Chính sách của Nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng quy định như thế nào?

Căn cứ theo Điều 5 của Luật Bảo vệ người tiêu dùng năm 2010 thì chính sách của Nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng bao gồm:

“Điều 5. Chính sách của Nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

1. Tạo điều kiện thuận lợi để tổ chức, cá nhân chủ động tham gia vào việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

2. Khuyến khích tổ chức, cá nhân ứng dụng, phát triển công nghệ tiên tiến để sản xuất hàng hóa, cung ứng dịch vụ an toàn, bảo đảm chất lượng.

3. Triển khai thường xuyên, đồng bộ các biện pháp quản lý, giám sát việc tuân thủ pháp luật của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.

4. Huy động mọi nguồn lực nhằm tăng đầu tư cơ sở vật chất, phát triển nhân lực cho cơ quan, tổ chức thực hiện công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; thường xuyên tăng cường tư vấn, hỗ trợ, tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn kiến thức cho người tiêu dùng.

5. Đẩy mạnh hội nhập, mở rộng hợp tác quốc tế, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm quản lý trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.”

+ Nhà nước luôn đề ra những chính sách kịp thời, thích ứng với điều kiện kinh tế - xã hội chung của đất nước ta hiện nay. Việc tham gia vào nền kinh tế thị trường, hội nhập với thế giới bên ngoài đang làm thay đổi căn bản về nhận thức của Nhà nước trong việc đề ra các chính sách hỗ trợ, thiết lập các chuẩn mực kinh doanh hiện đại và bảo hộ người tiêu dùng ở Việt Nam.

+ Sự ra đời của Hội Bảo vệ người tiêu dùng năm 2018 đã cho thấy Nhà nước luôn chủ động tạo điều kiện thuận lợi để tổ chức, cá nhân tham gia vào việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam là tổ chức phi chính phủ về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng duy nhất hoạt động trong phạm vi cả nước cho tới thời điểm hiện tại, Hội cũng đã đóng góp một phần không nhỏ trong việc thông tin, hướng dẫn cho người tiêu dùng, làm cầu nối giữa Hội và người tiêu dùng, giải quyết khiếu nại cho người tiêu dùng, mang lại quyền lợi cho người tiêu dùng, đồng thời phát hiện được những tiêu cực trên thị trường, lấy lại sự công bằng cho xã hội, làm cho thị trường vận hành lành mạnh hơn.

+ Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng thuộc Bộ Công thương cũng đã cung cấp Hệ thống Tổng đài tư vấn hỗ trợ (đường dây nóng) 18006838 đến người tiêu dùng và các tổ chức, cá nhân có như cầu liên hệ để được tư vấn về chính sách, pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Có thể thấy được rằng Nhà nước luôn huy động mọi nguồn lực, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, phát triển nhân lực để phổ biến, hướng dẫn kiến thức cho người tiêu dùng, giúp nâng cao được vị thế, hiểu biết pháp luật của họ trong quan hệ mua bán hàng hóa, dịch vụ.

+ Tiêu biểu trong thời gian vừa qua Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt Chương trình phát triển các hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng giai đoạn 2021-2025 nhằm đẩy mạnh các hoạt động kinh doanh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong các giao dịch thương mại điện tử, kinh tế số và kinh tế chia sẻ; khuyến khích kinh doanh, tiêu dùng bền vững. Chương trình phấn đấu đến hết năm 2025, hằng năm, tất cả các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (63/63) đều có hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam. Bảo đảm hằng năm ít nhất 200.000 người tiêu dùng trên cả nước được tham gia các hoạt động tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hoặc được đào tạo kỹ năng về tiêu dùng, trong đó có những chương trình ưu tiên cho đối tượng người tiêu dùng yếu thế như học sinh, sinh viên, trẻ em, người cao tuổi, người tiêu dùng ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo…[1]

+ Chúng ta đều biết rằng do tính chất lây nhiễm cao của vi rút Covid-19 và tính tiện lợi từ việc giao-đặt hàng online, các dịch vụ mua bán hàng hóa không tiếp xúc gia tăng mạnh. Theo một khảo sát của công ty nghiên cứu thị trường của Hoa Kỳ - Forrester, năm 2020, 58% người tiêu dùng chọn chi tiêu trực tuyến, tăng 12% so với mức trước đại dịch. Tại Báo cáo Khảo sát Triển vọng Kinh doanh thực hiện năm 2021, Công ty tư vấn tài chính Hoa Kỳ - LBMC nhận định, các ngành đều bị ảnh hưởng tiêu cực bởi COVID-19, một số ngành như công nghệ và dịch vụ chuyên nghiệp ít bị ảnh hưởng hơn do đáp ứng nhu cầu tiêu dùng hiện đại.[2] Với việc hội nhập quốc tế sâu rộng, các cơ quan quản lý nhà nước Việt Nam đã và đang từng bước học hỏi kinh nghiệm quản lý từ các nước phát triển trên thế giới như Hoa Kỳ trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, điều chỉnh những chính sách phù hợp với quốc gia mình. Một ví dụ cụ thể đó là việc hoạt động tích cực của các sàn thương mại điện tử trong thời gian xã hội thực hiện giãn cách, người người nhà nhà mua sắm hàng hóa qua mạng, nhưng vẫn trong tầm kiểm soát của Nhà nước, các shipper hoạt động vận chuyển hàng hóa trong mùa dịch phải đảm bảo tiêm ít nhất một mũi vaccine, thực hiện nghiêm quy tắc phòng chống dịch, không để lây nhiễm sang người tiêu dùng.

Luật Hoàng Anh

[1] http://vpcp.chinhphu.vn/Home/Bao-ve-quyen-loi-nguoi-tieu-dung-trong-giao-dich-thuong-mai-dien-tu/20217/30232.vgp

[2] https://moit.gov.vn/tin-tuc/bo-cong-thuong-voi-doanh-nghiep/xu-huong-tieu-dung-hien-dai-lam-thay-doi-mo-hinh-kinh-doanh-.html