Mua lại cổ phần của tổ chức tín dụng?

1.Căn cứ pháp lý

Mua lại cổ phần của cổ đông là hoạt động của tổ chức tín dụng được phép mua lại cổ phần của cổ đông trong tổ chức tín dụng đó. Điều 57 Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 sửa đổi năm 2017 quy định về mua lại cổ phần của tổ chức tín dụng như sau:

“Điều 57. Mua lại cổ phần của cổ đông
Tổ chức tín dụng chỉ được mua lại cổ phần của cổ đông nếu sau khi thanh toán hết số cổ phần được mua lại mà vẫn bảo đảm các tỷ lệ an toàn trong hoạt động ngân hàng, giá trị thực của vốn điều lệ không giảm thấp hơn mức vốn pháp định; trường hợp mua lại cổ phần dẫn đến việc giảm vốn điều lệ của tổ chức tín dụng thì phải được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận trước bằng văn bản”

2.Nội dung

Mua lại cổ phần của cổ đông được thực hiện theo quyết định của tổ chức tín dụng, là việc tổ chức tín dụng mua lại chính cổ phần của tổ chức minh từ các cổ đông trong công ty. Mua lại cổ phần là một trong những biện pháp mà tổ chức tín dụng áp dụng để tăng cường kiểm soát tổ chức và tăng giá cổ phần. Việc mua lại cổ phần của tổ chức tín dụng thường có giá mua cao hơn giá thị trường hiện hành, điều đó nhằm kích thích các nhà đầu tư. Bên cạnh đó, tổ chức tín dụng khi mua lại cổ phần của chính mình còn nhằm đạt được các mục đích sau:
-Tác động đến lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu. Thông thường, khi kinh doanh có lãi, lợi nhuận của tổ chức tín dụng được chia đều cho các cổ đông. Việc mua lại làm giảm số lượng cổ đông nắm giữ cổ phần, giới hạn số lượng cổ đông được hưởng cổ tức, từ đó làm gia tăng lợi nhuận cho các nhà đầu từ đang nắm giữ cổ phần. 
-Giảm lượng tiền mặt của tổ chức tín dụng. Mua lại cổ phần là cách thức làm giảm lượng tiền mặt trong tổ chức tín dụng, từ đó cải thiện chỉ số tài chính cơ bản của tổ chức, điều này cũng khiến cho suất sinh lợi trên tổng tài sản tăng lên đáng kể. Bên cạnh đó, việc sở hữu lượng tiền mặt lớn cùng với việc trả cổ tức thường xuyên khiến cho tổ chức tín dụng mất một khoản lớn thuế cổ tức. Vì vậy, việc mua lại cổ phần là phương pháp mà không chỉ các tổ chức tín dụng sử dụng để đối phó với vấn đề này.
-Đối mặt với sự biến động của thị trường, sẽ có thời điểm mà giá cổ phiếu của tổ chức tín dụng bị định giá thấp. Hành động mua lại là cách để bơm giá chứng khoán. Điều này làm cho giá cổ phiếu của tổ chức tín dụng ổn định hơn trên thị trường, từ đó tạo sự tin tưởng của các nhà đầu tư, khách hàng vào tình hình kinh doanh của tổ chức. Đặc biệt trong hoạt động ngân hàng, sự ổn định và tạo niềm tin trên thị trường có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với các tổ chức nói riêng và hệ thống tín dụng nói chung.
-Đồng thời, mua lại cổ phần cũng là cách làm giảm hiệu ứng pha loãng cổ phiếu do các đợt phát hành cổ phiếu ồ ạt gây ra. Điều này làm giảm nguồn cung trên thị trường, cúng giúp giá cổ phiếu tăng lên.
Để được mua lại chứng khoán, tổ chức tín dụng phải đảm bảo các điều kiện cơ bản nhằm đảm bảo tính pháp lý của hoạt động mua lại, đồng thời bảo vệ lợi ích cho các cổ đông, cụ thể:
-Thanh toán hết số cổ phần được mua lại. Tổ chức tín dụng chỉ được mua lại cổ phần của cổ đông nếu sau khi thanh toán hết số cổ phần được mua lại. Cổ đông của tổ chức tín dụng có số lượng không giới hạn, họ có thể là cá nhân, tổ chức. Cổ tức, mức chênh lệch giá mua và bán là điều mà họ hướng đến khi đầu tư mua cổ phần của bất kỳ doanh nghiệp nào. Do đó, khi mua lại cổ phần của các cổ đông, tôt chức tín dụng phải đảm bảo thanh toán đầy đủ số lượng cổ phần đã mua
-Bảo đảm các tỷ lệ an toàn trong hoạt động ngân hàng, giá trị thực của vốn điều lệ không giảm thấp hơn mức vốn pháp định. Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu là thước đo của mức độ an toàn vốn của ngân hàng. Tỷ lệ an toàn vốn trong tổ chức tín dụng được pháp luật quy định nhằm đảm bảo quyền lợi của khách hàng gửi tiền trước những rủi ro có thể xảy ra của tổ chức tín dụng. Theo quy định của pháp luật, tỷ lệ đảm bảo an toàn của các tổ chức tín dụng bao gồm: tỷ lệ khả năng chi trả, tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu, tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung và dài hạn, trạng thái vàng và ngoại tế tối đa trên vốn chủ sở hữu…Vốn pháp định là mức vốn tối thiểu mà pháp luật quy định khi thành lập tổ chức tín dụng. Tùy thuộc vào quy mô, hình thức tổ chức mà mức vốn pháp định của các tổ chức tín dụng có thể không giống nhau. Tỷ lệ đảm bảo an toàn và vốn pháp định là quy định bắt buộc của tổ chức tín dụng khi hoạt động trong lĩnh vực tài chính-ngân hàng. Đặc biệt, hoạt động ngân hàng là hoạt động có ảnh hưởng rộng rãi, nhưng nguồn tiền kinh doanh lại xuất phát từ tiền của các chủ thể khác. Vậy nên, tỷ lệ đảm bảo an toàn và vốn pháp định là những nội dung có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ lợi ích của khách hàng tại tổ chức tín dụng. Việc mua lại cổ phần sẽ làm giảm vốn điều lệ của tổ chức, vì vậy, tổ chức tín dụng phải đảm bảo việc mua lại không làm giảm cho vốn điều lệ trên thực tế giảm thấp hơn mức vốn pháp định tối thiểu mà pháp luật quy định. Trường hợp mua lại cổ phần dẫn đến việc giảm vốn điều lệ của tổ chức tín dụng thì phải được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận trước bằng văn bản. Trình tự, thủ tục và hồ sơ đề nghị mua lại cổ phần dẫn đến việc giảm vốn điều lệ của tổ chức tín dụng thực hiện theo hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước.

Luật Hoàng Anh