Khởi kiện tại trọng tài vụ việc

Với sự phát triển của nền kinh tế, các tranh chấp trong hoạt động thương mại diễn ra ngày một nhiều. Cùng với đó việc các chủ thể lựa chọn giải quyết tranh chấp thương mại bằng Trọng tài thương mại cũng ngày một nhiều hơn. Theo quy định của pháp luật, một trong những hình thức của trọng tài thương mại đó là trọng tài vụ việc. Vậy pháp luật quy định thế nào về trình tự khởi kiện tại trọng tài vụ việc. Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Giải quyết tranh chấp thương mại bằng trọng tài là gì?

Tranh chấp thương mại là những mâu thuẫn, bất đồng về quyền và nghĩa vụ giữa các bên trong quá trình thực hiện các hoạt động thương mại.

Hoạt động thương mại là hoạt động nhằm mục đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác.

Giải quyết tranh chấp thương mại bằng trọng tài thương mại là phương thức giải quyết thông qua hoạt động của Trọng tài viên với tư cách là bên thứ ba độc lập nhằm chấm dứt các xung đột bằng việc đưa ra phán quyết trọng tài buộc các bên phải tôn trọng và thực hiện.

Trọng tài viên được hiểu là người được các bên lựa chọn hoặc được Trung tâm trọng tài hoặc Tòa án chỉ định để giải quyết tranh chấp theo quy định của Luật trọng tài thương mại 2010.

Một số quy định của pháp luật về khởi kiện tại Trung tâm trọng tài

* Nội dung đơn khởi kiện

Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 30 Luật Trọng tài thương mại 2010, khi giải quyết tranh chấp tại trọng tài vụ việc, nguyên đơn làm đơn khởi kiện và gửi cho bị đơn. Nội dung đơn kiện bao gồm:

- Ngày, tháng, năm làm đơn khởi kiện;

- Tên, địa chỉ của các bên; tên, địa chỉ của người làm chứng, nếu có;

- Tóm tắt nội dung vụ tranh chấp;

- Cơ sở và chứng cứ khởi kiện, nếu có;

- Các yêu cầu cụ thể của nguyên đơn và giá trị vụ tranh chấp;

- Tên, địa chỉ người được nguyên đơn chọn làm Trọng tài viên hoặc đề nghị chỉ định Trọng tài viên.

Bên cạnh đó, kèm theo đơn khởi kiện phải có thỏa thuận trọng tài, bản chính hoặc bản sao các tài liệu có liên quan. Pháp luật quy định như vậy bởi chỉ khi có thỏa thuận trọng tài thỏa mãn điều kiện, trọng tài mới có thẩm quyền để giải quyết tranh chấp của các bên. Đây là một điểm khác biệt so với giải quyết tranh chấp tại Tòa án, bởi vì khi giải quyết tranh chấp tại Tòa án, các bên không cần thỏa thuận lựa chọn tòa án nào sẽ giải quyết cho mình; và nếu có thỏa thuận lựa chọn thì thẩm quyền của tòa án cũng không phát sinh từ thỏa thuận đó.

Thời điểm bắt đầu tố tụng, thời hiệu khởi kiện giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài

Nếu các bên không có thỏa thuận khác, thì thời điểm bắt đầu tố tụng trọng tài được tính từ khi Trung tâm trọng tài nhận được đơn khởi kiện của nguyên đơn (Điều 31 Luật Trọng tài thương mại 2010).

Thời hiệu khởi kiện theo thủ tục trọng tài là 02 năm, kể từ thời điểm quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, trừ trường hợp luật chuyên ngành có quy định khác (Điều 33 Luật Trọng tài thương mại 2010)

Thông báo đơn khởi kiện

Đối với vụ tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài vụ việc, nếu các bên không có thoả thuận khác, thì trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện của nguyên đơn và các tài liệu kèm theo, bị đơn phải gửi cho nguyên đơn và Trọng tài viên bản tự bảo vệ, tên và địa chỉ của người mà mình chọn làm Trọng tài viên. Đây là điểm khác biệt cơ bản giữa thủ tục khởi kiện tại Trung tâm trọng tài và thủ tục khởi kiện tại trọng tài vụ việc. Đối với trọng tài vụ việc, vì trọng tài chỉ được thành lập khi có tranh chấp xảy ra nên khi nguyên đơn khởi kiện, không có Trung tâm trọng tài do đó các bên gửi trực tiếp cho nhau. Trong đơn khởi kiện và bản tự bảo vệ, nguyên đơn, bị đơn sẽ chọn Trọng tài viên cho mình để thành lập Hội đồng trọng tài.

* Đơn kiện lại của bị đơn

Bên cạnh việc gửi bản tự bảo vệ, bị đơn cũng có quyền kiện lại nguyên đơn về những vấn đề liên quan đến vụ tranh chấp. Trong trường hợp vụ tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài vụ việc, đơn kiện lại phải gửi cho Hội đồng trọng tài và nguyên đơn. Đơn kiện lại phải được nộp cùng thời điểm nộp bản tự bảo vệ. Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được đơn kiện lại, nguyên đơn phải gửi bản tự bảo vệ cho Hội đồng trọng tài và bị đơn. Việc giải quyết đơn kiện lại do Hội đồng trọng tài giải quyết đơn khởi kiện của nguyên đơn thực hiện theo quy định của Luật trọng tài thương mại về trình tự, thủ tục giải quyết đơn khởi kiện của nguyên đơn.

Như vậy, nếu có đơn kiện lại của bị đơn, đơn khởi kiện đó sẽ được giải quyết đồng thời với đơn kiện chính mà không tách ra giải quyết thành vụ việc riêng. Quy định như vậy giúp các bên vừa đỡ mất thời gian theo kiện, vừa giảm chi phí vụ kiện, vừa giải quyết tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của cả nguyên đơn và bị đơn tranh chấp.

* Rút đơn khởi kiện, đơn kiện lại; sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện hoặc bản tự bảo vệ

Trước khi hội đồng trọng tài ra phán quyết, các bên tranh chấp có quyền rút đơn khởi kiện, đơn kiện lại.

Bên cạnh đó, trong quá trình tố tụng, các bên có thể sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện, đơn kiện lại hoặc bản tự bảo vệ. Hội đồng trọng tài có quyền không chấp nhận các sửa đổi, bổ sung này nếu thấy rằng việc đó có thể bị lạm dụng nhằm gây khó khăn, trì hoãn việc ra phán quyết trọng tài hoặc vượt quá phạm vi của thỏa thuận trọng tài áp dụng cho vụ tranh chấp. Quy định này bảo vệ quyền tự định đoạt của các bên trong quá trình giải quyết tranh chấp.