Hành lang bảo vệ bờ biển là gì?

Việt Nam là quốc gia có đường bờ biển dài hơn 3.260 km, vùng đặc quyền kinh tế biển gấp khoảng ba lần diện tích đất liền, với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa và hơn 3.000 đảo lớn, nhỏ. Tài nguyên và lợi thế do biển mang lại hứa hẹn nhiều triển vọng to lớn đối với sự phát triển của đất nước. Theo đó, việc ngăn chặn xu thế ô nhiễm, suy thoái môi trường biển, tình trạng sạt lở bờ biển và biển xâm thực; phục hồi và bảo tồn các hệ sinh thái biển… được coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng được Nhà nước chú trọng. Vì vậy, Chính phủ đã đề ra những quy định cụ thể về tài nguyên, môi trường biển và hải đảo nhằm quản lý sát sao, chặt chẽ các hoạt động thuộc lĩnh vực này.

Trong phạm vi bài viết này, Luật Hoàng Anh sẽ làm rõ nội dung về hành lang bảo vệ vùng biển theo Điều 22 Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo số 82/2015/QH13 ngày 25 tháng 06 năm 2015 (sau đây được gọi tắt là Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo năm 2015).

Khái niệm

Căn cứ vào khoản 1 Điều 22 Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo năm 2015 thì hành lang bảo vệ bờ biển là dải đất ven biển được thiết lập ở những khu vực cần bảo vệ hệ sinh thái, duy trì giá trị dịch vụ của hệ sinh thái và cảnh quan tự nhiên ở vùng bờ; giảm thiểu sạt lở bờ biển, ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng; bảo đảm quyền tiếp cận của người dân với biển.

Như vậy, việc thiết lập hành lang bảo vệ bờ biển có mục đích nhằm bảo vệ hệ sinh thái, cảnh quan tự nhiên vùng bờ biển, đồng thời là cơ sở để thực hiện việc quy hoạch, xây dựng các công trình kinh tế – xã hội ở vùng ven biển.

Chiều rộng hành lang bảo vệ bờ biển

Chiều rộng hành lang bảo vệ bờ biển được xác định trên các mặt cắt đặc trưng để bảo đảm yêu cầu, Mục tiêu thiết lập hành lang bảo vệ bờ biển và phù hợp với Điều kiện thực tế của khu vực thiết lập hành lang bảo vệ bờ biển. Để xác định ranh giới khu vực hành lang bảo vệ bờ biển, các địa phương ở khu vực đó cần xác định đường mực nước thủy triều cao trung bình nhiều năm về phía đất liền hoặc về phía trong đảo.

Nghị định 40/2016/NĐ-CP quy định rõ các trường hợp xác định hành lang bảo vệ bờ biển, theo đó, chiều rộng tối thiểu của hành lang bảo vệ bờ biển là 100m hoặc phải bằng chiều rộng tối đa tự nhiên của khu vực bờ thiết lập hành lang.

Theo đó, chiều rộng hành lang bảo vệ bờ biển được tính từ đường mực nước triều cao trung bình nhiều năm về phía đất liền hoặc về phía trong đảo.

Nguyên tắc thiết lập hành lang bảo vệ bờ biển

Việc thiết lập hành lang bảo vệ bờ biển phải tuân theo các nguyên tắc sau đây:

- Phải căn cứ vào yêu cầu, mục tiêu của việc thiết lập hành lang bảo vệ bờ biển quy định tại khoản 1 Điều 22 Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo;

- Bảo đảm tính khoa học, khách quan; hài hòa giữa yêu cầu bảo vệ và phát triển, có tính đến hiện trạng khai thác, sử dụng tài nguyên ở vùng đất ven biển; bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa; bảo đảm tính khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương;

- Phải phù hợp với quy định của pháp luật về đê điều, khu vực biên giới trên biển; bảo đảm quốc phòng, an ninh;

- Phải xác định rõ chỉ giới hành lang bảo vệ bờ biển ở các khu vực thiết lập hành lang bảo vệ bờ biển;

- Bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân có liên quan; bảo đảm công khai, minh bạch, có sự tham gia của cộng đồng dân cư, tổ chức, cá nhân có liên quan trong khu vực thiết lập hành lang bảo vệ bờ biển; bảo đảm quyền tiếp cận của người dân với biển.

Trách nhiệm quản lý hành lang bảo vệ bờ biển

Theo khoản 4 Điều 22 Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo năm 2015 thì Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có biển căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương và quy định tại Điều này có trách nhiệm tổ chức thiết lập, công bố và quản lý hành lang bảo vệ bờ biển thuộc phạm vi quản lý.

Ví dụ: Quyết định 31/2021/QĐ-UBND ngày 30 tháng 09 năm 2021 của UBND tỉnh Nghệ An về ban hành quy định về quản lý, bảo vệ hành lang bảo vệ bờ biển tỉnh Nghệ An.

Xem thêm: Tổng hợp bài viết về Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo