Như thế nào là thừa kế không phụ thuộc vào di chúc?

Thứ ba, 31/01/2023, 17:00:03 (GMT+7)

Người Việt Nam ta quan niệm rằng người chết đi không thể mang theo bất kỳ tài sản nào khi còn sống. Vì vậy, pháp luật đã có những quy định để số tài sản đó được phân chia một cách hợp lý nhất và thuận theo ý muốn của chủ tài sản khi còn sống. Đây cũng là

Người Việt Nam ta quan niệm rằng người chết đi không thể mang theo bất kỳ tài sản nào khi còn sống. Vì vậy, pháp luật đã có những quy định để số tài sản đó được phân chia một cách hợp lý nhất và thuận theo ý muốn của chủ tài sản khi còn sống. Đây cũng là cách mà di chúc ra đời. Hiện nay, các quy định về di chúc đã được đề ra rất rõ tại Bộ luật dân sự số 91/2015/QH13 ngày 24 tháng 11 năm 2015 (sau đây được gọi tắt là Bộ luật dân sự năm 2015.

Di chúc là gì?

Theo Điều 624 Bộ luật dân sự năm 2015 thì khái niệm di chúc được quy định như sau:

“Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”

Có thể thấy di chúc được coi là một phương tiện để phản ánh ý chí của chủ tài sản trong việc định đoạt tài sản của họ cho người khác hưởng sau khi người lập di chúc chết. Mục đích của việc lập di chúc này là chuyển tài sản là di sản của mình cho người khác sở hữu một cách hợp pháp. 

Người thừa kế là gì?

Điều 613 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. 

Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Người thừa kế theo pháp luật gồm:

Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

  • Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

  • Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

  • Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Đối tượng thừa kế không phụ thuộc vào di chúc

Trước hết, đối tượng thừa kế không phụ thuộc vào di chúc phải là người thừa kế theo pháp luật. Cụ thể hơn, những người được nêu dưới đây vẫn sẽ được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

  • Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

  • Con thành niên mà không có khả năng lao động.

Tuy nhiên, nếu thuộc một trong các đối tượng sau thì những người này vẫn sẽ không được thừa kế:

  •  Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;

  • Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

  • Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

  • Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Ngoài ra, hiện nay pháp luật thừa kế của Việt Nam còn đưa thêm các quy định về từ chối di sản thừa kế. Theo đó, những người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản dù là theo di chúc hay không theo di chúc nếu không phải là từ chối để trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản.

Dịch vụ pháp lý

Để nhận tin tức và quà tặng từ Luật Hoàng Anh

Đăng ký email

Số điện thoại nhận tin

© Bản quyền thuộc về -Luật Hoàng Anh- Mọi sự sao chép phải được sự chấp thuận của Luật Hoàng Anh bằng văn bản.
Lên đầu trang zalo.png messenger.png 0908 308 123
Tư  vn  min  phí  ngay Chat  vi  lut  sư