vốn để thành lập một hộ kinh doanh không quá lớn nên sẽ hạn chế được rủi ro và phù hợp với nhiều người có nhu cầu kinh doanh nhỏ lẻ.

– Thứ tư: Hộ kinh doanh cá thể sẽ đóng mức thuế khoán cố định vào hàng tháng do cơ quan thuế ấn định và lệ phí môn bài tùy theo doanh thu của từng năm mà sẽ không phát sinh bất kỳ chi phí khác.

– Thứ năm, một số thủ tục khác như đặt tên cho hộ kinh doanh, thay đổi ngành nghề kinh doanh hay giải thể hộ kinh doanh cũng đơn giản hơn so với công ty.

Nhược điểm của hộ kinh doanh

– Hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình, do đó mỗi một người chỉ được phép thành lập một hộ kinh doanh duy nhất, muốn thành lập hay muốn tham gia góp vốn hay thành lập công ty khi có nhu cầu thì phải giải thể hộ kinh doanh đang có.

– Do quy mô nhỏ nên sẽ gặp nhiều khó khăn trong quá trình huy động vốn từ bên ngoài hoặc trong việc mở rộng hoạt động kinh doanh.

– Hộ kinh doanh không được xuất hoá đơn giá trị gia tăng nên nhiều khi sẽ hạn chế nguồn khách hàng.

Ưu, nhược điểm của công ty, doanh nghiệp 

Ưu điểm của công ty, doanh nghiệp 

– Nhìn chung, ngoài công ty hợp danh các thành viên công ty phải chịu trách nhiệm vô hạn thì các loại hình công ty còn lại, chủ sở hữu chỉ phải chịu trách nhiệm hữu hạn bằng tài sản của công ty chứ không phải bằng toàn bộ tài sản của mình nên vẫn có khả năng tham gia góp vốn hoặc thành lập doanh nghiệp khác.

– Công ty có được quy định về việc xuất hoá đơn giá trị gia tăng nên dễ mở rộng nguồn khách hàng.

– Với tư cách công ty sẽ dễ dàng hơn trong việc huy động vốn, đặc biệt là đối với công ty cổ phần còn có quyền phát hành cổ phiếu để huy động vốn.

– Công ty hoạt động với quy mô rộng nên khi có nhu cầu về số đông thành viên cũng sẽ dễ hơn so với hộ kinh doanh là sự giới hạn ít hơn 10 người.

– Một người nếu có khả năng và có nhu cầu thì có thể thành lập nhiều công ty với đa dạng các ngành nghề khác nhau.

Nhược điểm của công ty, doanh nghiệp 

– Thủ tục thành lập công ty phức tạp hơn, nộp hồ sơ đăng ký thành lập công ty tại Phòng Đăng ký kinh doanh Sở Kế hoạch và đầu tư.

– Cơ chế giám sát, quản lý công ty sẽ gặp ít nhiều khó khăn do quy mô lớn và phức tạp hơn hộ kinh doanh.

– Thủ tục giải thể công ty cũng sẽ phức tạp hơn so với hộ kinh doanh.

Vậy nên thành lập doanh nghiệp, công ty hay hộ kinh doanh cá thể? 

Hộ kinh doanh cá thể và công ty đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng; do đó, việc lựa chọn nên thành lập công ty hay hộ kinh doanh cần có sự cân nhắc tùy thuộc vào quy mô, khả năng tài chính.

• Nếu có kế hoạch kinh doanh với quy mô lớn, có khả năng mở rộng sản xuất trong tương lai, nguồn vốn lớn và ổn định, đội ngũ nhân viên lớn thì có thể lựa chọn loại hình công ty, doanh nghiệp.

• Trường hợp có kế hoạch kinh doanh với quy mô nhỏ lẻ, hạn chế về vốn, nhân công ít và không yêu cầu cao trong quản lý thì nên chọn loại hình hộ kinh doanh cá thể.