Trong những năm qua, môi trường đã và đang là vấn đề được Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đặc biệt quan tâm. Song song với quá trình phát triển của nền kinh tế công nghiệp thì môi trường cũng đang ngày càng bị đe dọa nghiêm trọng do hoạt động sinh hoạt và kinh doanh sản xuất của con người. Theo thống kế, có hàng nghìn tấn chất thải ra đại dương mỗi ngày và dẫn đến nguy cơ ô nhiễm môi trường trầm trọng. Nhận thấy được tính cấp thiết của vấn đề này, Nhà nước và Chính phủ đã đặt ra những vấn đề về kiểm soát chất thải, đánh giá môi trường để sớm đưa ra được các phương án xử lý chất thải.

Tiếp nối phần 2, trong phạm vi bài viết này, Luật Hoàng Anh sẽ làm rõ các nội dung tiếp theo về chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14 ngày 17 tháng 11 năm 2020 (sau đây được gọi là Luật Bảo vệ môi trường năm 2020).

Trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường

Khoản 5 Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định:

“5. Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn phương pháp định giá dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt; quy định định mức kinh tế, kỹ thuật về thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt; hướng dẫn kỹ thuật về phân loại chất thải rắn sinh hoạt; hướng dẫn việc thực hiện quy định tại khoản 1 Điều này.”

Chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế, chất thải nguy hại phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân đã được phân loại theo quy định không phải chi trả giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý. Đối với các loại chất thải rắn khác thì phải được chứa đựng trong bao bì do UBND quy định để được thu gom, tái chế. Như vậy, những tổ chức, cá nhân không thực hiện phân loại sẽ phải trả chi phí cao hơn so với những tổ chức, cá nhân thực hiện việc phân loại theo quy định.

Ví dụ: Quyết định số 1560/QĐ-BTNMT ngày 09 tháng 8 năm 2021 về ban hành kế hoạch của bộ tài nguyên và môi trường thực hiện chỉ thị số 41/ct-ttg ngày 01 tháng 12 năm 2020 của thủ tướng chính phủ về một số giải pháp cấp bách tăng cường quản lý chất thải rắn.

Theo đó, giá dịch vụ được quy định như sau:

“1. Rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản có nội dung liên quan đến quản lý chất thải rắn; xây dựng, hoàn thiện và ban hành các định mức kinh tế kỹ thuật về thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải, các quy định về phương pháp định giá dịch vụ xử lý rác thải; các hướng dẫn kỹ thuật về thu gom, phân loại rác thải tại nguồn.

a) Xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật bảo vệ môi trường và Thông tư của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật bảo vệ môi trường, trong đó bao gồm các nội dung liên quan đến quản lý chất thải rắn; các quy định về phương pháp định giá dịch vụ xử lý rác thải; tiêu chí lựa chọn công nghệ xử lý rác thải.

Thời gian thực hiện: Trình Chính phủ ban hành Nghị định và ban hành Thông tư vào tháng 10 năm 2021.

Phân công thực hiện: Tổng cục Môi trường chủ trì, phối hợp với Vụ Pháp chế và các đơn vị có liên quan thuộc Bộ triển khai xây dựng.

b) Nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện và ban hành các định mức kinh tế kỹ thuật về thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải; các hướng dẫn kỹ thuật về thu gom, phân loại rác thải tại nguồn để các địa phương triển khai theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020.

- Thời gian thực hiện: 2021-2022

- Phân công thực hiện:

Tổng cục Môi trường chủ trì, phối hợp với Vụ Pháp chế và các đơn vị có liên quan thuộc Bộ triển khai xây dựng; riêng đối với việc rà soát, hoàn thiện và ban hành các định mức kinh tế kỹ thuật về thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải cần phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng của Bộ Xây dựng để đảm bảo kế thừa hợp lý các quy định do Bộ Xây dựng đã ban hành trước đây.”

Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh

Nội dung này được quy định tại khoản 6 Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Theo đó, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định chi tiết về quản lý chất thải rắn sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn; quy định giá cụ thể đối với dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt; quy định cụ thể hình thức và mức kinh phí hộ gia đình, cá nhân phải chi trả cho công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa trên khối lượng hoặc thể tích chất thải đã được phân loại.

Ví dụ: Quyết định số 39/2021/QĐ-UBND ngày 19 tháng 8 năm 2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Giang về quy định giá tối đa dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.

Xem thêm: Tổng hợp bài viết về luật bảo vệ môi trường

Luật Hoàng Anh