Thông báo bản án, quyết định của Tòa án giải quyết vụ án dân sự về bảo vệ quyền lợi NTD do tổ chức xã hội khởi kiện

Căn cứ pháp lý ban hành bản án, quyết định của Tòa án

- Căn cứ pháp lý ban hành bản án:

+ Bộ luật Tố tụng Dân sự số 92/2015/QH13 ngày 25 tháng 11 năm 2015;

+ Luật Tố tụng Hành chính số 93/2015/QH13 ngày 25 tháng 11 năm 2015;

+ Bộ luật Tố tụng Hình sự số 101/2015/QH13 ngày 27 tháng 11 năm 2015.

- Căn cứ pháp lý ban hành quyết định của Tòa án:

            + Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP đối với tố tụng dân sự;

            + Nghị quyết 02/2017/NQ-HĐTP đối với tố tụng hành chính;

            + Nghị quyết 05/2017/NQ-HĐTP đối với tố tụng hình sự.

Theo quy định của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2010, tại Điều 45 quy định về việc thông báo bản án, quyết định của Tòa án giải quyết vụ án dân sự về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng do tổ chức xã hội khởi kiện đó là:

“Điều 45. Thông báo bản án, quyết định của Tòa án giải quyết vụ án dân sự về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng do tổ chức xã hội khởi kiện

Bản án, quyết định của Tòa án giải quyết vụ án dân sự về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng do tổ chức xã hội khởi kiện phải được niêm yết công khai tại trụ sở Tòa án và công bố công khai trên phương tiện thông tin đại chúng bằng hình thức thích hợp.”

Công bố bản án, quyết định của Tòa án

Bản án là một văn bản tố tụng do Thẩm phán, Hội thẩm nhân danh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ban hành để ghi nhận phán quyết của Tòa án sau khi xét xử một vụ án. Còn quyết định của Tòa án là văn bản được ban hành trong trường hợp công bố một sự kiện hoặc giải quyết một vấn đề, một yêu cầu cụ thể nào đó.[1] Bản án sẽ tổng hợp tất cả các quá trình, diễn biến, nội dung của vụ án sau đó đưa ra phán quyết cuối cùng và bắt buộc các bên phải thực hiện theo, trường hợp không thực hiện sẽ có cơ quan thi hành án cưỡng chế thực hiện. Tòa án nhân dân các cấp là cơ quan duy nhất có thẩm quyền ban hành bản án. Quyết định được dùng để đưa ra những biện pháp, thể chế, các quy định  nhằm thực hiện các chủ chương, chính sách của Đảng và nhà nước hoặc dùng để giải quyết công việc hàng ngày của cá nhân có thẩm quyền, cơ quan, tổ chức. Văn bản này được ban hành bởi chủ thể có thẩm quyền, ví dụ có thể kể đến các chủ thể đó là Chánh án Tòa án nhân tối cao; Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Chủ tịch nước (quyết định của Chủ tịch nước về đặc xá); Thủ tướng chính phủ,…

Khi có bản án, quyết định của Tòa án giải quyết vụ án dân sự do tổ chức xã hội khởi kiện về tranh chấp giữa người tiêu dùng và các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thì bản án, quyết định đó của Tòa án phải được niêm yết công khai tại trụ sở Tòa án nơi giải quyết vụ án trên và công bố công khai trên phương tiện thông tin đại chúng bằng hình thức thích hợp. Một số ví dụ về phương tiện thông tin đại chung phổ biến ngày nay đó là đài phát thanh, truyền hình, internet, điện thoại di động, báo chí truyền thống và các trang báo điện tử, podcast,…

Hiệu lực của bản án, quyết định của Tòa án

Nguyên tắc đảm bảo có hiệu lực của bản án, quyết định của Tòa án sẽ được thực hiện theo Điều 19 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 (sau đây viết tắt là Bộ luật TTDS 2015) như sau:

“Điều 19. Bảo đảm hiệu lực của bản án, quyết định của Tòa án

1. Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải được thi hành và phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải nghiêm chỉnh chấp hành.

2. Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, Tòa án và cơ quan, tổ chức được giao nhiệm vụ thi hành bản án, quyết định của Tòa án phải nghiêm chỉnh thi hành và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ đó.

3. Tòa án có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án thông báo tiến độ, kết quả thi hành bản án, quyết định của Tòa án. Cơ quan thi hành án trực tiếp tổ chức thi hành bản án, quyết định của Tòa án có trách nhiệm trả lời cho Tòa án.”

Bản án sơ thẩm, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm hoặc những phần bản án sơ thẩm, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm thì có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị (căn cứ vào Khoản 2 Điều 282 Bộ luật TTDS 2015).

Đối với bản án sơ thẩm nếu không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm thì có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo kháng nghị. Thời hạn kháng cáo bản án sơ thẩm là 15 ngày kể từ ngày Tòa án cấp sơ thẩm tuyên án. Đương sự, đại diện cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân khởi kiện không có mặt tại phiên tòa hoặc không có mặt khi tuyên án mà có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo được tính từ ngày họ nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết.

Ngoài ra, để xác định được bản án, quyết định có hiệu lực khi nào thì cần xem xét đến thời hạn kháng nghị đối với bản án của Tòa án cấp sơ thẩm của Viện kiểm sát cùng cấp là 15 ngày, của Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp là 01 tháng, kể từ ngày tuyên án. Trong trường hợp Kiểm sát viên không tham gia phiên tòa thì thời hạn kháng nghị tính từ ngày Viện kiểm sát cùng cấp nhận được bản án.

Luật Hoàng Anh

[1] https://luathoanganh.vn/hoi-dap-luat-hinh-su/ban-an-va-quyet-dinh-khac-nhau-nhu-the-nao-lha4356.html truy cập ngày 03/11/2021