Cách làm di chúc thừa kế đất đai cho con?

Để có thể để lại tài sản cho con cái hoặc bất kỳ ai sau khi chết thì việc lập di chúc thừa kế là điều rất quan trọng. Đặc biệt đối với loại tài sản là đất đai thì việc lập di chúc càng đảm bảo tài sản để lại được sử dụng đúng người đúng mục đích. Bài viết này, Luật Hoàng Anh sẽ trình bày về cách thức, thủ tục, trình tự làm di chúc thừa kế đất đai cho con theo quy định của pháp luật. GỌI NGAY tới số điện thoại 0908308123 để được Luật sư tư vấn pháp luật MIỄN PHÍ và cung cấp dịch vụ lập di chúc theo yêu cầu hoặc tìm hiểu các thông tin pháp lý cần thiết thông qua bài viết dưới đây.

Cơ sở pháp lý

- Bộ luật dân sự 2015

- Luật đất đai 2013

- Luật công chứng 2014

-  Nghị định 29/2015/NĐ-CP ngày 15/03/2015 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật công chứng

- Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đất đai.

Di chúc thừa kế đất đai

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.

Thừa kế đất đai hay thừa kế quyền sử dụng đất là việc chuyển quyền sử dụng đất của người chết sang cho người thừa kế.

Di chúc thừa kế đất đai là văn bản thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển quyền sử dụng đất của mình sang cho người khác sau khi chết đi.

Điều kiện và quyền lập di chúc

Căn cứ theo Điều 625 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định như sau:

Điều 625. Người lập di chúc

1. Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật này có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.

2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

Theo đó, người thành niên phải minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép; nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật. Đối với người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

Ngoài ra, người lập di chúc có quyền sau đây: chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế; phân định phần di sản cho từng người thừa kế; dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng; giao nghĩa vụ cho người thừa kế; chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Do đó, nếu muốn lập di chúc thừa kế cho con thì người để lại di sản (cha mẹ) phải đáp ứng được các điều kiện nêu trên.

Điều kiện đối với người nhận thừa kế đất đai (con cái)

Để con cái có thể nhận được di sản của bố mẹ để lại sau khi chết thì phải đáp ứng những điều kiện nhất định theo quy định của pháp luật. Theo đó, những người sau đây không được quyền hưởng di sản:

- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;

- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Tuy nhiên, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc thì những người nêu trên vẫn được hưởng di sản.

Trình tự thủ tục lập di chúc thừa kế đất cho con

Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng.

*Đối với di chúc miệng

Theo quy định của pháp luật hiện nay thì trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng. Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.

Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Như vậy, khi muốn để lại đất đai cho con thì việc lập di chúc bằng miệng khó có thể đảm bảo được ý chí của người để lại di sản. Đồng thời, không thể xác định được thời điểm mở thừa kế vì đó là khi người để lại di sản là bố mẹ mất. Vì vậy, bố mẹ còn sống lâu dài muốn lập di chúc để lại đất đai cho con thì nên cân nhắc hình thức di chúc miệng để tránh mất thời gian lập lại, chứng minh,....

*Đối với lập di chúc bằng văn bản

Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng

Người lập di chúc phải tự viết, ký vào bản di chúc. Trong quá trình viết, ký di chúc, người lập di chúc phải hoàn toàn minh mẫn, sáng suốt theo ý chí của bản thân và nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội, hình thức không trái quy định pháp luật, nội dung di chúc ghi rõ để thừa kế cho những ai, phần của mỗi người như thế nào.

Di chúc bằng văn bản có người làm chứng

Người lập di chúc phải tự viết hoặc đánh máy bản di chúc hoặc nhờ người khác viết, đánh máy và phải có ít nhất 02 người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào di chúc trước mặt những người làm chứng. Người làm chứng phải xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.

Tuy nhiên, pháp luật quy định rõ, người làm chứng cho việc lập di chúc phải không thuộc một trong những đối tượng sau đây:

– Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc;

– Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan đến nội dung di chúc;

– Người chưa thành niên;

– Người mất năng lực hành vi dân sự;

– Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.

Di chúc bằng văn bản có công chứng,chứng thực.

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ công chứng

Hồ sơ để công chứng di chúc gồm có:

- Phiếu yêu cầu công chứng

- Dự thảo di chúc

- Giấy tờ tùy thân như: Căn cước công dân; Hộ chiếu; Sổ hộ khẩu; Xác nhận tình trạng hôn nhân

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Bước 2: Nộp hồ sơ

*Thẩm quyền công chứng, chứng thực

– Cơ quan có thẩm quyền công chứng: Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng nơi có đất để thực hiện.;

– Cơ quan có thẩm quyền chứng thực: Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã.

*Trình tự công chứng, chứng thực

- Công chứng viên hoặc công chức tư pháp xã tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ của người lập di chúc và ghi chép lại nội dung di chúc

- Công chứng viên hoặc công chức tư pháp xã giải thích quyền, nghĩa vụ, xác nhận bản di chúc đã được ghi chép đúng với ý chí của người để lại di chúc, người này sẽ được hướng dẫn ký hoặc điểm chỉ vào văn bản.

- Trong trường hợp người lập di chúc không đọc hoặc không nghe được bản di chúc;không ký hoặc không điểm chỉ được vào bản di chúc thì phải có người làm chứng. Người làm chứng phải ký xác nhận trước mặt Công chứng viên hoặc công chức tư pháp xã.

- Công chứng viên hoặc hoặc công chức tư pháp xã phải ký xác nhận làm chứng và trả lại bản gốc văn bản cho người lập di chúc.

- Việc bàn giao di chúc phải được lập thành văn bản, có chữ ký của người giao, người nhận và trước sự có mặt của ít nhất 02 người làm chứng. Nếu người lập di chúc yêu cầu đơn vị công chứng, chứng thực lưu giữ thì sau khi người lập di chúc chết các đơn vị này sẽ giao lại di chúc cho người thừa kế hoặc người có thẩm quyền công bố di chúc.

Bước 3. Nộp lệ phí, phí công chứng, chứng thực

- Lệ phí công chứng, chứng thực là 50.000 đồng/di chúc (Quyết định 1024/QĐ-BTP và Thông tư 257/2016/TT-BTC)

- Phí nhận lưu giữ di chúc là 100.000 đồng/di chúc (Thông tư 257/2016/TT-BTC)

Như vậy, thông qua bài viết trên, Luật Hoàng Anh đã trình bày các quy định để giải thích về dịch vụ bưu chính. Trường hợp có thắc mắc, hãy LIÊN HỆ NGAY với Công ty Luật Hoàng Anh qua số điện thoại 0908308123 để được tư vấn miễn phí trực tiếp và cung cấp dịch vụ bởi những Luật sư UY TÍN - CHẤT LƯỢNG.